دانلود متن کامل پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد رشته  علوم تربیتی

دانشگاه آزاد اسلامی

واحد کرمانشاه

دانشکده تحصیلات تکمیلی

 

 

پایان نامه جهت دریافت درجه کارشناسی ارشد در رشته تکنولوژی آموزشی( M.A )

 

 

عنوان

 

نقش آموزش مبتنی بر قصه‌گویی به شیوه جک زایپس بر میزان پیشرفت درسی، سطح مهارت‌های اجتماعی و عزت نفس دانش‌آموزان پایه سوم ابتدایی

 

 

شهریور 1393

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

 

عنوان		صفحه
چکیده………………………………………………………………………………………………………………………………….					1
فصل اول: کلیات پژوهش
1-1 مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………			2
1-2 بیان مسأله…………………………………………………………………………………………………………………..			4
1-3 اهمیت و ضرورت انجام پژوهش…………………………………………………………………………………..			7
1-4 اهداف پژوهش……………………………………………………………………………………………………………			9
1-5 فرضیه‌های پژوهش………………………………………………………………………………………………………			10
1-6 تعریف مفاهیم و اصطلاحات ……………………………………………………………………………………….			11
1-6-1 تعاریف نظری ………………………………………………………………………………………………………..			11
1-6-2 تعاریف عملیاتی …………………………………………………………………………………………………….			12
فصل دوم: ادبیات پژوهش
2-1 مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………..			16
2-2 مبانی نظری ……………………………………………………………………………………………………………….			16
2-2-1 قصه (تعاریف و مفاهیم) ………………………………………………………………………………………….			16
2-2-2 ویژگی‌های قصه ……………………………………………………………………………………………………			16
2-2-3 اجزای نقلی قصه‌گویی ……………………………………………………………………………………………			17
2-2-4 فواید استفاده از قصه‌گویی در آموزش………………………………………………………………………..			19
2-2-5 پیشینه و جایگاه کاربرد قصه …………………………………………………………………………………….			21
2-2-6 تاریخچه قصه‌گویی در ایران ……………………………………………………………………………………			22
2-2-7 شیوه‌های قصه‌گویی ………………………………………………………………………………………………..			22
2-2-8 مدل های قصه‌گویی ……………………………………………………………………………………………….			23
2-2-9 قصه‌گویی به شیوه جک زایپس ………………………………………………………………………………..			24
2-2-10 تعریف مهارت‌های اجتماعی …………………………………………………………………………………			25
2-2-11 اجتماعی شدن کودکان ………………………………………………………………………………………….			27
2-2-12 تعریف عزت نفس ………………………………………………………………………………………………..			28
2-2-13 ابعاد عزت نفس ……………………………………………………………………………………………………			28
2-3 پیشینه‌ی تحقیقات انجام شده در داخل و خارج کشور …………………………………………………….			31
2-3-1 مطالعات انجام شده در داخل ایران ……………………………………………………………………………			31
2-3-2 مطالعات انجام شده در خارج از ایران ……………………………………………………………………….			33
فصل سوم: روش‌شناسی پژوهش
3-1 مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………..			39
3-2 روش پژوهش……………………………………………………………………………………………………………..			39
3-3 جامعه آماری، حجم نمونه و روش نمونه‌گیری ……………………………………………………………….			40
3-4 متغیرهای پژوهش ……………………………………………………………………………………………………….			40
3-5 ابزار گردآوری داده‌ها ………………………………………………………………………………………………….			43
3-6 روایی و پایایی ابزار …………………………………………………………………………………………………….			44
3-7 مراحل اجرا ……………………………………………………………………………………………………………….			46
3-8 روش‌ها و ابزار تجزیه و تحلیل داده‌ها …………………………………………………………………………..			48
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافته‌ها
4-1 مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………..			50
4-2 داده‌های توصیفی ………………………………………………………………………………………………………..			50
4-3 آمار توصیفی ………………………………………………………………………………………………………………			51
4-4 آمار استنباطی ……………………………………………………………………………………………………………..			55
فصل پنجم: تفسیر یافته‌ها
5-1 مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………..			75
5-2 خلاصه پژوهش ………………………………………………………………………………………………………….			75
5-3 بحث و تفسیر یافته‌ها ………………………………………………………………………………………………….			76
5-4 پیشنهادهای کاربردی …………………………………………………………………………………………………..			80
5-5 پیشنهادهایی پژوهشی ………………………………………………………………………………………………….			81
5-6 محدودیت‌های پژوهش ………………………………………………………………………………………………			82
5-6-1 محدودیت‌های در اختیار پژوهشگر …………………………………………………………………………..			82
5-6-2 محدودیت‌های خارج از اختیار پژوهشگر …………………………………………………………………..			82
منابع
منابع فارسی……………………………………………………………………………………………………………………….			85
منابع انگلیسی……………………………………………………………………………………………………………………..			88
پیوست‌ها
پرسشنامه مهارت‌های اجتماعی ماتسون و همکاران ……………………………………………………………….			92
پرسشنامه عزت نفس روزنبرگ ……………………………………………………………………………………………			97
فهرست جداول
جدول شماره (1-2): خلاصه نتایج پژوهش‌های انجام شده در داخل و خارج کشور …………………..				35
جدول شماره (1-3): طرح شبه آزمایشی با پیش آزمون، پس آزمون و گروه کنترل ……………………..				39
جدول شماره (2-3) پایایی ابزار اندازه‌گیری ………………………………………………………………………….				45
جدول شماره (1-4): فراوانی و درصد فراوانی افراد مورد مطالعه بر اساس متغیر گروه …………………				50
جدول شماره (2-4): توصیف وضعیت نمرات متغیرهای مورد مطالعه در دو گروه ……………………..				52
جدول شماره (3-4): مقایسه پیش آزمون دو گروه در متغیرهای پیشرفت درسی و عزت نفس ……..				54
جدول شماره (4-4): نتایج تحلیل کوواریانس پس آزمون پیشرفت درسی …………………………………				56
جدول شماره (5-4): میانگین‌های قبل و بعد از تعدیل پس آزمون پیشرفت درسی …………………….				56
جدول شماره (6-4): نتایج تحلیل کوواریانس پس آزمون مهارت‌های اجتماعی ………………………..				58
جدول شماره (7-4): میانگین‌های قبل و بعد از تعدیل پس آزمون مهارت‌های اجتماعی ………….				58
جدول شماره (8-4): نتایج تحلیل کوواریانس پس آزمون گرایش به مهارت‌های اجتماعی مناسب .				60
جدول شماره (9-4): میانگین‌های قبل و بعد از تعدیل گرایش به مهارت‌های اجتماعی مناسب ….				60
جدول شماره (10-4): نتایج تحلیل کوواریانس گرایش به دوری از رفتارهای غیر اجتماعی …………				62
جدول شماره (11-4): میانگین قبل و بعد از تعدیل گرایش به دوری از رفتارهای غیر اجتماعی …..				62
جدول شماره (12-4): نتایج تحلیل کوواریانس گرایش به دوری از پرخاشگری …………………………				64
جدول شماره (13-4): میانگین قبل و بعد از تعدیل گرایش به دوری از پرخاشگری …………………..				64
جدول شماره (14-4): نتایج تحلیل کوواریانس گرایش به دوری از برتری طلبی ………………………..				66
جدول شماره (15-4): میانگین قبل و بعد از تعدیل گرایش به دوری از برتری طلبی ………………….				66
جدول شماره (16-4): نتایج تحلیل کوواریانس گرایش به رابطه با همسالان ………………………………				68
جدول شماره (17-4): میانگین قبل و بعد از تعدیل گرایش به رابطه با همسالان ……………………….				68
جدول شماره (18-4): نتایج تحلیل کوواریانس پس آزمون عزت نفس ……………………………………..				70
جدول شماره (19-4): میانگین قبل و بعد از تعدیل پس آزمون عزت نفس ……………………………….				70
جدول شماره (20-4): خلاصه و جمع بندی نتایج …………………………………………………………………				72
فهرست نمودارها:
نمودار شماره (1-4): ویژگی‌های جمعیت شناختی افراد مورد مطالعه ………………………………………….						51
نمودار شماره (2-4): میانگین نمرات پیشرفت درسی …………………………………………………………………						57
نمودار شماره (3-4): میانگین نمرات مهارت‌های اجتماعی ………………………………………………………..						59
نمودار شماره (4-4): میانگین نمرات گرایش به مهارت‌های اجتماعی مناسب ………………………………						61
نمودار شماره (5-4): میانگین نمرات گرایش به دوری از رفتارهای غیر اجتماعی …………………………..						63
نمودار شماره (6-4): میانگین نمرات گرایش به دوری از پرخاشگری و رفتارهای تکانشی ……………..						64
نمودار شماره (7-4): میانگین نمرات گرایش به دوری از برتری طلبی و اطمینان زیاد به خود داشتن ..						67
نمودار شماره (8-4): میانگین نمرات گرایش به رابطه با همسالان ………………………………………………..						69
نمودار شماره (9-4): میانگین نمرات عزت نفس ……………………………………………………………………….						71
فهرست اشکال
شکل 1-1: مدل مفهومی اهداف پژوهش ………………………………………………………………………………….						9
شکل 1-2 مسیرهای داستان‌گویی ……………………………………………………………………………………………						24
شکل 1-3: مدل مفهومی متغیرهای مورد مطالعه ………………………………………………………………………..						42

 

 

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی نقش آموزش مبتنی بر قصه‌گویی به شیوه جک زایپس بر میزان پیشرفت درسی، سطح مهارت‌های اجتماعی و عزت نفس دانش‌آموزان پایه سوم ابتدایی صورت گرفت. مطالعه‌ی حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه و روش اجرا در گروه پژوهش‌های شبه آزمایشی با پیش آزمون-پس آزمون و گروه کنترل است. جامعه‌ی آماری این پژوهش کلیه دانش‌آموزان پسر پایه سوم ابتدایی ناحیه 2 شهر کرمانشاه در سال تحصیلی 93-92 و نمونه‌ی آماری تعداد 53 نفر در دو گروه (آزمایش 28 نفر و کنترل 25 نفر) است که به شیوه‌ی نمونه‌های در دسترس انتخاب و به شکل تصادفی در هر یک از گروه‌های آزمودنی قرار گرفته‌اند. ابزار اندازه‌گیری متغیرها در سه بخش و شامل آزمون محقق ساخته پیشرفت درسی، مقیاس مهارت‌های اجتماعی ماتسون و همکاران (1983) و پرسشنامه عزت نفس روزنبرگ (1965) است. تعیین روایی ابزار مورد استفاده با استفاده از نظر متخصصان و پایایی آن‌ها (آزمون پیشرفت درسی با استفاده از روش آزمون مجدد و محاسبه‌ی ضریب همبستگی برابر 85/0، پرسشنامه مهارت‌های اجتماعی اجرا بر روی 100 نفر و محاسبه‌ی ضریب آلفای کرونباخ 75/0 و پرسشنامه‌ی عزت نفس 82/0) صورت گرفت. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد که آموزش مبتنی بر قصه‌گویی به شیوه‌ی جک زایپس بر پیشرفت درسی فراگیران در درس اجتماعی (033/0=Sig ، 84/4=F)، مهارت‌های اجتماعی (006/0=Sig ، 076/8=F)، گرایش به دوری از رفتارهای غیر اجتماعی (000/0=Sig ، 23/14=F) و گرایش به دوری از پرخاشگری و رفتارهای تکانشی (000/0=Sig ، 98/30=F) مؤثر بوده است. بر اساس ضرایب اتای ارائه شده، بیشترین تأثیر معنادار کاربرد روش آزمایشی بر گرایش به دوری از پرخاشگری و رفتارهای تکانشی (383/0) و کمترین تأثیر آن بر پیشرفت درسی (088/0) بوده است. چهار مؤلفه‌ی دیگر شامل گرایش به مهارت‌های اجتماعی مناسب (752/0=Sig ، 101/0=F)، گرایش به دوری از برتری طلبی و اطمینان زیاد به خود داشتن (786/0=Sig ، 074/0=F)، گرایش به رابطه با همسالان (133/0=Sig ، 33/2=F) و عزت نفس فراگیران (177/0=Sig ، 88/1=F) تحت تأثیر معنادار نوع روش آموزشی قرار نگرفته است.

واژه‌های کلیدی: قصه‌گویی، جک زایپس، مهارت‌های اجتماعی، پیشرفت درسی، عزت نفس.

 

 

1-1 مقدمه:

توانمندسازی همه‌ی دانش‌آموزان برای یادگیری و زندگی در قرن بیست و یکم، به یک هدف برای کلیه‌ی دست اندرکاران فرآیند آموزشی در طی سالیان متمادی تبدیل شده است (سواین و پیرسون^[1]، 2002، ص 326). در میان موضوعات متعدد و مهم آموزشی از دیدگاه متخصصان، بحث آموزش‌های اجتماعی و فراگردهای اجتماعی شدن، همواره در میان آموزش‌ها از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بوده است. چرا که انسان موجودی اجتماعی است که ادامه زندگی به صورت انفرادی برای او تقریباً غیرممکن است. به همین دلیل، رشد اجتماعی مهم‌ترین جنبه رشد وجودی هر شخص را تشکیل می‌دهد. معیار اندازه‌گیری رشد اجتماعی هر کس میزان سازگاری او با دیگران است. مدارس ابتدایی از جمله‌ی محیط‌هایی است که می‌تواند در تقویت رفتارهای اجتماعی کودکان تأثیر زیادی داشته باشد (همایی و همکاران، 1388، ص 134). لذا در بسیاری از مدارس تلاش می‌شود تا از شیوه‌های و روش‌های گوناگون به منظور اجتماعی کردن دانش‌آموزان و افزایش ظرفیت جامعه‌پذیری آنان، استفاده گردد.

یکی از شیوه‌های مؤثر در آموزش و پرورش کودکان، روش‌های غیر مستقیمی چون هنر می‌باشد. در میان روش‌های هنری اهمیت و جذابیت قصه‌گویی برای کودکان در متون مختلف و از منظر صاحب نظران گوشزد شده است (نیک منش و کاظمی، 1387، ص 6). چرا که قصه‌ها برای تمام گروه‌های سنی، گیرایی خاصی دارند. قصه‌ها برانگیزنده هستند و می‌توانند مجموعه‌ای از مفاهیم پیچیده علمی را به مخاطب منتقل کنند. بدون اینکه سن یادگیرنده، موضوع آموزشی یا سطح یادگیری، کاربرد آن‌ها را محدود سازد (والی، 1386، ص 155). قصه‌گویی هنر به تصویر کشیدن رویدادهای واقعی یا ساختگی در کلمات، تصاویر و صداهاست.

قصه‌گویی یکی از عمده‌ترین و رایج‌ترین راه‌های انتقال تجربه و سرگرمی و از جمله‌ی روش‌های جذاب برای آموزش دانش‌آموزان است. امروزه ادامه‌ی حیات شیوه‌های آموزشی با استفاده از قصه‌گویی با پیشرفت تکنولوژی و رشد جوامع، متضمن به کارگیری شیوه‌های نوینی از این نوع آموزش است (زایپس، 1386، ص 7). لذا شیوه‌های متعددی برای استفاده از قصه در آموزش ایجاد گردیده است؛ که آموزش مبتنی بر قصه‌گویی به شیوه‌ی جک زایپس[2] از جمله‌ی این شیوه‌هاست.

جک زایپس استاد آلمانی الاصل دانشگاه مینه سوتای آمریکاست که بر اساس تجربیات چندین ساله‌ی خود در انجام کار قصه‌گویی در مدارس، شیوه‌های و روش‌های جذابی برای ارائه‌ی قصه به کودکان، ابداع و تکمیل نموده است. وی شیوه‌ها و روش‌های قصه‌گویی خود را نه به مفهوم سنتی آن، بلکه در مفهومی جدید ارائه کرده و معتقد به نوعی از قصه‌گویی است که سبب تحرک ذهن و خود اکتشافی می‌شود و ضمن این که الگوها، اصول اخلاقی، ادبی و اجتماعی را در نظر می‌گیرد، به بررسی الگوها، اصول و معیارهای از پیش تعیین شده نیز می‌پردازد تا ارزشمندی آن‌ها را برای کودکان و سودمندی جامعه بسنجد (زایپس، 1386، ص 24).

بر این اساس و با توجه به اهمیت پیشرفت درسی دانش‌آموزان و همچنین ارتقاء سطح مهارت‌های اجتماعی و در نهایت عزت نفس آنان، این مطالعه در تلاش است تا شیوه‌های از آموزش‌های جک زایپس را در آموزش مفاهیم مرتبط در حوزه‌ی مطالعات اجتماعی در دو بخش مهارت‌های اجتماعی و عزت نفس دانش‌آموزان، به کار بگیرد و میزان اثربخشی این شیوه‌ها را بر پیشرفت درسی، مهارت‌های اجتماعی و سطح عزت نفس فراگیران مورد ارزیابی قرار دهد.

 

 

 

 

 

1-2 بیان مسأله:

از دیر باز انسان موجودی اجتماعی بوده و به همین دلیل از لحظه تولد تا آخر عمر در اجتماع به سر می‌برد؛ و دائماً در تعامل با انسان‌های دیگر می‌باشد. موضوع مهارت‌های اجتماعی[3] کودکان بخشی از مساله‌ی اجتماعی شدن آنان است و اجتماعی شدن، جریانی است که در آن هنجارها، مهارت‌ها، انگیزه‌ها و طرز تلقی‌ها و رفتار فرد شکل می‌گیرد (جلیلی آبکنار، 1389، ص 66). گرشام و الیوت (1984) مهارت‌های اجتماعی را مجموعه رفتارهای فراگرفته‌ی قابل قبولی می‌دانند که فرد را قادر می‌سازد با دیگران رابطه مؤثر داشته و از واکنش‌های نامعقول اجتماعی خودداری کند. کودکان دارای مهارت‌های اجتماعی، در پایداری روابط، همیاری، اطاعت از قوانین، حساس بودن نسبت به دیگران و در صورت لزوم، مهار احساسات منفی خود موفق‌ترند. هنگامی که این کودکان بزرگ‌تر می‌شوند، می‌توانند روابط سالمی با دیگران برقرار و در فعالیت‌های گروهی مشارکت کنند، در زندگی خود شاد و موفق باشند، به حقوق و احساسات دیگران احترام بگذارند، از خواست‌های نامناسب دوری کنند و در صورت نیاز از دیگران درخواست کمک کنند (اربای و داگرو[4]، 2010).

افراد با مهارت‌های اجتماعی متناسب، به گونه‌ای با دیگران ارتباط برقرار می‌کنند که بتوانند به حقوق، الزامات، رضایت خاطر و یا انجام وظایف خود در حد معقولی دست یابند، بی آنکه حقوق، الزامات، رضایت خاطر یا وظایف دیگران را نادیده بگیرند و در عین حال می‌توانند در این موارد مبادله‌ای باز و آزاد با دیگران داشته باشند (فیلیپس، 1978، به نقل از مقدس،1390، ص 93).

از سوی دیگر نارسایی در مهارت‌های اجتماعی، بر بسیاری از ابعاد زندگی فرد تأثیر می‌گذارد. کودکانی که در روابط اجتماعی دارای مشکل هستند و یا توسط همسالان خود مورد پذیرش واقع نمی‌شوند، در معرض ابتلا به انواع ناهنجاری‌های رفتاری-عاطفی (دروزیر و همکاران 1994، به نقل از یوسفی و خیر، 1381) یا افت تحصیلی (کرامتی، 1386) قرار دارند. این کودکان توان پیشرفت تحصیلی مناسب پیدا نمی‌کنند و ضمن داشتن روابط بین فردی نامناسب، با کمترین میزان محدودیت از موقعیت‌های آموزشی خارج می‌شوند و توانایی اندکی در یکپارچه شدن در فعالیت‌های اجتماعی پیدا می‌کنند (گرینسپان و شولتز[5]، 1981، ص 24).

اهمیت مهارت‌های اجتماعی در زندگی فردی و اجتماعی افراد به گونه‌ای است که آموزش این مهارت‌ها، زمینه و موضوع بسیاری از مطالعات بوده است. جانسون و جانسون[6] (2000) شش پیامد سودمند آموزش مهارت‌های اجتماعی را نقل کرده‌اند. آن‌ها رشد هویت فردی و هویتی، موفقیت‌های شغلی، بهبود کیفیت زندگی، سلامت فیزیکی، سلامت روانی (رشد عزت نفس، خودمختاری، کاهش اضطراب، افسردگی، ناکامی) و توانایی رویارویی با استرس را از جمله نتایج سودمند آموزش مهارت‌های اجتماعی برشمرده‌اند (به نقل از مستعملی و همکاران، 1384، ص 438).

با نگاهی به دیدگاه جانسون و جانسون (2000) می‌توان ارتباط مستقیمی بین مهارت‌های اجتماعی و عزت نفس افراد پیدا نمود. چرا که مهارت‌های اجتماعی به فرد توان ایجاد ارتباط مثبت و مؤثر با دیگران را می‌دهد و عزت نفس نوعی از نگرش است که به فرد اجازه می‌دهد دیدگاه واقعی و مثبتی نسبت به خود داشته باشد و سبب می‌شود فرد به توانایی‌های خود اعتماد کند و احساس کنترل بر زندگی خود داشته باشد (چامپاین 1996، به نقل از مستعملی و همکاران، 1384، ص 438). این احساس کنترل و اعتماد به خود سبب ایجاد روابط اجتماعی مثبت می‌گردد؛ بنابراین دو مهارت عمده و اساسی مهارت‌های اجتماعی و عزت نفس باید با هم مورد توجه قرار گیرند.

اما اگر چه شیوه‌های آموزشی گوناگونی توسط پژوهشگران و محققان متعدد برای آموزش و ارتقاء سطح این دو مهارت مهم به کار گرفته شده است. ولیکن آموزش این مهارت‌ها در دانش‌آموزان کم سن و سال در مقطع ابتدایی، خود مبحث دیگری است که نیازمند به کارگیری شیوه‌های جذابی از آموزش، نظیر شیوه‌های مبتنی بر دیدگاه‌های هنری و در میان آن‌ها استفاده از قصه‌گویی است. با وجودی که ارزش قصه‌گویی در بسیاری از مطالعات روشن گردیده است، اما هنوز هم این روش آموزشی بسیار مورد استفاده و توجه معلمان قرار نگرفته است. این در حالی است که یافته‌های پژوهش‌های مختلف در بخش‌های میدانی نیز بیانگر آن است که قصه‌گویی پیامدهای مثبت فراوانی را در پی دارد. از جمله قصه‌گویی یک تجربه‌ی سازنده است که گوینده و شنونده را در یک فرآیند بسیار تعاملی و خلاق در بر می‌گیرد. قصه‌گویی در برگیرنده‌ی جهان بینی کودکان و سبب تسلط آنان به زبان می‌شود؛ و با عملکرد اجتماعی، عاطفی و فکر کودکان ارتباط داشته و در رشد شناختی و روانی اجتماعی آنان تأثیرگذار است (مللو[7]، 2001، ص 5).

بر اساس مطالب مطروحه، آنچه مساله‌ی اصلی پژوهش حاضر را تشکیل می‌دهد می‌توان در چند بند خلاصه نمود: پیامدهای منفی ضعف مهارت‌های اجتماعی در کودکان با استناد به نتایج پژوهش‌های موجود در این رابطه – پیامدهای منفی ضعف عزت نفس در کودکان – ارتباط دو مهارت عزت نفس و مهارت‌های اجتماعی – اهمیت انگیزه و علاقه‌ی دانش‌آموزان در فعالیت‌های یاددهی یادگیری – مبهم بودن تأثیر قصه‌گویی بر رشد دو مهارت اجتماعی و عزت نفس – کمبود پیشینه‌ی پژوهشی مرتبط با شیوه‌ی جذاب قصه‌گویی جک زایپس.

 

[1] Swain & Pearson

[2] Jack Zipes

[3] Social skills

[4] Erbay & Dogru

[5] Greenspan & Shoultz

[6] Johnson & Johnson

[7] Mello

تعداد صفحه:112

قیمت : 37500 تومان

بلافاصله پس از پرداخت، لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار میگیرد و  همچنین فایل خریداری شده به ایمیل شما نیز ارسال می شود

پشتیبانی سایت :                 [email protected]

دانلود متن کامل پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد رشته  علوم تربیتی

پایان نامه

 

برای دریافت درجه کارشناسی ارشد رشته تحقیقات آموزشی

 

 

موضوع :

 

مقایسه اثر روشهای  یادگیری مشارکتی ، یادگیری مشارکتی توام با آموزش اصول گفتگو، و روش سخنرانی بر پیشرفت تحصیلی جغرافی دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی .

در سال تحصیلی 87-86

 

 

پاییز 87

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست جداول

جدول 1-2  انواع الگوهای تعامل و نتایج ناشی از آنها………………………………………………………………………………21

جدول2-2  میانگین حجم اثر برای تاثیر همبستگی اجتماعی بر متغیرهای وابس………………………………….24

جدول 1-3 مقایسه انواع جیگ سا (هالیدی ، 2000)……………………………………………………………………………….64

جدول2 -3 قواعد کوئیز………………………………………………………………………………………………………………………………64

جدول 3-3  ضریب پایایی…………………………………………………………………………………………………………………………..65

جدول 1- 4  : توصیف داده های مربوط به پیش آزمون (T1)…………………………………………………………………68

جدول 2-4 آزمون همگنی واریانسها…………………………………………………………………………………………………………..68

جدول 3-4  تحلیل واریانس……………………………………………………………………………………………………………………….69

جدول 4- 4  : توصیف داده های مربوط به پس آزمون (2T)…………………………………………………………………..69

جدول 5-4 نتایج تحلیل کوواریانس…………………………………………………………………………………………………………..71

جدول 6-4: مقایسه میانگین ها به روش توکی HSDزمونمقاب : پس آزمون……………………………………………………….72

جدول 7- 4  : توصیف داده های مربوط به آزمون پیگیری(3T)……………………………………………………………..72

جدول 8-4 : آزمون لوین……………………………………………………………………………………………………………………………72

جدول 9-4 : آزمون باکس…………………………………………………………………………………………………………………………73

جدول 10-4 : آزمون کرویت موچلی………………………………………………………………………………………………………..73

جدول 11-4  آزمون اثرات بین آزمودنیها (هوین فلدت)…………………………………………………………………………..74

جدول 12-4 : آزمون اثرات بین آزمودنی ها……………………………………………………………………………………………..74

جدول 13-4 : مقایسه های چند گانه………………………………………………………………………………………………………..74

 

فهرست نمودارها

 

نمودار 1 ـ 2  توصیف کلی نظریه همبستگی اجتماعی ……………………………………………………………………………21

نمودار 2-2  نتایج همبستگی اجتماعی مثبت ………………………………………………………………………………………….23

نمودار 3-2  سوالات آغازگر………………………………………………………………………………………………………………………..31

نمودار 1-4  نیمرخ نمودارها……………………………………………………………………………………………………………………….75

 

 

 

 

 

 

چکیده

 

هدف از انجام این پژوهش مقایسه تاثیر روشهای یادگیری مشارکتی و سنتی بر پیشرفت تحصیلی درس جغرافیای کلاس پنجم ابتدایی و ماندگاری آموخته ها بوده، همچنین اثر آموزش اصول گفتگو بر اثر بخشی بیشتر روش یادگیری مشارکتی مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق در این مطالعه از نوع نیمه آزمایشی با استفاده از اندازه­گیری مکرر در گروههای آزمایش و کنترل بوده است. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان پسر پایه پنجم مدارس ناحیه 2 ارومیه در سال تحصیلی 87-86 به تعداد 2494 نفر بوده که از میان آنها 51 نفر در قالب سه کلاس به روش نمونه گیری چندمرحله­ای انتخاب شده اند. دو گروه آزمایشی به مدت 8 جلسه 45 دقیقه ای به شیوه مشارکتی آموزش دیده اند و یکی از این گروه­های آزمایشی علاوه بر آن، از سه جلسه آموزش تحت عنوان آموزش اصول گفتگو نیز برخوردار شده است. داده ها در دو بخش با استفاده از تحلیل کوواریانس و اندازه گیری مکرر مورد تحلیل قرار گرفت. قسمت اول تحلیل نشان داد که تفاوت بین گروه های آزمایش و کنترل با اطمینان 95 درصد معنادار بوده و اما بین خود گروههای آزمایش تفاوت معنادار نبود ، قسمت دوم تحلیل نیز نشان داد که ماندگاری آموخته ها در گروههای آزمایش نسبت به گروه کنترل بیشتر است و تفاوت با همان میزان اطمینان معنادار می باشد.

 

 

 

فهرست مطالب

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

فهرست جداول

فهرست نمودارها

چکیده تحقیق

فصل اول – کلیات تحقیق

مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….1

بیان مساله………………………………………………………………………………………………………………………………………………..3

اهمیت و ضرورت تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………….8

هدف های تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………………….11

سوال­های تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………………………11

تعاریف واژه­هاواصطلاحات ……………………………………………………………………………………………………………………….12

 

فصل دوم – ادبیات تحقیق

الف – مبانی نظری

1. مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………..15
2. نگاهی اجمالی به یادگیری مشارکتی …………………………………………………………………………………..17
3. عناصر اصلی یادگیری مشارکتی …………………………………………………………………………………………19
4. دیدگاه شناختی ……………………………………………………………………………………………………….22
5. دیدگاه انگیزشی ……………………………………………………………………………………………………..23
6. دیدگاه عاطفی ………………………………………………………………………………………………………….23
7. نظریه همبستگی اجتماعی…………………………………………………………………………………………………..24
8. سازمان دهی تعامل……………………………..…………………………………………………………………………33
9. معرفی راهبرد…………………………………………………………………………………………………………………………39
10. آموزش پرسش و پاسخ هدایت شده توسط دانش­آموزان………………………………………………41
11. انواع یادگیری مشارکتی……………………………………………………………………………………………………….43
12. تبیین نظری و تجربی یادگیری مشارکتی…………………………………………………………………………48
13. روشهای یادگیری مشارکتی و نظریات یادگیری……………………………………………………………..50
14. یادگیری مشارکتی و پیشرفت تحصیلی…………………………………………………………………………..56
15. یادگیری مشارکتی و ماندگاری یادگیری………………………………………………………………………….57
16. روش جورچین و پیشرفت تحصیلی…………………………………………………………………………….59
17. یادگیری مشارکتی و پیشرفت تحصیلی درس جغرافی…………………………………………..61

 

ب – پیشینه تحقیقات در ایران وجهان……………………………………………………………………………………62

 

فصل سوم –  روش شناسی تحقیق

روش تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………………68

متغیرهای تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………..64

جامعه آماری ………………………………………………………………………………………………………………………………68

نمونه گیری…………………………………………………………………………………………………………………………………..69

روش اجرا……………………………………………………………………………………………………………………………………..69

نگاهی به فرایند تحولی جورچین 4 ……………………………………………………………………………………….77

متغیرها……………………………………………. …………………………………………………………………………………………80 

روایی و پایایی ابزار……………………………………………………………………………………………………………………80 

روش تحلیل آماری……………………………………………………………………………………………………………………..81

 

 

فصل چهارم – یافته ها و تحلیل نتایج…………………………………………………………………………………..83

 تحلیل توصیفی

تحلیل استنباطی

 

فصل پنجم – خلاصه ، نتیجه گیری ، پیشنهادها

خلاصه …………………………………………………………………………………………………………………………………………..93

بحث و نتیجه گیری ……………………………………………………………………………………………………………………..94

اشارات ضمنی………………………………………………………………………………………………………………………………..97

پیشنهادها…………………………………………………………………………………………………………………………………….101

 

فهرست منابع و پیوست ها………………………………………………………………………………………………………….104

 

 

 

 

مقدمه

یکی از مهمترین اصول روان­شناسی تربیتی آن است که معلم به سادگی نمی تواند دانش را به دانش آموزان اعطا کند بلکه این دانش آموزان هستند که باید آن را در ذهن خود بسازند و معلم تنها می تواند این فرایند را به شیوه ای که اطلاعات را برای او معنادار و مرتبط می سازد ، تسهیل کند . او برای این کار باید فرصت­هایی را برای اکتشاف و کاربرد اندیشه ها ایجاد کند و دانش آموزان را از راهبردهایی که برای یادگیری بکار می برند ، آگاه سازد. به عبارت دیگر معلمان نردبان­هایی را دراختیار دانش آموزان می گذارند تا به سطوح بالای درک و تفکر صعود کنند ولی این خود دانش آموزان هستند که باید از این نردبان ها بالا روند(اسلاوین[1]،2003).

براین اساس ، تدریس یعنی درگیر ساختن دانش آموز در امر یادگیری ؛ بعبارت دیگر تدریس یعنی وادار کردن دانش آموز به مشارکت فعال در فرایند ساختن دانش. یک معلم نه تنها نیازمند دانش موضوعی در زمینه تدریس می­باشد بلکه محتاج آن است که بداند دانش آموزان چگونه یاد می­گیرند و چگونه می توان آنها را به یادگیرندگان فعال تبدیل کرد. بنابراین تدریس خوب مستلزم درک نظام مند از یادگیری می باشد و هدف تدریس نه تنها انتقال دانش بلکه تبدیل دانش آموز از یک دریافت کننده منفعل‌ِ دانشِ دیگران به سازنده فعالِ دانش خود و دیگران می باشد و این مهم امکان پذیر نیست مگر با مشارکت فعال دانش آموز . بطور کلی تدریس عبارت است از ایجاد شرایط آموزشی ، اجتماعی و اخلاقی که تحت این شرایط دانش آموزان مسئولیت یادگیری خود را  بطور فردی و گروهی بر عهده می­گیرند.

به اعتقاد کارشناسان تعلیم و تربیت دانش آموزانی که از طریق یادگیری فعال به یادگیری می پردازند نه تنها بهتر یاد می گیرند بلکه از یادگیری لذت بیشتری هم می برند. زیرا به جای آنکه شنونده صرف باشند فعالانه در جریان یادگیری مشارکت می کنند و خود را مسئول یادگیری خویش می دانند(گاردنر و جولر،2000؛به نقل از کرامتی،1384). از جمله روش­های فعالی که امروز توجه صاجبنظران را به خود جلب کرده است ، یادگیری مشارکتی[2] است.

یادگیری مشارکتی زمانی موجب بهبود پیشرفت دانش­آموزان می شود که پس از آنکه معلم آنها را در گروه های کوچک قرار داد و هدف مشخصی را برای آنان ترسیم کرد ، این هدف تنها وقتی قابل دستیابی باشد که همه اعضای گروه با هم به محتوای آموزشی تسلط یابند. بعبارت دیگر اگر این امکان وجود داشته باشد که یک یا چند نفر در گروه پاسخ را بدست آورند و آن را در اختیار بقیه قرار دهند و یا بخش فکری تکلیف گروهی را انجام دهند و دیگران فقط تماشاگر باشند ، در اینصورت یادگیری مشارکتی رخ نداده است (اسلاوین ، 2004).

اولسن و کاگان (1992،ص8 به نقل از کلاج[3]1999:ص17) یادگیری مشارکتی را چنین تعریف می­کنند:

یادگیری مشارکتی نوعی فعالیت گروهی سازمان یافته است که یادگیری در آن به تبادل اطلاعات در قالب ساختار اجتماعی، بین اعضای گروه­ها بستگی دارد، در این گروه­ها هر یادگیرنده در قبال یادگیری خود مسئول و پاسخگو می باشد و  برای افزایش یادگیری دیگران  نیز برانگیخته می شود.

مبانی نظری یادگیری مشارکتی از نظریه منطقه تقریبی رشد[4] ویگوتسکی[5] ، نظریه بسط شناختی[6] ویت راک[7] و  نظریه ساختارهای مبتنی بر هدف[8] داچ[9] نشات می گیرد. ویگوتسکی منطقه تقریبی  رشد را فاصله بین سطح رشد بالفعل که توانایی حل مساله بطور مستقل است ، و  سطح رشد بالقوه که  توانایی حل مساله در نتیجه همکاری و راهنمایی بزرگسال یا همسالان توانمندتر است ، می داند.بنظر ویگوتسکی آنچه که کودکان امروز با  هم  انجام می دهند فردا قادرند به تنهایی انجام دهند.

ویت راک معتقد ا ست هنگامی که شخص مطلبی را یاد می دهد و یا توضیح می دهد ، آن را مؤثرتر یاد می­گیرد. او این نظریه را بسط شناختی و یا دوباره سازی شناختی[10] نامید.

در سال 1949داچ 3 نوع ساختار مبتنی بر هدف مختلف را شناسایی کرد : مشارکتی ، رقابتی ، و انفرادی. کارهای داچ موجبات پژوهش های تجربی زیادی را در زمینه یادگیری مشارکتی در محیط کلاس درسی فراهم آورد (کلاج ، 1999: ص17).

 

 

 

بیان مساله

آموزش به روش سنتی از زمان انقلاب صنعتی ، بخشی از شیوه آموزشی بوده است. در این زمان کارگران  برای تبعیت از قوانین سخت کاری تربیت می شدند. دانش آموزان در چنین محیط سنتی در مقابل هیچ چیز جز عملکرد خود پاسخگو نیستند. البته محاسن چندی نیز برای این روش وجود دارد از جمله: امکان ارائه حجم زیادی از اطلاعات در مدت کمتر ؛ تاکید بر اطلاعات مهم و کنار گذاشتن موارد کم اهمیت تر ؛ و پرورش مهارت شنیدن در دانش آموزان (گیل استرپ مارتین به نقل از سدریک گیلبرت ، 2007).

یادگیری مشارکتی در اواسط دهه 1960 تقریباَ ناشناخته بود و صاحبنظران تعلیم وتربیت نسبت به آن شناخت زیادی نداشتند. سلطه یادگیری های رقابتی و انفرادی بر تدریس در مقاطع ابتدایی ، متوسطه و دانشگاه حاکم بود. مقاومت فرهنگی در مقابل یادگیری مشارکتی ناشی از داروینیسم اجتماعی بود. بر اساس این نگرش دانش آموز می بایست طوری آموزش ببیند که قادر به بقا در جهان بی رحم و خشن باشد. در این زمان با آنکه یادگیری رقابتی بر تفکرات تربیتی غلبه داشت ولی یادگیری انفرادی که تا حد زیادی مبتنی بر کارهای اسکینر در باره یادگیری برنامه ای و تغییرات رفتاری بود ، آن را به چالش خواند. اما امروز در هر صورت  عملکردها و افکار تربیتی تغییر یافته اند. اکنون یادگیری مشارکتی یک روش تربیتی مقبول محسوب می شود که در تمامی سطوح آموزشی پذیرفته شده است. در حال حاضر یادگیری مشارکتی در مدارس و دانشگاه های مختلف جهان در زمینه موضوعات مختلف و تمامی گروه های سنی مورد استفاده می باشد. کمتر نوشته ای را در زمینه روشهای آموزشی ، مجلات معلم و یا مواد آموزشی می توان یافت که به بحث در باره یادگیری مشارکتی نپرداخته باشد. نتایج تحقیقات یادگیری مشارکتی به زبانهای متعددی ترجمه شده است و خلاصه اینکه روش یادگیری مشارکتی یکی از رویدادهای موفق در روان­شناسی و علوم تربیتی می باشد (گیلیس و همکاران،2008). پژوهش نشان داده که یادگیری مشارکتی از دهه 1970 به بعد  بطور گسترده ای موضوع تحقیقات متعدد بوده و در کلاسهای درس مورد استفاده قرار گرفته است (اسلاوین ، 1995). اما با اینحال ادبیات مربوط به این رویکرد حاوی مناظرات متعدد در ارتباط با تاثیر آن بر پیشرفت دانش آموز می باشد. طرفداران آن معتقدند این رویکرد می تواند تاثیرات مثبتی بر پیشرفت دانش آموزان داشته باشد. جانسون ها  معتقدند که تحقیقات انجام شده در پیش دبستان و 12 سال اول تحصیل[11] در مدارس مختلف و در زمینه موضوعات متفاوت نشان داده که دانش آموزانی که در گروه های یادگیری مشارکتی شرکت کرده اند در آزمونهای تحصیلی نمرات بیشتری کسب کرده اند.

ساده ترین تعریف از یادگیری مشارکتی عبارتست از:« کاربرد آموزشی گروه های کوچک به گونه ای که دانش آموزان برای به حداکثر رساندن یادگیری خود و دیگران با هم کار می کنند.»(اسمیت[12]،1996،به نقل از بارکلی[13] و همکاران،2005).در تعریفی دیگر یادگیری مشارکتی مجموعه ای از روشهای آموزشی است که دانش آموزان را ملزم به کار در گروههای یادگیری کوچک و متشکل از تواناییهای متفاوت می کند(اسلاوین، 1978 به نقل از تریم و آکدنیز ،2007) .

شواهد قاطعی در دست است که نشان می دهند بهترین نوع یادگیری هنگامی اتفاق می افتد که دانش آموز، خود به دریافت مفاهیم دست یابد . اگر در برنامه ای آموزش بصورت ارائه مطالب و سپس آزمون  باشد ممکن است بچه ها چیزهایی را به خاطر آورند اما این نوع یادگیری را که بچه ها درگیر آن هستند می توان یادگیری سطحی نامید . یادگیری سطحی خیلی زود ازبین می رود و کاربرد آن در موقعیتهای دیگر مشکل است . اما یادگیری که از طریق بحث صورت می گیرد کاملاً متفاوت است .هنگام گفتگو دانش آموزان اغلب مجبورند تا مشکلی را بیان کنند و سپس راه حلی را به زبان خود ارائه دهند . این  یادگیری عمیق است یعنی مدت بیشتری در ذهن می ماند ، بهتر با مفاهیم دیگر ذهن مربوط می شود و به احتمال زیاد در موقعیتهای مختلف چه داخل و چه در خارج از کلاس می تواند مفید واقع گردد. ( کلاکستون[14] ، 1999 به نقل از وگریف[15] و داوز[16]،2004). بعبارت دیگر میزان یادآوری دانش آموخته و ماندگاری آن در ذهن متناسب با درگیری دانش آموز با موضوع یادگیری است.

یافته های تحقیق راس[17] نشان داده که یادگیری مشارکتی در تحریک شاگردان برای بحث و گفتگو پیرامون موضوعات درسی نقش مهمی را ایفا می کند . البته به شرطی که معلم از آمادگی کافی برخوردار باشد و بتواند کیفیت تعاملات دانش آموزان با یکدیگر را بهبود بخشد(راس،1995به نقل از کرامتی،1384).

بر اساس تحقیقات انجام شده در انگلستان ومشاهده فیلمهای ویدئویی کودکان هنگام انجام کار گروهی ، مشکل مهم عبارتست از عدم آشنایی بچه ها با چگونگی همکاری . در واقع آنان می خواهند تا با هم همکاری کنند ولی نمی دانند چگونه؟این مساله باعث پیدایش ایده آماده سازی برای همکاری[18] ودروس مربوط به صحبت (صحبت درس)[19] در ذهن محققین شد(وگریف و دیوز،2004 ، ترجمه میرزابیگی و کولایی،در دست چاپ) .آشنایی با  یافته­های این محققین باعث شد تا در ذهن پژوهشگر تحقیق حاضر نیز، ایده بررسی تاثیر آموزش اصول گفتگو بر کیفیت همکاری دانش آموزان در حین یادگیری مشارکتی متبادر شود. از این رو در تحقیق فعلی برای بررسی این نکته در یکی از کلاسها قبل از ارائه روش مشارکتی سه جلسه کلاس آمادگی برای کار گروهی که منجر به تدوین مجموعه ای از اصول لازم برای گفتگو توسط کودکان می­شد ، برگزار شد. تا تأثیر چنین آموزشی بر اثربخشی بیشتر روش یادگیری مشارکتی، تعیین گردد.

یادگیری مشارکتی به عنوان یک راهبرد کلاسی موجب ارتقای یادگیری و پیشرفت تحصیلی در زمینه­هایی مانند ریاضی و حل مسأله ، یادگیری مفهومی علوم و انشا شده است. این روش در حیطه عاطفی نیز موجب پرورش مهارتهای اجتماعی دانش آموزان در همه سنین ، عزت نفس‌،‌ نگرش مثبت نسبت به افراد گروه ،‌ ایجاد انگیزه در یادگیری ، پذیرش اجتماعی دانش آموزان ناتوان توسط همتایان عادی آنان شده است و در حوزه رفتارهای بین شخصی نیز موجب تسهیل تعاملات بین آنان شده است (گیلیس ، 2000) . اما از آنجا که در جامعه ایرانی الویت اصلی در مدارس پیشرفت تحصیلی می باشد و چنانچه کفایت روشی از این نظر به اثبات نرسد مسلماَ کاربرد آن از طرف اولیای مدرسه و دانش­آموزان مورد تردید قرار خواهد گرفت ، بنابراین در این پ‍ژوهش به تاثیر روش یادگیری مشارکتی بر پیشرفت تحصیلی پرداخته شده است ولی این به آن معنا نیست که بقیه متغیرها کم اهمیت هستند بلکه پژوهش در باره آنها نیز ضروری می باشد. البته پژوهشهای مختلف (بنت،1991؛ وب،1989،1991 ؛ بیلز،1970 ؛ شاران وشاکار ،1988و جانسون و جانسون، 1990 به نقل از گیلیس،2000) بر تاثیر مثبت یادگیری مشارکتی بر پیشرفت تحصیلی صحه گذاشته اند زیرا در واقع آنچه که موجب یادگیری عمیق می شود تعامل بین دانش آموزان می باشد و هر چه این تعاملات بیشتر باشد یادگیری بیشتر خواهد بود.

همانقدر که امتیازات یادگیری مشارکتی روشن است ، همانقدر نیز واضح است که گروه بندی صرف دانش آموزان نمی تواند به معنای یادگیری مشارکتی و یادگیری باشد.  تنها وقتی پتانسیل یادگیری مشارکتی به حداکثر می رسد که گروه ها طوری سازماندهی شوند که دانش آموزان بفهمند از آنان انتظار انجام چه کاری وجود دارد و قرار است که چگونه با هم کار کنند. همینطور باید مطمئن شد که وظیفه گروه طوری مطرح شده است که همه اعضای گروه متوجه هستند که باید آن را انجام دهند و همینطور به دیگران در انجام آن کمک کنند. این به آن معنی نیز می باشدکه دانش آموزان باید مهارتهای لازم برای روابط بین شخصی و مهارتهای کار در گروه های کوچک[20] که لازمه پرورش  یک نگرش احترام آمیز نسبت به دیگران است،  آمادگی برای به چالش کشاندن نظرات همدیگر  و حل اختلافات ، و درک اهمیت اتخاذ تصمیمات بطور دموکراتیک ، را بیاموزند. اگر شرایط اینگونه باشد درآن صورت هر کدام از افراد احساس خواهند کرد که مورد توجه هستند و یادگیری آنها برای دیگران اهمیت دارد. این امر به نوبه­خود باعث خواهد شد تا دانش آموزان احساس انگیزه بیشتر و مشارکت فعال تر برای موفقیت داشته باشند. در واقع مرسر  پس از بررسی پیشینه مربوط به همکاری در گروه های کوچک متوجه شد که عنصر کلیدی که مهمترین عامل در موفقیت این نوع یادگیری می­باشد آن است که کودکان خود  را موظف به همکاری و ارتباط بمنظور حل مسئله بدانند نه آنکه تلقی دلخواهانه از این وظیفه داشته باشند. به عبارت دیگر کار گروهی باید چنان سازمان یابد که آنها مجبور به تعامل برای حل مساله شوند. همچنین مرسر دریافت که اگر کودکان به تبادل افکار ترغیب شوند و از کمکهای لازم برای انجام این کار بهره مند شوند ، احتمال آنکه در فرایند آشنایی با کارکردهای مختلف زبان در تفکر و استدلال ، در ساختن دانش فعالانه تر عمل کنند بسیار بیشتر است ؛ اتفاقی که در گفتگوهایی که توسط معلم هدایت می شود بندرت اتفاق می افتد. بطور خلاصه ایجاد گروه هایی که اعضای آن می دانند که آز آنان انتظار همکاری و انجام تکلیف جدی است و آموزش مهارتهای لازم در روابط بین شخصی و در گروه های کوچک برای تسهیل تعامل در میان آنان  ، مورد حمایت اکثر پژوهش ها می باشد (گیلیس ، 2004).

وب از مطالعاتی که در زمینه تعامل کودکان در گروههای کوچک انجام داد ، دریافت که توضیحاتی که بچه ها به همدیگر ارائه می کنند با بازده های آنان رابطه مثبت دارد در حالیکه کمکهایی که بسط داده نمی شوند (پاسخهای کوتاه یا پاسخهایی با حداقل جزئیات) با پیشرفت آنان ارتباطی ندارد. کمک کننده ، یادمی گیرد که برای کمک کردن باید دانسته های خود را دوباره سازمان دهد  تا روشن تر شوند ، این عمل باعث می شود تا خود مطلب را بهتر از قبل بفهمند. اما کمکهایی که بسط داده نمی شوند تاثیری در سازمان دهی مجدد شناخت ندارند بنابراین موجب پیشرفتِ کمک کننده و دریافت کننده کمک ، نمی­شود.

بنظر می رسد که رفتارهای مساعدت آمیز کودکان بویژه توضیح دادن، با آموزش شیوه همکاری ، تقویت می شود. راس دریافت آزمودنی هایی که در جریان یادگیری مشارکتی از بازخوردهای لازم مربوط به دریافت و دادن کمک ، بهره مند شدند  ، رفتارهای مساعدت آمیز آنان بویژه مهارت درخواست و ارائه کمک ؛ تقویت شد. در پژوهش[21] دیگری رابطه بین همکاری و توضیح دادن بررسی شد و این نتیجه بدست آمد که همبستگی بالایی بین همکاری و ارائه توضیحات خواسته شده وجود دارد در حالیکه همبستگی بین همکاری و توضیحات ناخواسته بسیار کم بود. بعبارت خلاصه تر وقتی کودکان با همدیگر همکاری و مشارکت می کنند به درخواست کمک دوستان خود پاسخ مثبت می دهند.

تعاملات برای یادگیری درون گروه بسیار مهم است.اما کوهن معتقد است فراوانی تعاملات مربوط به تکلیف[22] در گروه ها نقش مهمی در مولد بودن (از جمله توانایی حل مسائل) ،آزمونهای محتوایی بعدی و رشد مفهومی دارد.در واقع وقتی تکلیف محدود نبوده و مبتنی بر اکتشاف (هیچ پاسخ درست یا غلط و یا جواب از قبل ساخته ای وجود نداشته باشد) باشد و اعضای گروه نیز با هم همبستگی درونی (مجبور به مبادله منابع با همدیگر باشند) داشته باشند ، تعامل امری حیاتی در مولد بودن می باشد. بعبارت دیگر تا وقتی که اعضای گروه افکار و اطلاعات خود را با هم در میان نگذارند به راه حل های ابتکاری دست نخواهند یافت. شاران وشاکار نیز دریافتند کودکانی که در مقایسه با آنان که هیچ نوع آموزشی در زمینه همکاری با هم ندیده اند ، بدفعات بیشتری خود را در گروه مطرح می کنند. بنابراین کودکانی که در گروه های مشارکتی کار می کنند در مقایسه با موقعیتهای کار در کل کلاس و گروه های مشارکتی آموزش ندیده ، بیشتر درگیر تعاملات تکلیف محور هستند. از طرفی فراوانی این تعاملات است که پیش بیینی کننده خوبی برای کسب بازده های یادگیری سطح بالا می باشد( گیلیس ، 2004).

بنابراین ، این پژوهش قصد دارد ضمن مقایسه روش یادگیری مشارکتی با روش سنتی ، به این سوال نیز پاسخ دهد که آیا کلاسهای آموزش گفتگو ، تاثیری بر میزان پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در درس جغرافی کلاس پنجم ابتدایی در کلاسهای مشارکتی ،دارد یا نه؟

 

اهمیت و ضرورت تحقیق

اهمیت تجارب یادگیری مشارکتی فراتر از  بهبود آموزش ، افزایش پیشرفت دانش آموزان ، و مولدتر کردن کار معلمان است ، اگر چه این فعالیتها در جای خود بسیار ارزشمند هستند. همکاری برای انسانها همانقدر اهمیت دارد که نفس کشیدن.توانایی مشارکت با دیگر انسانها برای افراد سنگ بنای خانواده های پایدار ،موفقیت شغلی ، عضویت موفق در گروه­ها ، ارزشها و عقاید مهم ، دوستی ها و انجام وظیفه در مقابل جامعه است. اگر دانش آموز نتواند دانش و مهارتهای خود را در تعاملات مشارکتی با دیگر افراد بکار برد ، برای او هیچ فایده ای نخواهند داشت. اگر یک مهندس ، منشی ، حسابدار‌،معلم و یا مکانیک  از مهارتهای مشارکتی لازم برای کاربرد دانشها و مهارتهای فنی خود در روابط مشارکتی محیط کاری ، خانواده و جامعه ،  و در برخورد با دوستان ، بی بهره باشد تربیت چنین افرادی بیهوده خواهد بود.منطقی ترین روش برای تاکید بر کاربرد مهارتهای مشارکتی در موقعیتهای کاری ، سازمان دهی کردن بخش عمده موقعیتهای یادگیری تحصیلی  بطور مشارکتی می باشد.در این صورت دانش آموزان با استفاده از کار مشارکتی با همکلاسان بعدها خواهند توانست مهارتها و دانش فنی لازم را  در موقعیتهای عملی بیاموزند . هیچ چیزی برای یک  فرد مهم تر از آموختن بکارگیری دانش خود در تعاملات مشارکتی با دیگران ، نیست (جانسون و جانسون ،1980). بنابراین روش یادگیری مشارکتی بعنوان یک روش تدریس که زمینه ساز کار مشارکتی است برای پژوهش برگزیده شده است.

از طرفی با توجه به ضرورت تعلیم و تربیت  فرددر جهت شناخت محیط فیزیکی و انسانی،ایجاد نگرشها و مهارتهای لازم به منظور تعامل مطلوب با محیط ، برقراری روابط مناسب با دیگران ، مشارکت در حل مسائل اجتماعی و پیشبرد اهداف فردی و اجتماعی همچنین با توجه به اهمیت تربیت اجتماعی و نقش آموزش مدرسه ای و برنامه های درسی در این زمینه از جمله تعلیمات اجتماعی که وظیفه پرداختن به هدفهای تربیت اجتماعی را به طور ویژه بر عهده دارد و نیز با توجه به حساسیت دوران کودکی ، پژوهش در حوزه علوم اجتماعی در دوره ابتدایی از اهمیت بیشتری برخوردار می شود.(میرزابیگی،1375)

دنیای امروز روز به روز وحدت بیشتری می یابد و کارهایی که در یک گوشه از جهان صورت می گیرد بر گوشه دیگر جهان تاثیرات قابل توجهی می گذارد. افراد و جوامع مختلف از نقاط مختلف جهان بیش از پیش در ارتباط با هم قرار می گیرند. سرعت توسعه علوم و تکنولوژی بی سابقه شده است.گریز از  این نیروها امکان پذیر نیست و بسیاری از نظامهای آموزشی را با فرصتها و چالش ها روبروکرده است.  آموزش و پرورش امروز باید بتواند راه های فائق آمدن بر چالشها و نیازهای محیط کار و زندگی روزانه را فراهم کند. بنابراین دانش آموزان نه تنها به دانش روز نیاز دارند بلکه نیازمند مهارتهای ارتباطی، حل مساله و تفکر خلاق و انتقادی نیز می باشند.انجمن توسعه علوم آمریکا[23] در گزارشی(148:1989) چنین توصیه می کند:

” ماهیت همیارانه کارهای تکنولوژیکی و علوم باید در کلاسهای درس بوسیله فعالیتهای گروهی مستمر مورد تاکید جدی قرار بگیرد. دانشمندان بیشتر به شکل گروهی با هم کار می کنند تا انفرادی . بنابراین دانش آموزان نیز باید پذیرفتن مسئولیت یادگیری به کمک همدیگر را تجربه کنند” (افاندی و زاناتون، 2007).

ظهور یادگیری مشارکتی نشانگر تغییر پارادایم از یک رویکرد معلم محور به رویکرد یادگیری دانش آموز محور درون گروه های کوچک است. این روش فرصتهای خوبی را برای در گیر شدن در حل مسائل با کمک اعضای گروه ، فراهم می آورد. دنیایی که در آن روز به روز فرهنگها توسط تکنولوژی به هم  نزدیکتر می شوند و به قول مارشال مک لوهان[24] منجر به ظهور دهکده جهانی شده است ، هنوز در بسیاری از مدارس به جای همکاری بر رقابت تاکید می شود . صاحبنظران تعلیم و تربیت نیاز به آموزش مهارت های همکاری را مورد تایید قرار داده اند. این نیاز با استفاده از کاربرد روش یادگیری مشارکتی امکان عملی شدن دارد.

در نظام آموزشی ایران معلمان با تکیه بر روش های سنتی بویژه سخنرانی شاگردان را به حفظ و تکرار مطالب ترغیب می کنند و عملا گام موثری در راستای تقویت روحیه همکاری و رشد اجتماعی شاگردان برداشته نمی شود بنابراین برای تحقق این مهم و اهمیت یادگیر ی عمیق مفاهیم درسی، ایجاد نگرش مثبت به مدرسه ، توسعه روحیه خود باوری جهت یادگیری کاربرد رویکرد مشارکتی در کلاس درس بیش از پیش ضرورت می یابد(کرامتی ،1384).

تحقیقات متعددی به این نتیجه رسیده اند که بیشتر انسانها ظرفیت کافی برای تمرکز بر یک سخنرانی پنجاه دقیقه ای را ندارند. لوید (1967)دریافت که توجه در سطح کلاسهای دانشگاه پس از لحظاتی که بحث آغاز می شود افزایش می یابد و هنگام نزدیک شدن به انتها کاهش می یابد و درست قبل از پایان سخنرانی ناگهان از بین می رود (تامپسون[25] و پلژر[26] ، 1998).

[1]- Slavin

[2]- cooperative learning

[3]- kluge

[4]- Zone of Proximal Development Theory

[5]- Vygotsky

[6]- cognitive elaboration

[7]- Wittrock

[8]- goal structures

[9]- Deutsch

[10]- cognitive restructuring

[11]- K12

[12]-Smit

[13]- Barkley

[14]- Claxton

[15]- Wgerif

[16]- Dawes

[17]- Ross

[18]- preperation for group work

[19]- Talk Lessons

[20]- small group skills

[21]-Terwel , Gillis , van der Eden and Hoek (2001)

[22]- task related interactions

[23]- American Association for the Advancement of  Science

[24]- Marshal Mcluhan

[25]- Thompson

[26]- Pledger

تعداد صفحه:118

قیمت : 37500 تومان

بلافاصله پس از پرداخت، لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار میگیرد و  همچنین فایل خریداری شده به ایمیل شما نیز ارسال می شود

پشتیبانی سایت :                 [email protected]

دانلود متن کامل پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد رشته  علوم تربیتی

دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی

گروه آموزشی تکنولوژی آموزشی

 

 

پایان‌نامه

جهت اخذ درجه کارشناسی ارشد

رشته تکنولوژی آموزشی

 

عنوان

کاربرد روش مشارکتی در پرورش سطوح بالای یادگیری در نظام آموزش مبتنی بر یادگیری الکترونیک

 

 

مهر 1392

 

 

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب

1-1 مقدمه…………………………………….. 2

1-2 بیان مسئله………………………………… 7

1-3  ضرورت و اهمیّت……………………………. 11

1-4 اهداف پژوهش………………………………. 15

1-4-1 هدف اصلی پژوهش…………………………. 15

1-4-2 اهداف فرعی پژوهش……………………….. 15

1-5  فرضیه های پژوهش………………………….. 15

1-6 مولفه های پژوهش…………………………… 15

الف) مبانی نظری پژوهش…………………………. 20

2-1: آموزش از راه دور…………………………. 22

2-1-1: مقدمه………………………………… 22

2-1-2: تعاریف آموزش از راه دور…………………. 24

2-1-3: واژه­های مرتبط با آموزش از راه دور………… 31

2-1-4: تعریف یادگیری الکترونیکی……………….. 31

2-1-5: ماهیّت یادگیری الکترونیکی……………….. 33

2-1-6: ساختار نظری یادگیری الکترونیکی………….. 34

2-1-7: مزایا و معایب یادگیری الکترونیکی…………. 36

*             2-1-7-1: مزایای یادگیری الکترونیکی……………………. 36

*             2-1-7-2: معایب یادگیری الکترونیکی……………………… 39

2-1-8: انواع یادگیری الکترونیکی……………….. 40

• یادگیری ترکیبی……………………………………………………………………. 40
• یادگیری باز………………………………………………………………………….. 40
• آموزش مبتنی برکامپیوتر………………………………………………….. 40
• یادگیری برخط/ مبتنی بروب……………………………………………… 41

2-1-9: عوامل و اجزای نظام آموزش از راه دور………. 41

*         فراگیران…………………………………………………………………………………. 42

*         معلمان……………………………………………………………………………………… 43

*         وسایل کمک آموزشی و رسانه­های آموزشی……………………….. 48

*         رسانه­های نوین و نقش آنها در آموزش از راه دور…. 49

*         انتخاب رسانه آموزشی مناسب…………………………………………… 51

*         کلاسهای رفع اشکال……………………………………………………………….. 52

*         کتابهای خودآموز…………………………………………………………………. 52

2-1-10: ویژگیهای آموزش از راه دور………………. 53

2-1-11: تاریخچه آموزش مجازی…………………… 54

*             2-1-11-1: تاریخچه آموزش مجازی در جهان…………….. 54

*             2-1-11-2: تاریخچه آموزش مجازی در ایران…………… 56

2-1-12: تغییر در آموزش عالی: عوامل و چالشها……… 57

2-1-12-1: عوامل تغییر………………………. 58

2-1-12-2: چالشها…………………………… 59

2-1-13: عوامل ایجاد یا علل پیدایش آموزش از راه دور در جهان    62

*             2-1-13-1:  عوامل ایجاد یا علل پیدایش آموزش از راه دور در جهان  62

*             2-1-13-2: عوامل ایجاد یا علل پیدایش آموزش از راه دور در ایران  63

2-1-14: دانشگاههای مجازی در ایران……………… 64

*         مرکز تحصیلات تکمیلی آموزشهای مجازی دانشگاه صنعتی امیرکبیر      64

*         دانشگاه مجازی جامعه المصطفی………………………………………. 64

*         دانشگاه غیرانتفاعی مهرالبرز………………………………………. 64

*         موسسه آموزش عالی نور طوبی…………………………………………… 65

*         دانشگاه مجازی قرآن و حدیث…………………………………………… 65

*         دورههای آموزشی……………………………………………………………………. 66

*         ویژگیها و امتیازات این دانشکده………………………………… 66

*         لوح فشرده و دروس اینترنتی…………………………………………… 67

2-2: تدریس مشارکتی یادگیرندگان از راه دور……….. 68

2-2-1: آموزش………………………………… 68

2-2-2: مفهوم تدریس…………………………… 69

2-2-3: روش تدریس…………………………….. 70

2-2-4: مفهوم یادگیری مشارکتی………………….. 73

2-2-5: مشخصه های یادگیری مشارکتی………………. 75

*         همبستگی مثبت………………………………………………………………………… 75

*         مسئولیت فردی………………………………………………………………………… 75

*         تعامل چهره به چهره (کنش متقابل)……………………………… 76

*         مهارتهای اجتماعی……………………………………………………………….. 76

*         ارزشیابی فرآیندگروهی………………………………………………………. 76

*         ترکیب اعضای گروه مشارکتی……………………………………………… 76

2-2-6: چارچوب مفهومی یادگیری مشارکتی…………… 77

1. 1. مسئولیت پذیری………………………….. 77
2. وابستگی متقابل مثبت…………………….. 78
3. نظارت بر فرایند یادگیری…………………. 78

2-2-7: اهمیت و جایگاه تعامل در آموزش و یادگیری…… 79

2-2-8: آموزش الکترونیکی و نظریه ساختن‌گرایی………. 81

2-2-9: مفهوم تعامل در محیط آموزش الکترونیکی……… 82

2-2-10: انواع تعامل در محیط آموزش الکترونیکی…….. 86

1. 1. تعامل دانشجو با دانشجو………………….. 89
2. تعامل استاد با دانشجو…………………… 90

2-2-11: ضرورت تعامل در آموزش الکترونیکی…………. 94

2-2-12:  طبقه بندی سطوح مشارکت در یادگیری الکترونیکی 95

1. 1. گفتگو…………………………………. 95
2. 2. مشارکت موازی…………………………… 96
3. 3. مشارکت متوالی………………………….. 97
4. 4. مشارکت هم افزایانه……………………… 98

2-2-13: فعالیتهای یادگیری در آموزش مجازی………… 99

2-2-14: فعالیت یادگیری بحث در آموزش مجازی………. 100

*             2-2-14-1: چگونگی آغاز و برنامه ریزی یک بحث بر خط          101

*             2-2-14-2: چگونگی حفظ بحث شروع شده در دوره برخط 101

2-2-14-3: نمره دادن به یادگیرندگان برای شرکت در بحث در دوره برخط………………………………………….. 102

2-2-15: مزایا و چالشها و راهکارها در یادگیری مشارکتی الکترونیکی   102

رهنمودهایی برای طراحی محیط یادگیری الکترونیکی تعاملی 105

ب) پیشینه پژوهش……………………………… 108

پیشینه خارجی……………………………….. 112

پیشینه داخلی……………………………….. 119

3-1 مقدمه…………………………………… 123

3-2 روششناسی تحقیق…………………………… 123

3-3 متغیرهای پژوهش…………………………… 124

3-3-1 متغیر مستقل…………………………… 124

3-3-3 متغیرهای کنترل………………………… 125

3-3-4 متغیرهای مداخله گر…………………….. 125

3-3-5 متغیرهای مزاحم………………………… 126

3-4 جامعه آماری……………………………… 126

3-5 نمونه آماری……………………………… 127

3-6 نوع تحقیق……………………………….. 127

3-7 ابزار تحقیق……………………………… 128

3-8 اجرای مقدماتی برای تعیین ضریب پایایی و روایی… 128

3-9 روش گردآوری اطلاعات و دادهها……………….. 129

الف) آموزش به شیوه عادی……………………… 129

ب) آموزش به شیوه مشارکتی…………………….. 130

3-10 روش اجرا……………………………….. 130

3-11 روش تحلیل داهها و روشهای آماری……………. 131

4-1: بررسی ویژگیهای جمعیت شناختی و ارزیابی بالینی گروهها     134

4-2: بررسی فرضیه های پژوهش از طریق آزمون های توصیفی و استنباطی    135

فرضیه اول………………………………….. 135

فرضیه دوم………………………………….. 137

فرضیه سوم………………………………….. 139

مقدمه………………………………………. 143

5-1 بررسی و تفسیر یافته های پژوهشی…………….. 144

5-2 بحث و نتیجه گیری کلی……………………… 152

5-3 پیشنهادات……………………………….. 158

5-3-1 پیشنهادات کاربردی……………………… 158

5-3-2 پیشنهادات پژوهشی………………………. 161

5-3-3 محدودیتهای تحقیق………………………. 162

منابع………………………………………. 163

 

 

 

 

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                                                                                 صفحه

جدول 2-1-1 «آموزش از راه دور، سیر تکامل یافتگی نظام آموزش از راه دور از 1960 تا 1998»………………46

جدول 2-2-1 «فعالیت­های یادگیری در آموزش الکترونیکی» ……………………………………………………………… 127

جدول 4-1 «میانگین، انحراف استاندارد سن و تحصیلات  و فراوانی جنسیت گروه­ها»………………………..     166

جدول 4-2« نتیحه تحلیل واریانس یک طرفه میان متغیرهای مربوط به سن و تحصیلات»………………………167

جدول 4-3« میانگین و انحراف استاندارد عملکرد گروه­ها در پیش آزمون و پس آزمون تجزیه و تحلیل».. 167

جدول4-4«آزمون لوین برای بررسی مفروضه برابری واریانس ها»…………………………………………………………167

جدول 4-4« آزمون لوین برای بررسی مفروضه برابری واریانس ها………………………………………………………..168

جدول 4-5« نتیجه تحلیل کوواریانس یک متغیری پس آزمون نمره تجزیه و تحلیل»……………………………. 169

جدول 4-6« میانگین و انحراف استاندارد عملکرد گروه­ها در پیش آزمون و پس آزمون قضاوت و ارزشیابی.171

جدول 4-7« آزمون لوین برای بررسی مفروضه برابری واریانس های نمرات قضاوت و ارزشیابی»……………..171

جدول 4-8«نتیجه تحلیل کوواریانس یک متغیری پس آزمون نمره قضاوت» …………………………………………172

جدول 4-9« میانگین و انحراف استاندارد عملکرد گروه­ها در پیش آزمون و پس آزمون کاریرد»…………….. 173

جدول 4-10«آزمون لوین برای بررسی مفروضه برابری واریانس های نمرات کاربرد معلومات»…………………..175

جدول 4-11« نتیجه تحلیل کوواریانس یک متغیری پس آزمون نمرات کاربرد معلومات»……………………….. 175

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست تصاویر

عنوان                                                                                                                                  صفحه                   شکل 2-1-1 « ترکیب حوزه­های مختلف در یادگیری الکترونیکی»…………………………………………….. 52

شکل 2-1-2« مدل مفهومی شبکه یادگیری رورکی اندرسون و گاریسون و آرچر»…………………….64

شکل 2-1-3 «رابطه یادگیری و سازمان آموزش دهنده در نظام آموزش از راه دور»………………….74

شکل 2-2-1 «سطوح تعاملات در محیط یادگیری الکترونیکی»……………………………………………….111

1-1 مقدمه

با ظهور و توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات[1]، تحولات جهانی با محوریت اطلاعات با شتابی فزاینده در حال گسترش است. پدیده­ی نوظهور اینترنت اندک زمانی پس از ظهور،کلیّه عرصه­های فعالیّت در کشورهای پیشرفته را فراگرفت. در حال حاضر یکی از جدیدترین دستاوردهای فناوری اطلاعات، آموزش های الکترونیکی مبتنی بر اینترنت می­باشد که موانع آموزش­های سنّتی از قبیل کمبود فضای آموزشی،کمبود اساتید، محدودیّت زمانی، استفاده از حجم انبوه اطلاعات و دشواری برنامه ریزی در نظام های سنّتی را حل کرده است.

اورازا[2] (2005) اصطلاح یادگیری یا آموزش از راه دور را به عنوان نظام آموزشی که در آن استاد و دانشجو از نظر نقطه مکانی جدا از هم هستند تعریف می­کند. به عبارت دیگر او بیان می­دارد که؛ سیستم یادگیری از راه دور فناوری را جهت به دست آوردن مساعدت لازم در فرایند آموزش در بر می گیرد. حتّی در این فرایند در مورد بهره­گیری از مواد چاپی یا فناوری­های پیشرفته از قبیل فناوری­های ارتباطی- تصویری نیز صحبت می­شود. در سطح بین المللی آموزش از راه دور یکی از استراتژی­های مهم دهه 90 شناخته شده بود. به واسطه این استراتژی که در مقیاس بین المللی پذیرفته شده، یادگیری از راه دور در سالهای اخیر پیشرفت چشم­گیری داشته، کاربرد فناوری­های جدید حصارهای فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و جغرافیایی ارتباط از راه دور را شکسته است. این می­تواند به وسیله توسعه برخی از ابزارهای توانا برای رفع زیان­های تحمیل شده از سوی همکاری­های از راه دور به دست آمده باشد(اورازا، 2005).

به دنبال ظهور تدریس کامپیوتر محور[3] در دهه 1980، یادگیری بر پایه اینترنت[4]در دهه 1990 و کارآموزی تحت وب با هدایت مربی در هزاره جدید اصطلاح یادگیری الکترونیکی به عنوان رویکری که بواسطه دو فناوری کامپیوتر و ارتباطات، یادگیری را آسان ساخته و افزایش می­دهد، معنی پیدا کرده است. فناوری ارتباطات قادر به کاربرد اینترنت به عنوان یادگیری از راه دور، یادگیری تحت وب، یادگیری گروهی، یادگیری مجازی چند رسانه ای/رسانه های غنی، نرم­افزارهای مدیریت دوره و کتابخانه­های دیجیتالی و اشیاء با قابلیت استفاده مجدّد یادگیری می باشد. سازمان­ها می­توانند محدودیّت بودجه خود را با آخرین فناوری­ها برای بهبود محیط یادگیریشان وفق دهند(چیو و شنگ[5]،2008).

استفاده ار اینترنت و دیگر فناوری­های اطلاعاتی، اکنون به سرعت در عرصه آموزش گسترش پیدا می­کند. این ابزارها باید مشخصاً ملزوماتی چندمنظوره و تسهیلگر و نه جایگزین روش آموزش چهره به چهره در نظر گرفته شوند. مطالعات نشان می­دهد که موسسات آموزشی، 16%  بودجه خود را در سال 2000 و 24% آن را در سال 2001 صرف ابتکارات آموزش الکترونیکی کرده­اند ( بی­لاوسکی و مت­کالف، 2005، به نقل از ال­دیقایدی و نوبی، 2008). امروزه کامپیوترها برای کمک به عملکرد یادگیرندگان و آماده کردن آنان برای تمرین مهارتهای خاص، بسیار مورد استفاده­اند. توسعه سریع فناوری­های اینترنت باعث شده است که آموزش الکترونیکی به شکل مهمی از آموزش در عصر اطلاعات تبدیل شود (چانگ و چن، 2009).

رشد روزافزون اطلاعات، ویژگی تعلم وتربیت نوین است که اهمیت یادگیری مداوم را بیش از پیش آشکار می­کند؛ اما حجم و سرعت در آن­چه بیاموزیم، بسیار است؛ به گونه­ای که روشهای قدیمی یادگیری درمی­مانند. مواجهه با چنین چالشی نیازمند اندیشه­ای نوین درباره چگونگی کسب مهارت و دانش و نحوه به­کارگیری منابع یادگیری است.

یادگیری و آموزش غالباً مترادف هم تلقی می­شوند؛ در صورتیکه مترادف نیستند. آموزش روشی است که طی آن محتوا انتقال می­یابد و پشتوانه­ی یادگیری است و یادگیری روشی درونی برای پردازش اطلاعات و تبدیل آن به دانش است. اما از آن­جا که روشهای بسیاری برای یادگیری وجود دارد، باید راهکارهای موثر و فراتر از آموزش نیز برای یادگیری جست­وجو کرد. تا به حال، به طور سنتی بر آموزش رویکردی مفروض برای تسهیل و بهبود کارکرد تلقی شده و به آموزش به دیده­ی فراگیری خاصی که موجب کاراآیی کاراموز می­شود، نگریسته شده است. در حالیکه، آموزش را می­توان با روشهای بسیاری انجام داد؛ مثلا در کلاس، باتلفن، با کامپیوتر، یا ماهواره. کامپیوتر جدیدترین ابزار آموزشی است و تفاوت آن با ابزارهای قبلی در چندبعدی بودن آن است. یادگیری

الکترونیکی و شبکه­ای، فضای محصور آموزش سنتی را در معرض سوال و تردید قرار داده و

مفروضات این فضای محدود درباره­ی ثبات و پایداری کلام، متن خطی و مدرس در مقام ناقل مقتدر را به چالش کشیده است. فضای مجازی، محیطی مبتنی بر کنترل خود فراگیر ایجاد می­کند، مفاهیم قطعیت خود را از دست می­دهند و شاگردان به نحو فعال در تولید دانش مشارکت می­ورزند؛ بدین سان، فضایی ایجاد می­شود که فراگیران صرفاً معانی پیشین و دانسته را شرح نمی­دهند؛ بلکه فعالانه در خلق معانی شرکت می­کنند. به نظر می­آید، در این نکته اجماع نسبی وجود دارد که ورود فناوریهای اطلاعات و ارتباطات (فاوا) در تعلیم و تربیت مهارت­های یادگیری بلند مدت و مستقل را تشویق می­کند. لانگشیر تأکید می­کند که معلمان و یادگیرندگان فرصت بسط مفهوم و آگاهی فراسطحی را می­یابند و این ناشی از اعمال ارتباطی است که متضمن وسعت ذهن، نظارت برخورد و تأمل مداوم مشارکت­کنندگان است.

استفاده از یادگیری الکترونیکی به پیشرفت آموزش عالی کمک می­کند. نظام یادگیری الکترونیکی ابزاری قوی برای دست­یابی به اهداف استراتژیک دانشگاه(تدریس،تحقیق، و خدمت رسانی به جامعه) است و این پیشرفت به یک اندازه در سطح سازمانی و فردی یعنی کارکنان تدریس و دانشجویان کمک می کند. این نوع یادگیری جمع آوری، تحلیل و کاربرد اطلاعات به صورت اختصاصی را حمایت می­کند و شامل روش­های تدریس مختلف، برای نمونه مدیریت اطلاعات، تفکّرخلّاق، حل مسأله و یادگیری مشارکتی می­باشد(بیتس[6]،2005، به نقل از بجیسویچ[7]، 2007). در سالهای اخیر توجه زیادی به یادگیری مشارکتی با کمک فناوری شده است؛ زیرا این روش یادگیری می­توانند تعاملات همگن و کارگروهی را افزایش دهد و فعالیتهای جمعی بدون محدودیت زمان و مکان را تنظیم و راهبری کند. گرچه در گذشته اثربخشی یادگیری مشارکتی عمدتاً پذیرفته نشده بود و برتری علمی به­واسطه موفقیت فردی تعریف تعریف شده بود، ولی حوزه پژوهشی با عنوان ″ یادگیری مشارکتی با کمک کامپیوتر[8]″ به تازگی رشد سریعی کرده است (جانسون و همکاران، 1998؛ چوئن و اسکاردآمالیا، 1998، به­نقل از پرانگلی و همکاران، 2006).

آموزش ،زمانی موفق­تراست که با چگونگی یادگیری مغزسازگار و هماهنگ باشد. مغزانسان همیشه تحت تأثیرعوامل محیطی یاد می­گیردوعملکردآن درقبال یادگیری، به برقراری شرایط لازم وکافی منوط است که به هنگام یادگیری فراهم می شود. مغزبرای تفکردرسطوح متفاوت، ازآسان به مشکل قابلیت داردونبایدآن را فقط درسطوح پایین مثل دانش وفهم ودرک، محدودکرد. اگرطبقه بندی شش گانه­ی بلوم ازقابلیت های ذهنی به هنگام یادگیری رابپذیریم، بایدراهبردهای بهینه ی یاددهی بااستفاده ازسطوح بالای قابلیت­های ذهنی را بشناسیم تابتوانیم به بهترین وجه ممکن، فرایندیاددهی – یادگیری رامدیریت کنیم .

بیان مسئله

ورود به جهان دانایی محور و نیاز روزافزون به آموزش، همراه با پیچیده شدن زندگی­ها نیاز به آموختن مستقل را در طول زندگی افزایش داده است. شروع آموزش از راه دور در آموزش و پرورش، نخست با هدف افزایش پوشش تحصیلی و از آن پس با هدف گشودن راهی برای کیفیت بخشی و تحول آفرینی اساسی در محتوا و روشهای آموزشی آغاز به کار کرده است. هم­اکنون این آموزش با به­کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات نه­تنها مکمل آموزشهای حضوری است، بلکه فرصت خوبی برای به­روز کردن محتوا و انعطاف­بخشی به روشهای یادگیری و یاددهی به ارمغان می­آورد (الحسینی، 1384). ظهور شبکه­های ارتباطی گسترده از قبیل اینترنت، در کنار ابزار و امکانات آموزشی پیشرفته، باعث تحول در روش­های آموزشی شده و این امکان را فراهم کرده است تا بتوان طیف وسیعی از فراگیران را در نقاط مختلف و از فواصل دور و نزدیک تحت پوشش شبکه آموزشی درآورد و با روش­های متقاوت از انواع سنتی بدون نیاز به شرکت در کلاس­های حضوری، آموزش­های علمی و تخصصی را به مرحله اجرا درآورد (عبادی، 1380).

یکی از مهمترین اهداف آموزش و پرورش در قرن بیست و یکم، چگونگی تربیت فراگیرانی است که آمادگی لازم برای رویارویی با جامعه در حال تغییر و تحول و پیچیدگی های عصر انفجار اطلاعات را برخوردار باشد . بر این اساس ترویج اندیشه و اندیشه­ورزی در دانشگاه و مراکز آموزشی حائز اهمیت بوده و این تنها در سایه­ی انتقال اطلاعات به ذهن فراگیر حاصل نمی­شود، بلکه در برنامه­های دانشگاه باید روش­هایی گنجانده شود که از طریق آنها دانشجویان قابلیت­های چگونه آموختن را از طریق نظم فکری بیاموزند و در زندگی روزمره خود بکار ببرند (مهرمحمدی،2001). به عبارت دیگر در رویکرد آموزش الکترونیکی از حالت انفعالی بودن بیرون آمده و حدود خویش را تا مرز پرسشگری و فرد­گرایی فعال پیش می­برد. همچنین استفاده از امکانات تعاملی بسیاری از اطلاعات، باعث تحلیلی و انتقادی فکر کردن فراگیر شده و آن­ها را متمایل به کار و یادگیری­های گروهی و همزمان بدون داشتن قید مکانی می­کند. درست در اینجا متوجه این تحول عظیم می­شویم که دیگر لزومی ندارد معلم بیشتر از شاگردان موضوع یا مهارتی را بداند؛ زیرا در این مرحله دانشجویان و فراگیران اغلب ممکن است بیشتر از معلمان و مربیان درباره فناوری بدانند (ریچاردسون، والف، 2003).

آموزش الکترونیکی دو ویژگی ممتاز برای یادگیری اثربخش دارد: 1- بر خودآموزی تأکید می­کند و به بهترین وجه امکان توسعه آن را به صورت جذاب فراهم می­کند، و 2- به شکل کلاسهای مجازی و محیط­های گفتمان گروهی، فرصت­های لازم برای تعامل، گفت و گو و یادگیری مشارکتی را در دا­نشجویان پرورش می­دهد (لوک­وک، گولی، 2001).

از آنجایی که با گسترش حوزه­های تخصصی علوم و افزایش دانش واطلاعات بشری در این حوزه­ها و انباشت اطلاعات گسترده­ای از دانش تخصصی، دیگر امکان انتقال تمام اطلاعات به یادگیرندگان در زمان محدود دوران تحصیل وجود ندارد و حتی اگر تمام اطلاعات و دانش موجود در هر زمینه تخصصی را بتوان به یادگیرندگان آن حوزه انتقال داد، با توجه به ماهیت پویایی دانش در طول زمان و تغییرات و پیشرفت­های آن، پس از مدت کوتاهی اطلاعات منسوخ شده و قابل ا­ستفاده نیستند. از این رو یادگیرندگان باید در حوزه تخصصی خود قدرت تحلیل، نقد و بررسی، ارزیابی و در کل تفکر به شیوه انتقادی را بیاموزندتا بتوان مسائل جدید را طرح کرده و به آن پاسخ دهند، نظریه پردازی کنند، اندیشه­های جدید تولید و پویایی خود را در طول زمان و در علم تخصصی خود حفظ کنند  این مهم با تأکید بر آموزش تفکردر آن حوزه تحقق می یابد (الدر و پاول،2003؛پاول و الدر،2002).

اگر چه جامعه جهانی نسبت به قبل تحول آموزشی بیشتر به خود دیده این امر لزوما به معنای بهینه­تر شدن آموزش نیست. اگر آموزش و پرورش در جامعه تکرارگرا و جهانی امروزی موفق باشد، دانشجویان بیش از هر چیزی نیازمند کسب توانایی تفکر در سطح بالا­ی یادگیری هستند. در سالهای اخیر در خصوص ظهور فناوری جدید و سرعت دسترسی به اطلاعات، بسیار نوشته شده است. وجود ابزارهای جدید الکترونیکی اهمیت تفکرانتقادی را افزایش داده و نیز چالش ها و فرصت هایی را برای آموزش تفکر انتقادی ودر سطوح بالای یادگیری را فراهم ساخته است. لذا بین تفکردر این سطوح و فناوری اطلاعات به طور جدایی ناپذیری در ارتباط هستند (هیسیریر،2006). توانایی تفکر در سطوح بالای یادگیری، در عصر کنونی که عصر فناوری اطلاعات بدان اطلاق می شود، جایگاه بالاتری نسبت به گذشته پیدا کرده است .رسالت سازمانها به خصوص آموزش و پرورش در این عصر همگام سازی خود با سرعت تغییر و تحول در این دوره می باشد .به عبارتی دیگر می توان گفت که هر دوره آموزش و پرورش ویژه خود را می­طلبد و آموزش و پرورش آینده مبتنی بر دانایی و قوه تفکر و قدرت خلاقیت است .مهارتهای سطوح بالا، تغییر مداوم وسریع نوآوریها، تنوع در آموزش، آموزش­انفرادی، تعلیم­های گروهی،توجه به نیازهای محلی و جمعی ،رو در روی مستقیم با مسائل و حل فوری آنها به مدد اندیشه ،استفاده از دانش و فناوری پیشرفته ،آموزش از راه دور ،استفاده از کامپیوتر و اینترنت و. . . از جمله ویژگی های آموزش و پرورش قرن بیست ویکم است (عطاران،1383).

از این رو به نظر می­رسد که به کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات می تواند نقش موثری در یادگیری و پرورش سطوح تفکر دانش­آموزان داشته باشد، به ویژه در سطوح تفکر پایین آنها قادرند در مورد یک موضوع اطلاعات زیادی را از دیدگاههای مختلف گردآوری کرده و بتوانند تفسیر کنند. با توجه به آنچه گفته شد محیط­های یادگیری مبتنی بر فناوری اطلاعاتی و ارتباطی نوین بستر سیار مناسبی برای پرورش تفکر هستند (موذنی،1386). اما باید در نظر داشت صرف دراختیار داشتن و استفاده از این تکنولوژی در دنیای تعلیم و تربیت، راهگشای انسان امروز و آینده نخواهد بود، در دنیای امروز ، موضوع اساسی تربیت انسانهایی است که خوب بیندیشند. امروزه فراگیران برای روبرو شدن با تحولات شگفت­انگیز قرن بیست­و­یکم باید به­طور فزاینده مهارتهای تفکر را برای تصمیم­گیری مناسب و حل مسائل پیچیده جامعه کسب کنند (شعبانی، 1382).

ویژگی اصلی و اساسی یادگیری الکترونیکی ورای دسترسی افراد به اطلاعات، ویژگی ارتباطی و تعاملی آن است. هدف اصلی یادگیری الکترونیکی، نهادینه نمودن تنوع و یکپارچگی ­در ­«مجموعه محیط  یادگیری» به صورتی چالش برانگیز برای ذهن است.این تعامل چیزی فراتر از انتقال یک طرفه محتوا بوده (باولس،2000).

آموزش مجازی (الکترونیکی) نیز یک شکل نسبتاً تازه­ای از آموزش از راه دور است که در حال حاضر در تحقیقات یادگیری از راه دور تلفیق گسته و به سرعت نوع مسلط ارائه یادگیری از راه دور در دنیا شده است. اما از آنجایی که مؤسسات و دانشگاه­های آموزش از راه دور چند سالی است که در کشور شروع به کار کرده­اند و تعداد آن­ها نیز پیوسته در حال افزایش است، از این رو برای بهبود و پیشرفت این آموزشها، حل مسائل و پیشنهاداتی به­منظور بهینه­سازی آن امری ضروری به­نظر می­رسد.

نگاهی به وضعیت آموزشهای الکترونیکی در نظام آموزش و پرورش کشور از نظر آموزش و تفکر انتقادی این نقصان بزرگ را به خوبی نشان می دهد که شرایط موجود عمدتا مبتنی بر ارا­ئه اطلاعات خام به طور یکطرفه و دریافت بازخورد از آن با اتکا به قدرت حافظه و بدون هیچ گونه پردازش اطلاعات و بدون تحریک قدرت نقادی و خلاقیت آنهاست. بنابراین، با توجه به وضعیت فناوری اطلاعاتی و ارتباطی در کشور و موقعیت فناوری نوین وارداتی، شناسایی موانع فراروی یادگیری الکترونیکی و حذف آن­ها ضروری می نماید، چراکه آماده نبودن دانشگاه ها در راه اندازی و به کارگیری آموزش الکترونیکی و موانع موجود در این راه،باعث عدم استفاده از ظرفیت های یادگیری الکترونیکی خواهد شد. لذا پژوهش حاضر به مطالعه کاربرد روش بحث هدایت شده در پرورش سطوح بالای یادگیری در نظام آموزش مبتنی بر یادگیری الکترونیک می پردازد.

1-3  ضرورت و اهمیّت

از جمله عرصه هایی که در چند سال اخیر مورد هجوم فناوری اطلاعات قرار گرفته عرصه آموزش و یادگیری است. اگر آموزش تا دیروز تنها از معلمان و مربیان سود می­برد و کتاب اصلی­ترین منبع یادگیری بود، امروزه روش­ها، ابزارها و محیط­های جدید ارتباطی در آموزش وجود دارند و اگر دهه آخر قرن بیست را دهه اطلاعات نامگذاری کردند، دهه اول قرن بیست­و­یکم را عصر دانش دانسته و هدف از این نامگذاری را توسعه همه جانبه د­انش و آگاهی بشری دا­نسته­اند (باولس،2000).

[1]Information and Communication Technology (ICT)

[2] Oraza

[3] Computer Based Teaching (CBT)

[4]Internet Based Learning

[5]Chiu and Sheng

[6]Beats

[7]Begicevic

[8] Cscl

تعداد صفحه:196

قیمت : 37500 تومان

بلافاصله پس از پرداخت، لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار میگیرد و  همچنین فایل خریداری شده به ایمیل شما نیز ارسال می شود

پشتیبانی سایت :                 [email protected]

دانلود متن کامل پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد رشته  علوم تربیتی

دانشگاه آزاد اسلامی

واحد کرمانشاه

دانشکده تحصیلات تکمیلی

 

پایان نامه جهت دریافت کارشناسی ارشد رشته تکنولوژی آموزشی (M.A)

عنوان:

طراحی و تولید انیمیشن آموزشی مفاهیم هندسه و بررسی تأثیر آن بر مهارت های هندسی دانش آموزان مقطع ابتدایی

 

زمستان 1393

 

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

عنوان		صفحه
تشکر و قدردانی……………………………………………………………………………………………………………………					د
اهدا ……………………………………………………………………………………………………………………………………					هـ
فهرست مطالب……………………………………………………………………………………………………………………..					و
فهرست پیوست‌ها…………………………………………………………………………………………………………………					ح
فهرست جدول‌ها…………………………………………………………………………………………………………………..					ح
فهرست شکل ها ………………………………………………………………………………………………………………….					ی
فهرست نمودارها ………………………………………………………………………………………………………………….					ی
چکیده………………………………………………………………………………………………………………………………….					–
فصل اول: کلیات پژوهش
1-1 مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………			2
1-2 بیان مسئله…………………………………………………………………………………………………………………..			4
1-3 اهمیت و ضرورت انجام پژوهش…………………………………………………………………………………..			6
1-4 اهداف پژوهش……………………………………………………………………………………………………………			8
1-4-1 هدف کلی ……………………………………………………………………………………………………………..			8
1-4-2 اهداف فرعی ………………………………………………………………………………………………………….			8
1-5 فرضیات پژوهش ………………………………………………………………………………………………………..			9
1-6 تعاریف مفاهیم و اصطلاحات ………………………………………………………………………………………			9
1-6-1 بخش اول: تعاریف نظری ………………………………………………………………………………………..			9
1-6-2 بخش دوم: تعاریف عملیاتی …………………………………………………………………………………….			10
فصل دوم: ادبیات پژوهش
2-1 مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………..			13
2-2 مبانی نظری ……………………………………………………………………………………………………………….			13
2-2-1 پویا نمایی (انیمیشن) ………………………………………………………………………………………………			13
2-2-2 تاریخچه ایجاد و استفاده از انیمیشن ………………………………………………………………………….			13
2-2-3 اهمیت و کاربرد پویانمایی در آموزش ……………………………………………………………………….			14
2-2-4 ویژگی های لازم برای رسانه های آموزشی مورد استفاده در دوره ابتدایی ………………………			15
2-2-5 اهمیت آموزش درس ریاضی ……………………………………………………………………………………			17
2-2-6 مهارت های مورد تأکید در آموزش ریاضی ………………………………………………………………..			18
2-2-7 کاربرد هندسه در زندگی ………………………………………………………………………………………….			19
2-2-8 سطوح یادگیری مفاهیم هندسی ………………………………………………………………………………..			19
2-2-9 مهارت های هندسی ………………………………………………………………………………………………..			20
2-2-10 مهارت های هندسی در قالب انیمیشن …………………………………………………………………….			23
2-3 پیشینه تجربی ……………………………………………………………………………………………………………..			25
2-3-1 پیشینه تجربی پژوهش در داخل کشور ………………………………………………………………………			25
2-3-2 پیشینه تجربی پژوهش در خارج کشور ………………………………………………………………………			27
فصل سوم: روش شناسی پژوهش
3-1 مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………..			33
3-2 روش پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………			33
3-3 متغیرهای پژوهش ……………………………………………………………………………………………………….			34
3-4 جامعه ی آماری، نمونه و روش نمونه گیری …………………………………………………………………..			34
3-5 ابزار سنجش و اندازه گیری متغیرها ………………………………………………………………………………			35
3-6 توضیحات مربوط به چگونگی اندازه گیری متغیرها …………………………………………………………			35
3-6-1 شیوه ی ارزیابی مهارت های منطقی ………………………………………………………………………….			35
3-6-2 شیوه ی ارزیابی مهارت های دیداری ………………………………………………………………………..			35
3-6-3 شیوه ی ارزیابی مهارت های کلامی ………………………………………………………………………….			35
3-6-4 شیوه ی ارزیابی مهارت های ترسیمی ……………………………………………………………………….			36
3-6-5 شیوه ی ارزیابی مهارت های کاربردی ……………………………………………………………………….			36
3-7 روایی و پایایی ابزار …………………………………………………………………………………………………….			36
3-8 روش گردآوری اطلاعات و شیوه ی اجرای پژوهش ……………………………………………………….			37
3-9 چگونگی ساخت انیمیشن آموزشی پژوهش …………………………………………………………………..			37
3-10 طرح تحقیق …………………………………………………………………………………………………………….			39
3-11 روش تجزیه و تحلیل داده ها ……………………………………………………………………………………..			42
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافته‌ها
4-1مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………			44
4-2 ویژگی های جمعیت شناختی جامعه آماری ……………………………………………………………………			44
4-3 آمار توصیفی ……………………………………………………………………………………………………………..			45
4-3-1 فرضیه شماره یک …………………………………………………………………………………………………..			45
4-3-2 فرضیه شماره دو …………………………………………………………………………………………………….			46
4-3-3 فرضیه شماره سه ……………………………………………………………………………………………………			47
4-3-4 فرضیه شماره چهار …………………………………………………………………………………………………			49
4-3-5 فرضیه شماره پنج ……………………………………………………………………………………………………			50
4-3-6 فرضیه شماره شش …………………………………………………………………………………………………			51
4-4 آمار استنباطی ……………………………………………………………………………………………………………..			53
4-4-1 فرضیه شماره یک …………………………………………………………………………………………………..			55
4-4-2 فرضیه شماره دو …………………………………………………………………………………………………….			56
4-4-3 فرضیه شماره سه ……………………………………………………………………………………………………			57
4-4-4 فرضیه شماره چهار …………………………………………………………………………………………………			59
4-4-5 فرضیه شماره پنج ……………………………………………………………………………………………………			60
4-4-6 فرضیه شماره شش …………………………………………………………………………………………………			61
فصل پنجم: تفسیر یافته‌ها
5-1 مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………..			64
5-2 خلاصه ی نتایج پژوهش ……………………………………………………………………………………………..			64
5-3 بحث و تفسیر یافته ها ………………………………………………………………………………………………..			67
5-4 محدودیت های پژوهش ………………………………………………………………………………………………			70
5-4-1 محدودیت های در اختیار پژوهشگر ………………………………………………………………………….			70
5-4-2 محدودیت های خارج از اختیار پژوهشگر …………………………………………………………………			70
5-5 پیشنهادهای کاربردی …………………………………………………………………………………………………..			71
5-6 پیشنهادهایی پژوهشی ………………………………………………………………………………………………….			71
منابع
منابع فارسی……………………………………………………………………………………………………………………….			73
منابع انگلیسی……………………………………………………………………………………………………………………..			76
پیوست‌ها
آزمون مهارت های هندسی مورد استفاده در پژوهش ………………………………………………………………			79
فهرست جداول
جدول شماره (1-2) : خلاصه نتایج مطالعات انجام شده در حوزه موضوعی پژوهش …………………..				29
جدول شماره (2-2): طرح مورد استفاده در پژوهش ………………………………………………………………..				33
جدول شماره (1-3) : همبستگی و پایایی آزمون ها به تفکیک ………………………………………………….				37
جدول شماره (1-4) : فراوانی و درصد فراوانی افراد مورد مطالعه ……………………………………………..				44
جدول شماره (2-4) : شاخص های توصیفی مهارت های هندسی …………………………………………….				46
جدول شماره (3-4) : شاخص های توصیفی مهارت های منطقی ………………………………………………				47
جدول شماره (4-4) : شاخص های توصیفی مهارت های دیداری …………………………………………….				48
جدول شماره (5-4) : شاخص های توصیفی مهارت های کلامی ………………………………………………				49
جدول شماره (6-4) : شاخص های توصیفی مهارت های ترسیمی ……………………………………………				51
جدول شماره (7-4) : شاخص های توصیفی مهارت های کاربردی …………………………………………..				52
جدول شماره (8-4) : آزمون ام باکس همسانی ماتریس واریانس ………………………………………………				53
جدول شماره (9-4) : آزمون لون بررسی تجانس واریانس ها …………………………………………………..				54
جدول شماره (10-4) : آزمون تحلیل واریانس چند متغیره بررسی همگنی پیش آزمون ها ……………				54
جدول شماره (11-4) : خلاصه تحلیل کوواریانس مهارت های هندسی …………………………………….				55
جدول شماره (12-4) : میانگین تعدیل شده پس آزمون مهارت های هندسی ………………………………				55
جدول شماره (13-4) : خلاصه تحلیل کوواریانس مهارت های منطقی ………………………………………				56
جدول شماره (14-4) : میانگین تعدیل شده پس آزمون مهارت های منطقی ……………………………….				57
جدول شماره (15-4) : خلاصه تحلیل کوواریانس مهارت های دیداری …………………………………….				57
جدول شماره (16-4) : میانگین تعدیل شده پس آزمون مهارت های دیداری ……………………………..				58
جدول شماره (17-4) : خلاصه تحلیل کوواریانس مهارت های کلامی ………………………………………				59
جدول شماره (18-4) : میانگین تعدیل شده پس آزمون مهارت های کلامی ……………………………….				59
جدول شماره (19-4) : خلاصه تحلیل کوواریانس مهارت های ترسیمی ……………………………………				60
جدول شماره (20-4) : میانگین تعدیل شده پس آزمون مهارت های ترسیمی ……………………………..				61
جدول شماره (21-4) : خلاصه تحلیل کوواریانس مهارت های کاربردی ……………………………………				61
جدول شماره (22-4) : میانگین تعدیل شده پس آزمون مهارت های کاربردی …………………………….				62
فهرست شکل ها:
شکل (1-3): صفحه ی شروع برنامه ی انیمیشن آموزشی طراحی شده …………………………………………						38
فهرست نمودارها:
نمودار 1-4: رشد مهارت های هندسی در گروه های آزمودنی …………………………………………………….						45
نمودار 2-4: رشد مهارت های منطقی در گروه های آزمودنی ………………………………………………………						47
نمودار 3-4: رشد مهارت های دیداری در گروه های آزمودنی …………………………………………………….						48
نمودار 4-4: رشد مهارت های کلامی در گروه های آزمودنی ………………………………………………………						50
نمودار 5-4: رشد مهارت های ترسیمی در گروه های آزمودنی ……………………………………………………						51
نمودار 6-4: رشد مهارت های کاربردی در گروه های آزمودنی ……………………………………………………						52

 

چکیده

این پژوهش با دو هدف طراحی و تولید انیمیشن آموزشی، و بررسی تأثیر به کارگیری انیمیشن های تولیدی در ارتقاء سطح مهارت های هندسی فراگیران صورت گرفت. روش این پژوهش شبه آزمایشی با پیش آزمون – پس آزمون و دو گروه آزمایش و گروه کنترل بود و با توجه به تولید انیمیشن های آموزشی در آن، می توان این پژوهش را جزو پژوهش های تولیدی به حساب آورد. جامعه ی مورد مطالعه در این پژوهش دانش آموزان پسر کلاس ششم ابتدایی شهرستان صحنه در سال تحصیلی 94-93، و نمونه ی آماری در نظر گرفته شده برای پژوهش تعداد 40نفر از دانش آموزان جامعه ی آماری در دو کلاس بود که به شیوه ی «نمونه گیری در دسترس» انتخاب و مورد مطالعه واقع گردیدند. ابزار اندازه گیری متغیرها در دو بخش پیش آزمون و پس آزمون یکسان و از آزمون مهارت های هندسی ون هیل (1982) استفاده گردید. روایی و پایایی این ابزار در پژوهش های گوناگون، تعیین و تأیید گردیده است. در این پژوهش نیز به منظور تعیین روایی از نظر متخصصین و برای تعیین پایایی آن نیز از شیوه ی بازآزمایی استفاده گردید.. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس و با استفاده از شیوه های تحلیل کیفی توصیفی شامل «کمترین و بیشترین نمره، میانگــین، انحـراف معیار و میانه» و نیز از شیوه های تحلیل کمی نظیر «تحلیل واریانس چندمتغیره و آزمون تحلیل کوواریانس» به منظور آزمون فرضیه های مطرح شده در تحقیق و تجزیه و تحلیل یافته های حاصل از آن و همچنین تشخیص تفاوت بین عملکرد نمونه‌ها پس از اعمال متغیر مستقل استفاده گردید. نتایج نشان داد که اثربخشی کاربرد انمیشن های آموزشی تولید شده در قیاس با روش مرسوم بر یادگیری مهارت های هندسی (30.82=F ، 0.000=Sig)، مهارت های منطقی (16.85=F ، 0.000=Sig)، مهارت های دیداری (13.39=F ، 0.001=Sig)، مهارت های کلامی (6.7=F ، 0.014=Sig)، مهارت های ترسیمی (22.71=F ، 0.000=Sig)، و مهارت های کاربردی (8.01=F ، 0.007=Sig)، مورد تأیید قرار گرفته است.

واژگان کلیدی: انیمیشن، انیمیشن های آموزشی، مهارت های هندسی، هندسه.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1-1 مقدمه:

توسعه‌ی فناوری اطلاعات و ارتباطات در برنامه های آموزش و پرورش، گامی مؤثر و ماندگار بوده که توانسته تحول کیفی در اهداف، برنامه‌ها، روش‌ها و شیوه‌ها ایجاد کند و در نتیجه اثربخشی آموزش و پرورش را به دنبال داشته باشد. پیش بینی می‌شود با توسعه فناوری، رؤیاهای دیرینه و مشکلات لاینحل از قبیل کاربردی کردن آموزش و پرورش، تمرکز بر توانایی و نیازهای یادگیرندگان، نهادینه کردن دانش آموز محوری و تغییر نقش معلم به عنوان راهنما و بالأخره اصالت بخشیدن به آموزش مادام‌العمر محقق می‌شود (حیدری و همکاران، 1389، ص 104).

آموزش به شیوه‌ی چند رسانه ای در دهه های اخیر پیشرفت فزاینده ای را در آموزش ایجاد کرده و باعث شده که امروزه آموزش چند رسانه ای در جوامع صنعتی با کمک انقلاب الکترونیکی پیشرفت بسیار نماید، همچنین اختراع رایانه و رشد فزاینده آن موجب جلب توجه مسئولان و برنامه ریزان آموزشی گردیده است (عسگری و همکاران، 1388، ص 174). لذا آموزش از طریق رایانه یکی از مباحث اصلی برنامه ریزی در بسیاری از کشورهای جهان شناخته شده و سرمایه گذاری های فراوانی در مورد ابعاد گوناگون طراحی، اجرا و ارزیابی آن انجام می گردد (دبرا[1] 2001، به نقل از شیخ زاده، 1383، ص 68).

آموزش با استفاده از رایانه و ابزارهای الکترونیکی در مباحث مشکل و سنگین آموزشی نظیر ریاضی، هندسه، علوم، زبان انگلیسی و … مورد استقبال بیشتری قرار گرفته است. در این میان، از آنجا که تدریس هندسه در مدارس اکثر کشورها به تشخیص، بررسی و تحقیق، نامگذاری، توصیف، دسته بندی، اندازه گیری، روابط میان شکل ها در فضای دو بعدی یا سه بعدی، استدلال کردن، به کارگیری هندسه مختصاتی و تبدیل های هندسی و به کارگیری ایده ها و روابط هندسی در ریاضیات تأکید می کند (ریحانی و همکاران، 1389، ص 153). و با توجه به این که این موضوعات در سطوح بالای حیطه های یادگیری قرار می گیرند، آموزش هندسه به روش های معمول نتایج چندان خوشایندی به دنبال ندارد. لذا آموزش صحیح هندسه به شیوه هایی از آموزش نیازمند است که مبتنی بر فعالیت های عملکردی فراگیران، به کارگیری مهارت های سطح بالای تفکر و علاقه ی آنان باشد. ضمن اینکه این روش ها باید به گونه ای باشد، که امکان دستکاری، تغییر و چرخش اشکال هندسی را به شکل عملی برای فراگیران امکان پذیر سازد و در عین حال برای آنها جالب و جذاب باشد.

در میان رسانه ها و ابزارهای موجود، استفاده از انیمیشن بهتر از هر رسانه ی دیگری، این شرایط را برای فراگیران فراهم می نماید. پارک و گیتلمن[2] (1992) اعتقاد دارند که هر روش آموزشی موفق، از جمله چند رسانه ای ها، باید قادر باشند توجه دانش آموزان را جلب نمایند. انیمیشن، از طریق به کارگیری حرکت و رنگ، شیوه ای جالب برای ارتقاء سطح علاقه ی دانش آموزان، مخصوصاً برای کودکان مقاطع ابتدایی است (لارج[3]، 1996، ص 12).

انیمیشن بخش مهمی از چند رسانه ای هاست (مایر و چاندلر[4]، 2001، ص 390)، که سه ویژگی تجسم، حرکت و خط سیر را در محیط آموزشی برای فراگیران به ارمغان می آورد (رایبر[5]، 1990، ص 77). و می تواند در نمایش تصویری 5 نقش آموزشی بر عهده داشته باشد: به عنوان یک راهنمای توجه، به عنوان یک وسیله در نشان دادن رفتارهای عملکردی یا رویه ای، به عنوان بازنمایی دانش در زمینه های نیازمند حرکت، به عنوان یک مدل وسیله ای برای نمایش یک تصویر ذهنی از عملکرد سیستمی که به طور مستقیم قابل مشاهده نیست، و به عنوان یک قیاس بصری یا مرجع استدلال برای درک مفاهیم انتزاعی (ریاض و زمان[6]، 2011، ص 2).

بر این اساس این مطالعه در تلاش است تا با ساخت یک مجموعه انیمیشن آموزشی در قالب یک درس افزار، و با بهره گیری از هر 5 نقش آموزشی آن، مهارت های هندسی را به دانش آموزان پایه ی ششم ابتدایی آموزش دهد. لذا هدف اصلی این مطالعه بررسی تأثیر انیمیشن های آموزشی مفاهیم هندسی بر ارتقاء سطح مهارت های هندسی دانش آموزان است.

 

 

1-2 بیان مسئله:

رشد تکنولوژی در چند دهه اخیر از دو بعد فنی و امکان دسترسی، از جمله ی دلایلی هستند که باعث شده اند با وجود شک و تردیدهای اولیه در مورد نقش کامپیوتر در تدریس و یادگیری ریاضی، هر چه زمان به جلوتر می رود و تکنولوژی فراگیرتر می شود، جهان شاهد کم رنگ شدن این تردیدها باشد (حیدری قزلجه و گویا، 1391، ص 84). اهمیت استفاده از فناوری برای تقویت یادگیری ریاضی در حال حاضر به طور وسیعی شناخته شده است. در سیاست برنامه ی درسی ریاضی (1990) در استرالیا، ترویج استفاده از تکنولوژی برای تقویت یادگیری دانش آموزان و گسترش فهم آنان از مفاهیم ریاضی شروع گردید. معنی اسناد این سیاست ملی، در بیانیه برنامه درسی دولت و ایالت های مختلف و خلاصه در مطالبی بازتاب می شود که در حال حاضر این دستور، تشویق به استفاده از فناوری های دیجیتال را در ریاضیات دوره متوسطه مجاز می کند (بننیسون و گاس[7]، 2010، ص 31).

آموزش مبتنی بر کامپیوتر، فرصت هایی را برای دستکاری انواعی از استراتژی های آموزشی فراهم می نماید که با سایر رسانه ها یا امکان پذیر نیست و یا بسیار مشکل است (پارک و گیتلمن، 1992، ص 27). از این رو، بسیاری معتقدند که چندرسانه ای ها، به عنوان فناوری یادگیری قدرتمند، پتانسیلی قوی برای افزایش یادگیری انسان، ارائه می نمایند (شی و چن[8]، 2009، ص 1297). پژوهش ها نیز نشان داده اند که مواد چند رسانه ای موجب استحکام مواد آموزشی از طریق ساختارهای نمایشی پویا (اشیاء در حال حرکت) شده و موجب غلبه بر نارسایی تفکر انتزاعی می شوند. لذا روش پژوهشی که مواد چند رسانه ای را به عنوان ابزار مؤثر به کار می برد، قادر است سنجش اطلاعات و فرایند یادگیری افراد را تسهیل کند (مهرمحمدی، 1378).

این موضوع با به کارگیری نرم افزار آموزشی مبتنی بر انیمیشن های آموزشی که توسط معلمان و متناسب با اهداف آموزشی و همچنین نیازهای آموزشی فراگیران، صورت می گیرد باعث می گردد تا ضمن به کارگیری دو حس دیداری و شنیداری فراگیران در آموزش، با ایجاد شرایط آموزشی مستقیم، فراگیران را به فعالیت واداشته و سبب ارتقاء سطح مهارت های یادگیری آنان گردد. این مطلب با توجه به تئوری های شناختی، سازنده گرایی و محرک پاسخ (رفتارگرایی)، تبیین های مختلفی برای چرایی این مسأله که چرا انیمیشن های آموزشی باید در کلاس درس ارائه شود، دارد. بر اساس دیدگاه شناختی، انیمیشن های آموزشی با کمک به پردازش اطلاعات، باعث ارتقاء سطح یادگیری می شوند. از نقطه نظر سازنده گرایان، انیمیشن آموزشی می تواند با ایجاد بازنمایی و واقعی سازی های متعدد از دانش انتزاعی برای دانش آموزان، آن‌ها را در ساخت یک مدل ذهنی به شکل فعال، کمک نماید و بر این اساس، منجر به یادگیری کارآمد گردد. و از دیدگاه رفتارگرایان انیمیشن آموزشی رفتارهای بعدی فراگیران را تحریک می کند (ونگ، 2010، ص 11).

رایبر[9](1990) معتقد است که تصاویر به طور کلی، چه متحرک (انیمیشن) و چه ثابت، تنها زمانی می توانند تسهیل کننده ی یادگیری باشند که، با مواد و موضوعاتی که می خواهیم آموزش بدهیم در تجانس کامل باشند. آموزش مفاهیم هندسی به دلیل آنکه نیازمند دستکاری، چرخش، تغییر مکان، تغییر شکل، اندازه گیری و … است از جمله ی مفاهیمی است که به سهولت می تواند توسط آموزش با استفاده از انیمیشن، پوشش داده شود. بر اساس شواهد موجود، مفاهیم هندسی در مقطع ابتدایی از جمله ی مشکل ترین مفاهیم آموزشی است. به گونه ای که در دهه های گذشته، نارضایتی از برنامه ی درسی هندسه و افت عملکرد تحصیلی فراگیران در هندسه و ریاضی، موضوع پژوهش های زیادی بوده است (ادلفوس[10]، 2011؛ بتیکو[11]، 2001؛ سالایو[12]، 1995؛ اسافرهینتی[13]،  1986).

به کارگیری چند رسانه ای ها و بخصوص انیمیشن برای آموزش ریاضی و مفاهیم هندسی، بیانگر نتایج امیدوار کننده و در عین حال متفاوتی است. از جمله ی این مطالعات، می توان به مطالعه ی قیصری (1392) اشاره کرد که در آن اثربخشی انیمیشن های آموزشی را بر یادگیری مفاهیم هندسی در دو سطح متوسط و مشکل شناختی، مثبت گزارش نموده است. ریحانی و همکاران (1388) نقش نرم افزارهای هندسه ی پویا را در فعال سازی طرحواره های مرتبط و مناسب تر، تشویق فرد به استفاده از راهبردهای حل مسأله، تأثیر مثبت در نحوه ی کنترل فرآیند حل و باورهای فرد، توانایی های حل مسأله به ویژه ساخت حدس های منطقی و خلاقانه، مثبت ارزیابی نموده اند. کوسا و کاراکاس[14] (2010) تأثیر نرم افزار سه بعدی بر یادگیری هندسه ی تحلیلی فضایی را بسیار مفید گزارش نموده اند. یازلیک و اردهان[15] (2012) در بررسی تأثیر نرم افزار هندسه پویا با عنوان «کابری[16]» در آموزش هندسه، نشان دادند که دانش آموزان آموزش دیده با این نرم افزار از عملکرد بهتری برخوردار بوده اند. گمبری[17] و همکاران (2014) در بررسی انیمیشن های کامپیوتری بر یادگیری مفاهیم هندسی در قیاس با روش سنتی، نشان دادند که افراد آموزش دیده با انیمیشن، عملکرد بهتری در حل مسائل هندسی داشته اند.

اگر چه از نظر و دیدگاه تئوریکی، استفاده از انیمیشن های آموزشی در آموزش مفاهیم مختلف و متعدد آموزشی و از جمله در آموزش هندسه دارای فواید و مزایای زیادی است، اما در بخش میدانی موضوع به دلایل همچون هزینه بری، احتیاج به تخصص جهت تهیه انیمیشن ها، و زمان بری بالا، بسیاری از پژوهشگران وارد این عرصه نگشته اند. بر این اساس سؤال و مسأله ی اصلی این مطالعه، طراحی و تولید انیمشن آموزشی مفاهیم هندسه و بررسی تأثیر آن بر مهارت های هندسی دانش آموزان پایه ششم ابتدایی است.

1-3 اهمیت و ضرورت انجام تحقیق:

امروزه در سیستم آموزشی نوین، یادگیری که پیش تر به اندوختن دانش به وسیله ی یادگیرنده و پردازش اطلاعات خاص معطوف بود، جای خود را به خلق دانش نوین از سوی یادگیرنده داده است (رضوی، 1386). لذا اندیشه ی استفاده از وسایل کمک آموزشی، رسانه ها و رایانه ها تقریباً جهانی شده است و بیشتر کشورهای جهان سرمایه گذاری های کلانی در این زمینه انجام داده اند. چرا که این گونه امور به امر تدریس کمک می کنند، انگیزه و آگاهی به وجود می آورند و بر سرعت فرآیند یاددهی و یادگیری می افزایند. اگر چه اندیشه ی آموزش به کمک کامپیوتر نخستین بار توسط اسکینر در مقاله ای با عنوان «علم و یادگیری و هنر آموزش» در سال 1954 مطرح گردید، اما از آن تاریخ، پژوهشگران و اندیشمندان زیادی این حوزه از آموزش را مورد توجه قرار داده اند (کرمی گزافی و همکاران، 1388).

در دهه های اخیر تلاش های زیادی در نهادهای آموزشی صورت گرفته تا روش های کلیشه ای و سنتی آموزشی جای خود را به روش های تازه و بدیع و مبتنی بر نیازهای فردی و اجتماعی دانش آموزان دهد. آنان را خلاق و تولید کننده علم و دانش پرورش داده و دریچه های نوینی را در زمینه علوم و تکنولوژی در کشور بگشاید. اما علی رغم تمامی زحمات و هزینه های سنگینی که آموزش و پرورش متحمل شده است، هنوز شاهد تدریس علم به شیوه سنتی و معلم محوری هستیم. در قریب به اتفاق مدارس کشور، هیچ تغییری در زمینه تدریس و ارزشیابی و … دیده نمی شود.

اهمیت توجه به روشهای نوین آموزشی و استفاده از تکنولوژی های نوین آموزشی در آموزش مفاهیم مشکل آموزشی نظیر ریاضیات و هندسه دو چندان است. چون مطالعه ی هندسه به دانش آموزان در توسعه مهارت تصور کردن، تفکر انتقادی، شهود، حل مسأله، تخمین زدن، اثبات قیاسی، بحث منطقی و تعقل فضایی کمک می کند و هم چنین فهم خیلی از اصول علمی نیاز به آگاهی هندسی دارد. اهمیت آموزش هندسه یکی کاربردی بودن آن و دیگری تاریخی بودن آن است و یکی از شاخه های ریاضی است که پایه ای برای ریاضیات جدید و مدل سازی در سایر علوم است. همچنین لزوم آموزش هندسه برای این است که هندسه به عنوان یک علم جدا نیست و داشتن آگاهی هندسی به درک شاخه های دیگر ریاضی نظیر (نمودار ون، نظریه گراف، مطالعه توابع، نمایش کسر، نمایش آماری و …) مدل سازی در سایر علوم مهندسی، شیمی، زیست شناسی، فیزیک، نجوم، هنر، تکنولوژی ساخت، طراحی مهندسی و موقعیت یابی در جغرافی و … کمک می کند و همچنین بخشی از ریاضیات مدرسه ای است که هدفش توسعه مهارت های حل مسأله، استدلال و ارتباطات است (حبیبی، 1392، ص 85).

جایگاه ریاضی و هندسه در زندگی هر ملت از جمله ی موضوعاتی است که نمی تواند مورد تأکید قرار نگیرد، به دلیل آنکه با میزان توسعه ی هر ملت در ارتباط تنگاتنگ است (ادولفوس، 2011، ص 143). بنابراین هندسه در واقع زمینه ی همه ی علوم طبیعی و به نوعی زبان همه علوم است. ریاضی و به خصوص هندسه به عنوان یک ابزار هوش و هوشمندی در اختیار انسان قرار داشته و پیوسته خواهد داشت (رستگارپور و یداللهی، 1389، ص 65). امروزه تدریس هندسه از اهمیت زیادی برخوردار است، زیرا به عنوان ابزاری برای درک، توصیف و تعامل با فضایی که در آن زندگی می کنیم مورد توجه قرار می گیرد و از شهودی ترین و ملموس ترین بخش های ریاضیات به شمار می رود. بوسسکین در اهمیت تدریس هندسه دو دلیل بیان می کند:

• هندسه به صورت منحصر به فردی ارتباط ریاضی را با دنیای واقعی برقرار می سازد.
• هندسه به صورت منحصر به فردی در روشن ساختن ایده ها در دیگر عرصه های ریاضی تواناست (ریحانی و همکاران، 1389، ص 153).

بر اساس توضیحات ارائه شده، می توان گفت انجام مطالعات در حوزه ی ریاضی و هندسه موضوعی بسیار حیاتی در چرخه ی علمی هر کشور است. این موضوع مخصوصاً در مقطع ابتدایی به دلیل پایه ای بودن آموزش و یادگیری در آن و نیز استفاده از فناوری های نوین آموزشی نظیر رایانه، اهمیت و ضرورت مطالعاتی نظیر مطالعه ی حاضر را بیشتر و بهتر تبیین می نماید. در خصوص اثربخشی نتایج این مطالعه می توان گفت که نتایج این مطالعه می تواند آموزش مفاهیم و مهارت های هندسی را از دریچه ی نوینی نشان دهد و سبب تسهیل فعالیت های فرآیند یاددهی یادگیری این درس گردد و آن را به درسی شیرین و جذاب، بر خلاف دیدگاه کنونی بسیاری از دانش آموزان، تبدیل نماید.

1-4 اهداف پژوهش:

1-4-1 هدف کلی:

• طراحی و تولید انیمیشن آموزشی مفاهیم هندسه
• بررسی تأثیر انیمیشن های تولید شده بر مهارت های هندسی دانش آموزان مقطع ابتدایی

[1] Deborah

[2] Park & Gittelman

[3] Large

[4] Mayer & Chanler

[5] Rieber

[6] Rias & Zaman

[7] Bennison & Goos

[8] She & Chen

[9] Rieber

[10] Adolphus

[11] Betiku

[12] Salau

[13] Osafrehinti

[14] Kosa & Karakus

[15] Yazlik & Ardahan

[16] Cabri

[17] Gambari

تعداد صفحه:102

قیمت : 37500 تومان

بلافاصله پس از پرداخت، لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار میگیرد و  همچنین فایل خریداری شده به ایمیل شما نیز ارسال می شود

پشتیبانی سایت :                 [email protected]

دانلود متن کامل پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد رشته  علوم تربیتی

دانشگاه آزاد اسلامی

واحد کرمانشاه

دانشکده تحصیلات تکمیلی

 

پایان نامه جهت دریافت مدرک کارشناسی ارشد رشته تکنولوژی آموزشی(M.A)

 

عنوان:

طراحی درس‌افزار آموزش مهارت طناب ورزی و نقش آن بر عملکرد

روانی- حرکتی  فراگیران

 

زمستان 93

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب

عنوان                                                                                               شماره صفحه

چکیده…………………………………………………………………………………………………………………………. 1

 

فصل اول: کلیات پژوهش

1-1.مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………. 3

1-2.بیان مساله………………………………………………………………………………………………………………. 5

1-3.اهمیت وضرورت…………………………………………………………………………………………………….. 6

1-4.اهداف پژوهش……………………………………………………………………………………………………….. 8

1-4-1. هدف کلی……………………………………………………………………………………………………… 8

1-4-2.اهداف جزئی…………………………………………………………………………………………………… 8

1-5.سؤالات پژوهش……………………………………………………………………………………………………… 8

1-5-1.سئوال اصلی…………………………………………………………………………………………………….. 8

1-5-2.سئوالات فرعی…………………………………………………………………………………………………. 8

1-6.فرضیه‏های تحقیق…………………………………………………………………………………………………….. 9

1-7.تعاریف مفهومی………………………………………………………………………………………………………. 9

1-7-1.تعاریف نظری………………………………………………………………………………………………….. 9

1-7-2.تعاریف عملیاتی……………………………………………………………………………………………… 10

 

فصل دوم: ادبیات و پیشینه پژوهش

2-1. مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………. 13

2-2.مفهوم طناورزی و طرح طناورز…………………………………………………………………………………. 13

2-3. معرفی ورزش طناورزی…………………………………………………………………………………………. 14

2-4.تاریخچه طناورزی(طناب بازی)…………………………………………………………………………………. 15

2-5.فواید طناورزی………………………………………………………………………………………………………. 15

2-6. اهداف اجرای طرح طناورزی…………………………………………………………………………………… 16

2-7. مکان و تجهیزات مورد نیاز اجرای طرح……………………………………………………………………… 16

2-8.اهمیت ورزش در دوره ابتدایی………………………………………………………………………………….. 17

2-9.ارزشیابی و آزمون طناورزی……………………………………………………………………………………… 18

2-10. مهارت‌های طناورزی……………………………………………………………………………………………. 18

2-10-1.ابتدا نحوه ایستادن و پرش کردن صحیح و چرخاندن طناب و آشنایی با ورزش طناورزی.. 19

2-10-2. پرش ساده………………………………………………………………………………………………….. 19

2-10-3.مهارت گام بلند…………………………………………………………………………………………….. 20

2-10-4.مکث روی پا……………………………………………………………………………………………….. 21

2-10-5.مهارت پرش به پهلو (پرش زیگزاگ)…………………………………………………………………. 21

2-10-6.مهارت پرش به جلو (یک بار پریدن و یک بار رد کردن طناب از جلو)………………………. 22

2-10-7.مهارت پرش اسکی باز (پرش چپ و راست)………………………………………………………. 23

2-10-8. مهارت پرش زنگوله‌ای(جهش جلو و عقب)……………………………………………………….. 23

2-10-9.مهارت نیم چرخش(پا باز از طرفین)………………………………………………………………….. 24

2-10-10.مهارت پرش پرخش کامل(چرخش کمر)………………………………………………………….. 25

2-10-11.مهارت پای ضربدری (قیچی پا از جلو)……………………………………………………………. 25

2-10-12.مهارت لک لک به جلو( پرش به طرف جلو)……………………………………………………… 26

2-10-13.مهارت لک لک به عقب (پرش به طرف عقب)…………………………………………………… 27

2-10-14. مهارت پاشنه پنجه………………………………………………………………………………………. 28

2-10-15.مهارت پنجه پنجه………………………………………………………………………………………… 29

2-10-16.مهارت دست ضربدری…………………………………………………………………………………. 29

2-10-17.مهارت تاب کناری بازو………………………………………………………………………………… 30

2-10-18.مهارت تاب کناری برای پرش………………………………………………………………………… 31

2-10-19.مهارت گهواره…………………………………………………………………………………………….. 32

2-10-20.طناب بلند………………………………………………………………………………………………….. 32

2-10-21.آموزش مهارت‌های دو نفره……………………………………………………………………………. 32

2-10-22. آموزش مهارت سه نفره و چهار نفره  با طناب بلند……………………………………………… 33

2-10-23.آموزش هماهنگی گروهی با ریتم موسیقی( فعالیت آزاد)……………………………………….. 33

2-11.اهداف آمادگی جسمانی…………………………………………………………………………………………. 34

2-12.حیطه‌های اهداف آموزشی………………………………………………………………………………………. 34

2-12-1. حیطه شناختی……………………………………………………………………………………………… 35

2-12-2.حیطه عاطفی………………………………………………………………………………………………… 37

2-12-3.حیطه روانی – حرکتی……………………………………………………………………………………. 38

2-13.ویژگی های حیطه روانی ـ حرکتی‌ در ورزش……………………………………………………………… 39

2-14.تأثیر تربیت بدنی در حوزه روانی ـ حرکتی…………………………………………………………………. 40

2-15.طراحی آموزشی…………………………………………………………………………………………………… 40

2-15-1.مراحل طراحی آموزشی…………………………………………………………………………………… 41

2-15-2.اصول طراحی آموزشی……………………………………………………………………………………. 42

2-15-3.مراحل طراحی الگوی آموزشی………………………………………………………………………….. 43

2-16.پیشینه‌ی تجربی پژوهش………………………………………………………………………………………… 44

2-16-1.پژوهش‌های انجام شده در داخل کشور………………………………………………………………. 44

2-16-2.تحقیقات انجام گرفته در خارج…………………………………………………………………………. 44

 

فصل سوم: روش‌شناسی پژوهش

3-1.مقدمه………………………………………………………………………………………………………………….. 47

3-2.روش پژوهش………………………………………………………………………………………………………. 47

3-3.طرح پژوهش………………………………………………………………………………………………………… 47

3-4.جامعه آماری…………………………………………………………………………………………………………. 47

3-5.نمونه آماری………………………………………………………………………………………………………….. 47

3-6. روش نمونه‌گیری………………………………………………………………………………………………….. 48

3-7.شیوه اجرای طرح پژوهش………………………………………………………………………………………… 48

3-7-1. چک لیست محقق ساخته…………………………………………………………………………………. 48

3-8. شیوه‌ی تجزیه و تحلیل داده ها…………………………………………………………………………………. 49

3-9. روایی و پایایی پرسشنامه………………………………………………………………………………………… 49

3-9-1.روایی پرسشنامه……………………………………………………………………………………………… 49

3-9-2.پایایی چک لیست…………………………………………………………………………………………… 50

3-10.طراحی درس‌افزار………………………………………………………………………………………………… 50

 

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها

4-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………… 52

4-2. آمار توصیفی………………………………………………………………………………………………………… 52

4-2-1.همگنی کوواریانس – واریانس…………………………………………………………………………… 54

4-3. آمار استنباطی……………………………………………………………………………………………………….. 57

4-4- تحلیل فرضیه‌ها……………………………………………………………………………………………………. 59

4-4-1.فرضیه شماره 1………………………………………………………………………………………………. 59

4-4-2.فرضیه شماره 2………………………………………………………………………………………………. 60

4-4-3.فرضیه شماره 3………………………………………………………………………………………………. 61

4-4-4.فرضیه شماره 4………………………………………………………………………………………………. 62

4-4-5.فرضیه شماره 5………………………………………………………………………………………………. 63

 

فصل پنجم: بحث و تفسیر یافته‌ها

5-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………… 65

5-2.خلاصه‌ی پژوهش………………………………………………………………………………………………….. 65

5-3.پیشنهاد‌های پژوهش……………………………………………………………………………………………….. 68

5-3-1.پیشنهادهای مبتنی بر یافته‌ها……………………………………………………………………………….. 68

5-3-2. پیشنهادهایی برای سایر پژوهشگران……………………………………………………………………. 68

5-4. محدودیت‌های پژوهش………………………………………………………………………………………….. 69

5-4-1. محدودیت‌های در اختیار پژوهشگر…………………………………………………………………….. 69

5-4-2. محدودیت‌های خارج از اختیار پژوهشگر…………………………………………………………….. 69

منابع…………………………………………………………………………………………………………………………. 70

منابع فارسی……………………………………………………………………………………………………………. 70

منابع لاتین……………………………………………………………………………………………………………… 71

پیوست………………………………………………………………………………………………………………………. 72

چکیده انگلیسی…………………………………………………………………………………………………………….. II

 

 

فهرست جداول

 

جدول2-1- سطوح عملکرد دانش‌آموزان……………………………………………………………………………. 18

جدول 3-1- چک لیست محقق ساخته……………………………………………………………………………… 49

جدول 4-1- میانگین و انحراف معیار نمرات پیش آزمون و پس آزمون برای هر متغیر وابسته…………. 53

جدول 4-2- آزمون ام باکس…………………………………………………………………………………………… 54

جدول 4-3- نتایج آزمون لون برای بررسی فرض همگنی خطای واریانس‌ها………………………………. 55

جدول 4-4- خلاصه تحلیل بررسی فرض همگنی شیب‌های رگرسیونی نمره‌های پیش آزمون و پس آزمون در سطوح عامل (گروه آزمایش و کنترل)…………………………………………………………………………………………………………. 58

جدول 4-5- مقایسه نمرات پس آزمون تقلید مهارت…………………………………………………………….. 59

جدول 4-6- خلاصه تحلیل کوواریانس تأثیر درس‌افزار آموزش طناورزی بر متغیر تقلید مهارت……… 59

جدول 4-7- مقایسه نمرات پس آزمون اجرای مستقل…………………………………………………………… 60

جدول 4-8- خلاصه تحلیل کوواریانس تأثیر درس‌افزار آموزش طناب ورزی بر متغیر اجرای مستقل… 60

جدول 4-9- مقایسه نمرات پس آزمون دقت وسرعت عملکرد……………………………………………….. 61

جدول 4-10-خلاصه تحلیل کوواریانس تأثیر درس‌افزار آموزش طناورزی برمتغیردقت وسرعت عملکرد61

جدول 4-11- مقایسه نمرات پس آزمون هماهنگی عملکرد……………………………………………………. 62

جدول 4-12- خلاصه تحلیل کوواریانس تأثیر درس‌افزار آموزش طناورزی بر متغیر هماهنگی عملکرد 62

جدول 4-13- مقایسه نمرات پس آزمون عادی شدن عملکرد………………………………………………….. 63

جدول 4-14- خلاصه تحلیل کوواریانس تأثیر درس‌افزار آموزش طناورزی بر متغیر عادی شدن عملکرد 63

 

 

فهرست شکل‌ها

شکل 2-1- نحوه‌ی گرفتن دسته‌های طناب و چرخاندن طناب…………………………………………………. 19

شکل 2-2- پرش ساده………………………………………………………………………………………………….. 20

شکل 2-3- طناب زدن با گام بلند……………………………………………………………………………………. 21

شکل 2-4- مکث روی پا………………………………………………………………………………………………. 21

شکل 2-5- پرش به پهلو……………………………………………………………………………………………….. 22

شکل 2-6- پرش به جلو……………………………………………………………………………………………….. 23

شکل 2-7- پرش زنگوله‌ای…………………………………………………………………………………………….. 24

شکل 2-8- نیم چرخش………………………………………………………………………………………………… 25

شکل 2-9- چرخش کامل………………………………………………………………………………………………. 25

شکل 2-10- پای ضربدری…………………………………………………………………………………………….. 26

شکل 2-11- لک‌لک به جلو…………………………………………………………………………………………… 27

شکل 2-12- حرکت لک‌لک به عقب………………………………………………………………………………… 28

شکل 2-13- حرکت پاشنه پنجه………………………………………………………………………………………. 29

شکل 2-14- حرکت پنجه پنجه……………………………………………………………………………………….. 29

شکل 2-15- حرکت گهواره……………………………………………………………………………………………. 32

شکل 2-16- حرکت طناب بلند………………………………………………………………………………………. 32

شکل 2-17- حرکت‌های دونفره………………………………………………………………………………………. 33

شکل 2-18- حرکت‌های چند نفره…………………………………………………………………………………… 33

 

چکیده

پژوهش حاضر با هدف طراحی درس‌افزار آموزش مهارت طناورزی و نقش آن بر عملکرد روانی- حرکتی فراگیران انجام گرفته است. روش پژوهش حاضر از نوع تحقیقات شبه آزمایشی می‌باشد. جامعه آماری پژوهش کلیه دانش‌آموزان پسر پایه‌ی چهارم ابتدایی شهرستان کرمانشاه، که نمونه آماری 70 نفر از دانش‌آموزان پسر پایه چهارم ابتدایی در 2 کلاس 35 نفری به‌عنوان گروه آزمایش و کنترل و از روش نمونه‌گیری تصادفی گمارشی چند مرحله‌ای از بین سه ناحیه، دو کلاس از دبستان سعدی مشمول طرح آموزش طناورزی قرار گرفتند، ابزار گردآوری داده‌ها، پرسش‌نامه محقق ساخته سنجش عملکرد فراگیران است که روایی پرسش‌نامه‌های مذکور توسط استاد راهنما و چند تن از کارشناسان آموزش طناورزی تأیید شد و پایایی پرسش‌نامه مذکور نیز براساس ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب 86 % بدست آمد. این پژوهش نقش طراحی درس‌افزار آموزش مهارت طناورزی بر عملکرد روانی – حرکتی فراگیران در پنج مؤلفه‌ی (تقلید مهارت، اجرای مستقل، دقت و سرعت، هماهنگی مهارت‌ها و عادی شدن عملکرد مهارت‌ها) مورد بررسی و مطالعه قرار داد.یافته‌های پژوهش نشان داد که بین عملکرد فراگیران آموزش دیده بر اساس درس‌افزار آموزش مهارت طناورزی و طرح رایج تفاوت معنی‌دار وجود دارد و فراگیرانی که با استفاده از درس‌افزار آموزش دیده‌اند، نسبت به فراگیرانی که از طرح رایج آموزش دیده‌اند موفق‌تر عمل کردند. نتایج حاصل از پژوهش تأثیرپذیری تمام مؤلفه‌های مورد بررسی را از درس‌افزار مذکور مورد تأیید قرار داد. چنین می‌توان نتیجه گرفت که استفاده از درس‌افزار در پیشرفت عملکرد روانی – حرکتی دانش‌آموزان نقش مؤثری داشته است.

 

کلید واژه‌ها: طراحی آموزشی، مهارت حرکتی، طناورزی، مهارت‌های روانی- حرکتی

 

فصل اول

کلیات پژوهش

 

1-1.مقدمه

مدتها کتاب اصلی‌ترین منبع اطلاعاتی در امر آموزش محسوب می‌شد. اما تحولات و پیشرفت‌های انسان دستخوش تغییرات اساسی شد و یکی از این حوزه‌های مهم آموزش می‌باشد. حضور دانش‌آموزان و معلمان در شرایط انعطاف‌پذیر، باعث گسترش فرآیند یاددهی- یادگیری شده است (رازیداس، 2004).

امروزه چندرسانه‌ای‌ها در آموزش و یادگیری بسیار استفاده می‌شوند، زیرا از یک سو باعث جذب یادگیرنده شده و از سوی دیگر با امکانات متنوعی که برای تدریس فراهم می‌آورند، یادگیری فراگیر را تضمین می‌کند (رضوی، 1386). دوره‌های آموزشی، در پی آن محتوای درسی، برای ایجاد تغییر و کسب مهارت، دانش و نگرش در فراگیران، فراهم می‌شوند (میک، 2001).

دوره ابتدایی، پایه‌ی درسی و اخلاقی هر کودکی است. در این دوره شالوده و پایه‌ی رفتاری و درسی دانش‌آموزان ساخته می‌شود. بر این اساس دوران کودکی مهمترین دوره‌ی زندگی است. کودکی دورانی است که مانند یک زمین حاصل‌خیز هر چه در آن بکاری در آینده درو خواهی کرد. کودکان، شهروندان کوچکی هستند که نیاز دارند به‌عنوان شهروندی مستقل در جهت رشد فکری و اجتماعی برایشان برنامه‌ریزی شود.

بازی‌هایی مثل دویدن و طناب بازی که کودک در آنها فعالیت‌های زیادی انجام می‌دهد، به رشد عضلات بزرگ و کوچک‌، پرورش نیرو‌، استقامت و سرعت و کنش‌ سریع عضلات و حرکت سریع مفاصل کمک می‌کند، در ضمن گردش خون کودک زیاد شده و خون بیشتری به مغز کودک می‌رسد‌. بازی نیز دارای انواع طبقه‌بندی می‌باشدکه از مهم‌ترین انواع آن می‌توان به بازی‌های پرورشی اشاره کرد. در این میان بازی‌ها به‌طور اعم و بازی‌های پرورشی به‌طور اخص دامنه وسیعی داشته و می‌تواند شامل همه افکار، حرکات و افعال بوده و جسم و روح را تحت تاثیر قرار داده و موجب تقویت همه‌‌ی قوای فکری، روحی، جسمی، مادی و معنوی شود. بازی‌های پرورشی از مهم‌ترین راه‌های آموزش مطالب و رشد شخصیت کودکان در

 

دوره ابتدایی می‌باشد. تربیت بدنی نیز به‌عنوان بخشی از نظام تعلیم وتربیت عمومی؛ از جمله مهم‌ترین دروسی است که در مدارس به طور عملی و از طریق حرکت در کسب و حفظ سلامتی و تندرستی دانش‌آموزان مؤثر است. بازی‌های پرورشی هر کدام به گونه‌ای هدف پرورشی را با خود همراه دارد و چون در بسیاری از بازی‌های پرورشی، برخی از فعالیت‌های مربوط به تربیت بدنی و ورزش هم نهفته است تعیین کردن جایگاه این بازی‌ها در ورزش دوره ابتدایی از اهمیت خاصی برخوردار است (سلطانی، صالحی پور، 1390).

طراحی آموزشی، پیش‌بینی و تنظیم رویدادهای آموزشی بر اساس اهداف، محتوا و امکانات موجود با توجه به ویژگی‌ها و ساخت شناختی دانش‌آموزان است. هدف از طراحی آموزشی، فراهم کردن امکانات یادگیری است؛ بنابراین، طراحی آموزشی را می‌توان تجویز یا پیش‌بینی روش‌های مطلوب آموزشی برای نیل به تغییرات مورد نظر در دانش‌ها، گرایش‌ها، و مهارت‌های شاگردان دانست (رایگلوث، به نقل از فردانش، ۱۳۹۰).

از سوی دیگراستفاده از درس‌افزارآموزشی فرصت بیشتری برای یادگیری و کار انفرادی یا گروهی در اختیار دانش‌آموزان قرار می‌دهد، همچنین این امکان را فراهم می‌سازد که هر دانش‌آموز با میزان توانایی خود پیش برود و هر زمان که فرصت یافت در زمینه‌هایی که مشکل دارد ابزارهایی را انتخاب کند و محتوای آن با سرفصل‌های برنامه درسی ملی و سطوح نظام آموزش رسمی هماهنگ و تطابق دهد. استفاده از درس‌افزارهای آموزشی در موضوع‌های مختلف درسی، می‌تواند به‌عنوان محرکی برای یادگیری محسوب می‌شود (غفاری، 1382).

آموزش و پرورش، کلید فتح آینده است و از دیرباز انتظار از آموزش و پرورش آن بوده که انسان‌های فردا را تربیت کند و نسل امروز را برای زندگی در جامعه‌ی فردا آماده سازد. امروزه شعار «نابودی در انتظار شماست مگر اینکه خلاق و نوآور باشید»، پیش روی انسان‌ها قرار دارد و آموزش و پرورش، ترغیب به خلاقیت و نوآوری و همچنین هدایت و راهبری به سوی استفاده صحیح و جهت‌دار از استعدادها و توانایی‌های فردی را به‌عنوان امری مهم بر عهده دارد که این خود زمینه‌ساز توسعه فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی در جامعه است. بنابراین ضرورت دارد برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران آموزشی، معلمان و مسئولان آموزش و پرورش الزامات و مقتضیات زندگی فرد را بشناسند تا بتوانند دانش و بینش لازم را در کودکان و جوانان برای فعالیت در جامعه فردا پرورش دهند (شیوه‌نامه طرح ملی تربیت بدنی، 1390).

 

 

1-2.بیان مساله

دنیای کنونی روزبه‌روز در حال تحول و پیشرفت است. تکنولوژی در همه ابعاد زندگی بشر دیده می‌شود

و قطعاً آموزش از این مقوله مستثنی نیست. ساختن درس‌افزارهای آموزش الکترونیکی و استفاده از رایانه در موضوع‌های مختلف درسی، می‌تواند به‌عنوان محرکی برای یادگیری محسوب شود (غفاری، 1382).

در حال حاضر ورزش مدارس پس از سال‌ها، رکود داشته و نتوانسته است به ماهیت اصلی خود برسد و آنچه در زنگ ورزش دیده می‌شود چیزی نیست که به هدف اصلی نزدیک باشد و حتی می‌توان گفت گاهی زنگ ورزش در مدارس قربانی دشواری دروس ریاضی‌، علوم و کلاس‌های فوق برنامه می‌شود. در حالی که برای رشد ورزش قهرمانی در کشور توجه به ورزش دانش‌آموزی، نوعی الزام و اجبار است و زمان شروع ورزش برای بسیاری از رشته‌ها، مقطع ابتدایی است اما دانش‌آموزان ابتدایی تا پایه سوم حتی در بعضی موارد معلم ورزش هم ندارند و نبود امکانات و فضای ورزشی مدارس هم به مشکلات دامن می‌زند.

در کشور ما اغلب به علت عدم اطلاع از فواید طناورزی به این فعالیت مهم و باارزش آن‌طور که باید و شاید توجه نمی‌کنند. از آنجایی که طناورزی، از یک طرف بر تمام عوامل آمادگی جسمانی، حرکتی انسان اثر مثبت می‌گذارد و از طرف دیگر قابل دسترسی برای عموم می‌باشد، علاوه بر آن برای تمرین به محل مشخص و زمان معین نیاز ندارد، بنابراین در نظر است از این فعالیت مؤثر و مفید برای بالا بردن سطح آمادگی جسمانی، حرکتی دانش‌آموزان، همگانی کردن ورزش در مدارس و پر کردن اوقات فراغت آنان و بالاخره ایجاد فرصت برای شرکت دانش‌آموزان در مسابقات استفاده کرد (شیوه‌نامه طرح ملی تربیت بدنی، 1390).

به‌کار‌گیری تکنولوژی آموزشی در سطح مدارس باعث شده است تا علاقه و انگیزه دانش‌آموزان به یادگیری بیشتر شده و آنها خود را در یادگیری درگیر کنند که این امر، یادگیری سریع و بهتر را در بردارد (ریچی، 2008).

یکی از مزایای درس‌افزارها؛ افزایش تعامل بین دانش‌آموزان و همچنین بین مربی و یادگیرنده است. این همان هدفی است که سال‌های اخیر به شدت مورد توجه دست اندرکاران آموزش و پرورش با عناوینی چون روش‌های فعال یادگیری بوده است (خزاعی، 1380، ص 45).

بدین منظور مرکز تربیت بدنی وزارت آموزش و پرورش در راستای اهداف و رسالت وجودی خود با تشکیل انجمن طناب زنی (طناورزی) مدارس و گنجاندن مهارت‌های پایه طناورزی در سر فصل آموزشی درس تربیت بدنی پایه چهارم ابتدایی گام اساسی و مفیدی برداشته است (شیوه‌نامه طرح ملی تربیت بدنی، 1390).

اگر چه پژوهش‌هایی در زمینه ویژگی‌های درس‌افزارهای آموزش الکترونیکی انجام شده است، اما ویژگی‌های محتوایی و روان‌شناختی دانش‌آموزان را کمتر مورد بررسی قرار داده‌اند. پس لازم است تا جنبه‌های محتوایی با توجه به جنبه‌های روان شناختی دانش‌آموزان در تهیه‌ی درس‌افزارهای آموزش الکترونیکی مطلوب به‌عنوان معیار اساسی در تهیه درس‌افزارهای آموزش الکترونیکی بررسی شود.

در درس تربیت بدنی اهداف مهارتی، جایگاه ویژه‌ای دارند و سهم قابل توجه‌ای از اهداف کلی را به خود اختصاص می‌دهند. استفاده از درس‌افزار به جهت تنوع و جذابیت می‌تواند در نمایش مهارت بسیار مؤثر واقع شود. در چنین حالتی ضمن نمایش مهارت، معلم توضیحات تکمیلی را ارائه می‌نماید. بدیهی است که استفاده از روش‌های مختلف نمایش مهارت از یکنواختی کار می‌کاهد و انگیزه بیشتری به دانش‌آموزان می‌دهد (سلطانی، صالحی پور، 1390)

نکته‌ی قابل ذکر آن است که طرح مورد نظر باید در قالب برنامه‌ی مدون به اجرا در آید تا نتایج و اهداف پیش‌بینی شده محقق گردد. این طرح پژوهشی، بر آن است تا مطابق الگوی آموزشی مهارت‌های روانی– حرکتی بلوم، به طراحی و تولید درس‌افزارآموزش مهارت‌های پایه‌ای طناورزی پرداخته، آنگاه براساس شرایط و نحوه‌ی آموزش و ارزشیابی طرح ملی آموزش، از روش شبه آزمایشی، به بررسی میزان تأثیر درس‌افزار بر عملکرد روانی– حرکتی فراگیران دوره‌ی مورد نظر بپردازد.

1-3.اهمیت وضرورت

در عصر ما این امر مسلم شده است که رفتار فرد نتیجه موقعیت‌ها و عوامل متعددی است که مهمترین آنان، خانواده، مدرسه و اجتماع است. فلسفه تعلیم و تربیت عصر ما، با سال های گذشته متفاوت است، بدین معنی که هدف آموزش و پرورش، تنها تعلیم دروس و سایر مطالب فکری نیست، بلکه پرورش جسم و روان به‌طور کلی، منظور است (شاملو، 1387، ص 173).

اگر چه تعلیم و تربیت از دیرباز نقش اساسی در تداوم و بقای جوامع بشری داشته و سنن، نگرش‌ها و مهارت‌های مورد نیاز اجتماع، همواره از طریق آموزش و پرورش انتقال داده شده و دوام یافته است، اما امروزه آموزش و پرورش به‌عنوان یک پدیده اجتماعی، جزو لاینفک زندگی اجتماعی به‌شمار می‌رود.

امروزه فلسفه تعلیم و تربیت، بر اساس پرورش تمامی ابعاد شخصیت فرد استوار است، بدین معنی که برای پرورش و تحویل انسان خلاق و مفید به جامعه، باید به موازات توسعه فکری و عملی، به پرورش قوای جسمانی و عاطفی نیز پرداخت (پور عباد، 1384، ص 1).

همگام با روند توسعه ورزش و نگرش‌های جدید در حوزه تربیت بدنی و استفاده از روش‌های علمی و بهینه جهت پرورش روانی- حرکتی دانش‌آموزان خصوصاً در بعد ورزش همگانی و با توجه به نیاز حرکتی دانش‌آموزان در سنین رشد، مطالعه و پیاده‌سازی ورزش‌های سودمند، مفرح و علمی از اهمیت اساسی برخوردار می‌باشد. در این راستا مرکز تربیت بدنی و سلامت وزارت آموزش و پرورش کشور مطالعه و اجرای ورزش‌های سودمند و علمی را از سیاست‌ها و اولویت‌های خود قرار داده است. بدین منظور طرح آموزش مهارت‌های پایه طناورزی و تشکیل انجمن طناب زنی مدارس کشور به‌عنوان ورزشی پایه، مفید، کاربردی مدرن، علمی، و قابل اجرا در جهت دستیابی به اهداف آموزش و پرورش در حوزه تربیت بدنی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، شایان ذکر است کشورهای موفق در حوزه ورزش مدارس از جمله کانادا، امریکا و مالزی … با درک تأثیرات بسیار مفید ورزش طناورزی در سلامتی جسمی و روحی و اجتماعی دانش‌آموزان این ورزش را در برنامه ورزشی مدارس خود لحاظ کردند (شیوه‌نامه طرح طناورز، سال تحصیلی91-90).

از آنجا که در شیوه‌نامه‌ی اجرایی طرح آمده است که حرکت و فعالیت بدنی از جمله نیازهای غریزی و فیزیولوژیک انسان است که با سلامت روحی و جسمی انسان ارتباط دارد. اهتمام به ورزش و فعالیت بدنی منظم و روزانه موجب تقویت و افزایش کارایی دستگاه‌های حیاتی بدن (قلب و عروق، تنفس، عصبی) بهبود عملکرد سایر دستگاه‌ها، جذب بهتر کلسیم و استحکام استخوان‌بندی می‌شود. یکی از شعارهای سازمان جهانی بهداشت «تحرک رمز سلامتی» در سطح جهان است. و مردم را به ورزش و فعالیت بدنی دعوت می‌نماید (شیوه‌نامه طرح طناورز، سال تحصیلی91-90).

لذا با توجه به اهمیت آموزش طناورزی در نظام آموزشی و تأثیر بهره‌گیری محیط‌های الکترونیکی در آموزش مطلوب و اثربخش، در این پژوهش به طراحی و تولید درس‌افزار آموزشی مهارت‌های روانی–حرکتی طناورزی پرداخته می‌شود و چگونگی میزان تأثیر الگوی آموزشی طرح بر عملکرد فراگیران پرداخته است.

فعالیت‌های ورزشی و درس تربیت بدنی هم به نوبه خود نقش عمده‌ای در تربیت کودکان در مقطع ابتدایی پیدا کرده است که در نبودآن تعادل و هماهنگی لازم در جسم و روح از بین می‌رود.

استفاده از تکنولوژی خصوصاً طراحی نمودن درس‌افزارهای آموزشی امری رایج و مرسوم در دنیای پیشرفته تبدیل شده است. نکته قابل توجه در یادگیری توسط این تکنولوژی هیجان بخشی مثبت و ایجاد علاقه در دانش‌آموزان است. بر اساس جدیدترین نظریات روان شناسی، یادگیری همراه با هیجان مثبت از عمق و دوام بیشتری برخوردار خواهد بود. لذا می‌توان با استفاده از مزایای یاددهی توسط درس‌افزار به بهبود سطح یادگیری دانش‌آموزان کمک کرد.

 

 

1-4.اهداف پژوهش

1-4-1. هدف کلی

طراحی و تولید درس‌افزار آموزش مهارت‌های طناورزی براساس مدل روان – حرکتی بلوم و بررسی نقش آن بر عملکرد روانی – حرکتی فراگیران.

تعداد صفحه:86

قیمت : 37500 تومان

بلافاصله پس از پرداخت، لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار میگیرد و  همچنین فایل خریداری شده به ایمیل شما نیز ارسال می شود

پشتیبانی سایت :                 [email protected]

دانلود متن کامل پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد رشته  علوم تربیتی

دانشگاه خوارزمی

دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی

رساله دکتری (PhD) رشته مدیریت آموزشی

 

 

عنوان

شناسایی عوامل مؤثر بر برنامه­های توسعۀ آموزش کارآفرینی
در آموزش‌عالی ایران

 

 

تیرماه 1393

 

 

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

• مقدمه

جهان در اواخر قرن بیستم، شاهد تغییرات بسیار گسترده در تمامی عرصه‌های کسب‌و‌کار بوده است؛ چنان‌که امروزه مفاهیمی چون جهانی‌شدن، افزایش رقابت، توسعۀ فناوری اطلاعات، توجه به کیفیت کالا‌ها و خدمات، مشتری‌مداری و مانند اینها ادارۀ امور بخش عمومی را در سراسر جهان با چالش­های جدی روبه‌رو  کرده است. از جمله راهکارهای اثربخش دولتی برای رویارویی با این چالش­ها، توسل و روی آوردن به بحث کارآفرینی و توسعۀ آن در جامعه است. مقولۀ کارآفرینی و ورود آن به جوامع و سازمان‌ها بحثی نیست که در مدتی کوتاه طرح شده باشد، بلکه نزدیک به سه دهه است که این روند ادامه دارد و آنچه امروزه از کارآفرینی سازمانی می‌دانیم حاصل 30 سال تحقیق و پژوهش است (فرهنگی و حسین­زاده،33:1386) .

کارآفرینی را باید یکی از ضروریات هزارۀ جدید دانست؛ عصری که به جامعۀ اطلاعاتی و هنگامۀ جهانی‌شدن موسوم است و در بردارندۀ پیامدهایی همچون فراگیری فناوری نوظهور و تغییر و تحولات شتابناک در عرصۀ مبادلات بشری و رقابت شدید و بی‌رحمانه در عالم کسب‌وکار است. در چنین فضایی، کارآفرینی عامل رشد، توسعه و نیز یکی از شاخص‌های تأثیرگذار در رصد کردن چشم‌انداز مطلوب هر جامعه­ای دانسته می‌شود، که این خود بر تأثیرات عمیق و گسترده آن در به چالش کشیدن انسان‌های عصر پست‌مدرن دلالت دارد (کلارک^[1]، 2004). از طرفی نیز در زمانۀ ما و خصوصاً در آغاز هزارۀ سوم با توجه به تحولات عمیق و شگفتی که ناشی از هفت مؤلفۀ «قدرت، سرعت، ثروت، فرصت، ارتباطات، اطلاعات و فضای مجازی» است، نیاز توجه به ارزش‌ها، خاصه ارزش‌های فرهنگی در کسب‌وکار و تعاملات انسانی و سازمانی بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود. نتایج بسیاری از تحقیقات نشان می‌دهد که آموزش راهی برای به دست آوردن دانش و مهارت‌های موردنیاز کارآفرینی است.

اگرچه از نظر کریسنر کارآفرینی با آموزش مستقیم حاصل نمی­شود و باید به روش پرورشی کارآفرینان را تربیت کرد (کریسنر^[2]، 1992)، به زعم آلدریچ و مکووای^[3] (2005) هیچ کس منکر این مطلب نیست که استفاده از فناوری‌های نو و ایجاد کسب‌و‌کار بدون آموزش و پژوهش عملاً دست­نیافتنی است. آموزش کارآفرینی علاوه بر ایجاد دانش و مهارت، موجب بالا رفتن آمادگی، انگیزه، اعتماد به نفس، نیاز به پیشرفت، ریسک‌پذیری، فرصت‌شناسی، قدرت تحمل شکست و ابهام، قدرت مدیریت و رهبری، تجزیه و تحلیل دقیق مسائل و قدرت نوآوری در دانشجویان می‌شود و توانایی لازم را جهت انجام فعالیت‌های کارآفرینی و امکان بهره‌برداری بهینه از منابع انسانی و رشد و تعالی فردی و اجتماعی را فراهم می‌‌آورد. برنامه‌های آموزش کارآفرینی می‌تواند با تغییر دادن نیات دانش‌آموختگان، آنها را به سمت فعالیت‌های کارآفرینی سوق دهد. در این خصوص، نقش آموزش عالی در تربیت نیروهایی با خصیصه­های ارزش‌آفرینی و تفکرات کارآفرینی بیشتر محرز است. فصل اول این تحقیق شامل مبانی و کلیات طراحی پژوهش برای دستیابی به اهداف این رساله است. در قسمت بیان مسئله به ضرورت و اهمیت توسعۀ آموزش عالی و ضرورت انجام این پژوهش اشاره می­شود. در ادامه، اهداف و سؤالات پژوهش و روش­های پاسخ به آنها و نحوۀ جمع­آوری اطلاعات به اختصار بیان می­شود.

1-2. بیان مسئله

در سند چشم­انداز جمهوری اسلامی ایران، که فعالیت­ها، وظایف و برنامه­های کلان دستگاه­های مختلف جمهوری اسلامی ایران را هدایت می‌کند، آمده است جامعۀ ایرانی در افق این چشم­انداز چنین ویژگی­هایی خواهد داشت: دستیابی به اهدافی چون روحیۀ کار، توسعۀ کارآفرینی، پشتیبانی از کارآفرینی، نوآوری و استعداد‌های فنی و پژوهشی، توسعۀ شرکت‌های دانش‌بنیاد، افزایش شبکه‌های تحقیقاتی با رویکرد اقتصادی و نهایتاً افزایش شرکت‌های نوپا مستقر در پارک‌‌ها و مراکز رشد (سند چشم‌اندازجمهوری اسلامی ایران، 2:1385). همچنین در فصل دوم مادۀ 15 قانون برنامۀ پنجم توسعۀ اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی کشور آمده است که به منظور تحول بنیادین در آموزش ­عالی، به‌ویژه در رشته­های علوم انسانی، تحقق جنبش نرم­افزاری و تعمیق مبانی اعتقادی، ارزش‌های اسلامی و اخلاق حرفه­ای و با هدف ارتقای کیفی در حوزۀ دانش و تربیت اسلامی، وزارتخانه­های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مکلف­اند اقدامات زیر را انجام دهند:

الف- بازنگری متون، محتوا و برنامه­های آموزشی و درسی دانشگاهی مبتنی بر آموزه­‌‌ها و ارزش‌های دینی با بهره­گیری از آخرین دستاوردهای دانش بشری با اولویت نیاز بازار کار.

ب- همچنین در قسمت «و» همین ماده اشاره شده است که دولت باید نسبت به استقرار نظام جامع نظارت و ارزیابی دانشگاه­‌ها و مؤسسات آموزش عالی اقدام کند.

در مادۀ 20 همین فصل آمده است: به منظور زمینه­سازی برای تربیت نیروی انسانی متخصص و متعهد، دانش­مدار، خلاق و کارآفرین، منطبق با نیازهای نهضت نرم‌افزاری، با هدف توسعۀ کمی و کیفی، دولت مجاز است:

الف- هزینۀ سرانۀ تربیت نیروی انسانی متخصص مورد تقاضای کشور بر اساس هزینه­های آموزش و هزینه­های خدمات پژوهشی، تحقیقاتی و فناوری مورد حمایت را در چهارچوب بودجه­ریزی عملیاتی برای هر دانشگاه و مؤسسۀ آموزشی، تحقیقاتی و فناوری دولتی محاسبه و به طور سالانه تأمین کند.

ب- زمینه‌های حمایت مالی و تسهیل شرایط را برای افزایش تعداد مجلات پژوهشی و . . . ، انجمن­های علمی و دانشگاه‌های برتر در این زمینه فراهم کند.

در فصل پنجم، مادۀ 80 قانون برنامۀ پنجم توسعۀ کشور نیز اشاره شده است که دولت مجاز است در راستای ایجاد اشتغال پایدار، توسعۀ کارآفرینی، کاهش نبود تعادل منطقه­ای و توسعۀ مشاغل نو اقدام­های زیر را انجام دهد:

الف- حمایت مالی و تشویق و توسعۀ شبکه­ها، خوشه­‌ها و زنجیره­های تولیدی، ایجاد پیوند مناسب بین بنگاه­های کوچک، متوسط، بزرگ و توسعۀ بازاریابی در بنگاه‌های کوچک و متوسط و توسعۀ مراکز کارآفرینی، اطلاع‌رسانی و تجارت الکترونیک.

ب- گسترش کسب‌و‌کارها

ج- حمایت مالی و حقوقی از بخش غیر‌دولتی

د- توسعه و گسترش آموزش‌های کسب‌و‌کار و کارآفرینی و فنی و حرفه­ای و علمی- کاربردی

فصول و مواد مندرج در چشم­انداز و برنامۀ پنجم توسعۀ کشور، عزم برنامه­ریزان کشور را برای تحقق شکوفایی کارآفرینی را نشان می­دهد. اما تحقق خواست سیاست‌گذاران، نمایندگان ملت و مدیران کلان کشور بدون توجه به توسعۀ آموزش کارآفرینی به‌ویژه در نظام آموزش­عالی مشکل به نظر می­رسد. در چند سال اخیر، در قوانین بودجۀ سنواتی دولت نیز بخشی از منابع درآمدی به آموزش کارآفرینی ذیل برنامه‌های وزارت‌خانه‌های مختلف از جمله وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت آموزش و پرورش و . . . تخصیص یافته است.

با توجه به اینکه یکی از مهمترین وظایف هر دانشگاهی آموزش است، لذا برنامه‌های آموزش کارآفرینی در دانشگاه­های دولتی از سال 1379 با عنوان طرح کاراد شروع شده است. با وجود این، نتایج تحقیقات داخلی نشان می­دهد، این برنامه­‌ها آنچنان جایگاه واقعی خود را پیدا نکرده یا تأثیر چندانی در جامعه نداشته است.

از سوی دیگر، در گذشته اعتقاد بر این بود که کارآفرینان دارای ویژگی­های ذاتی هستند و ویژگی‌هایی همچون خلاقیت، نوآوری، تحرک، تمایل در به‌کارگیری ریسک، توان تحلیل و مهارت در روابط انسانی از بدو تولد در آنها وجود دارد. بنابراین، فرض اساسی بر این بود که کارآفرینان از طریق آموزش، پرورش نمی­یابند. اما امروزه کارآفرینی رشته‌ای علمی شناخته شده است و متقاضیان مستعد باید مانند تمام رشته‌های علمی دیگر دانش مربوط به آن را کسب کنند

. اهمیت و ضرورت پژوهش

همان‌گونه که تجارب کشورهای توسعه‌یافته و نتایج مطالعات در زمینۀ کارآفرینی نشان می‌دهد، ایجاد و راه‌اندازی شرکت و مؤسسات کسب‌و‌کار برای توسعۀ مناطق و بخش‌های مختلف یک کشور ضروری است؛ چراکه رشد و توسعۀ اقتصادی جوامع مرهون کارآفرینی و فعالیت‌های کارآفرینانه توسط شرکت‌های کارآفرین آنان است. از سوی دیگر، کارآفرینی امروزه یکی از ارزان ترین ابزارهای ایجاد کارآیی است. پیدایش و تقویت کارآفرینی به وجود بسترهای مناسب نیاز دارد، که مهم ترین آنها بستر فرهنگی است کارآفرینی از جنبۀ فردی مستلزم چهارچوب شخصیتی خاصی است که بخشی از آن اکتسابی است. بنابراین نیازمند پرورش و آموزش است.

بدین رو، زالی و کردناییچ (1386) معتقدند، لازمۀ دستیابی به توسعه و پیشرفت اقتصادی کشورها آموزش کارآفرینی است. برای مثال، نتایج بررسی‌های دیده‌بان جهانی کارآفرینی نشان می‌دهد، بین نرخ فعالیت‌های کارآفرینانه و تولید خالص داخلی در برخی از کشور‌ها همبستگی وجود دارد. به عبارت دیگر، به زعم زالی و کردناییچ، «افزایش فعالیت های کارآفرینانه با افزایش تولید خالص ملی و در نتیجه افزایش درآمد ملی، و رفاه اجتماعی همراه است» (زالی و کردناییچ،5:1386).

لذا طراحی برنامه‌های توسعۀ آموزش کارآفرینی که هدف اساسی پژوهش حاضر است به خط‌مشی‌هایی نیاز دارد که مبتنی بر تجربیات کشورهای پیشرفته و در‌حال‌توسعه از یک طرف و شرایط بومی کشور از طرف دیگر باشد. در ضرورت‌ شناسایی مؤلفه‌های موثر برنامه‌های توسعۀ آموزش کارآفرینی می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:

1- از آنجا که آموزش کارآفرینی می‌تواند نتایج بلندمدت و کوتاه­مدت با‌اهمیتی در برنامه‌های کارآفرینی ایفا کند، نقش آموزش‌عالی در توسعۀ ‌کارآفرینی بسیار حیاتی و تعیین‌کننده خواهد بود. به زعم هانون و اسکوت^[4] (2006)، مهم‌ترین نتایج آموزش کارآفرینی در کوتاه‌مدت عبارت است از: افزایش آگاهی، دانش و شناخت دربارۀ مفهوم و کاربرد کسب‌و‌کار/کارآفرینی، توسعۀ توانایی و اعتماد به نفس شخصی، شناخت و درک روش زندگی کارآفرینانه، نهادینه کردن ارزش‌ها و باورهای کارآفرینانه، ایجاد انگیزه و الهام‌بخشی در فراگیران به سوی مسیر شغلی و زندگی و کسب‌و‌کار و کارآفرینانه، شناخت فرایندهای راه‌اندازی کسب‌و‌کار، توسعۀ توانایی‌‌ها و قابلیت‌های اصلی کارآفرینی، توسعۀ فردی و اجتماعی، توسعۀ مهارت‌های ارتباطی شخصی و شبکه‌ای، آمادگی برای خویش‌فرمایی و مستقل کار کردن، آغاز کسب‌و‌کار جدید، بهره‌برداری از تمام مهارت‌ها و توانایی‌های نهادینه‌شدۀ فردی. در بلندمدت نیز آموزش کارآفرینی موجب تغییر در نگرش‌ها و آگاهی بیشتر، تغییر در فرهنگ، تغییر در سیستم حمایتی جامعه و تأثیر بر نرخ راه‌اندازی کسب‌و‌کار جوانان می‌شود (عزیزی، 1388).

از سوی دیگر، مأموریت دانشگاه بر اساس پاسخ‌گویی به نیازهای جامعه تدوین می‌شود، هر عنصر با عناصر دیگر مرتبط است و این ارتباط در صورتی کامل می‌شود که جریان به صورت دوسویه باشد. بدین رو، فلسفه و اهمیت آموزش کارآفرینی در دانشگاه‌ها بیشتر در جهت برقراری ارتباط با جامعه از طریق کسب مهارت‌های مورد نیاز بازار کار در دانشگاه، نیاز شدید به تخصص در تولید و ارائۀ محصولات و خدمات در محیط رقابتی است. در همین خصوص،  می‌توان برنامه‌هایی در جهت توسعۀ آموزش کارآفرینی در امتداد سایر برنامه‌‌ها و فعالیت‌های دانشگاه برنامه‌ریزی و اجرا  کرد.

2- از قانون برنامۀ پنج‌سالۀ سوم توسعه در ایران با توجه به سیاست‌های کلی نظام، بر لزوم توجه به توسعه و ترویج کارآفرینی تأکید شده است. با گذشت چندین سال از اجرای این برنامه‌‌ها و آموزش و فارغ‌التحصیلی بیش از هزاران نفر از رشته‌های مختلف، نقش آموزش و توسعۀ کارآفرینی و پرورش کارآفرینان در برنامه‌های توسعۀ آموزش کارآفرینی نادیده گرفته شده است. لذا نیاز جامعه به دانش‌آموختگانی با ظرفیت فکری و خلاقیت بالا که بتوانند به طور مستمر اطلاعات خود را به‌روز کرده و مهارت‌های جدیدی را فراگیرند و در دنیای متحول بازار کار، کارآفرینی کنند، پیش از پیش احساس می شود. از این‌رو، در شرایط حاضر که مشکل بیکاری دانش‌آموختگان آموزش‌عالی در بسیاری از کشور‌‌ها و ایران مسئله‌ای بغرنج تلقی می شود، دولت‌‌ها و سازمان‌های بین‌المللی اعتقاد دارند که چشم‌انداز و برنامه و راهبرد کارآفرینانه در آموزش‌عالی به مثابۀ نوعی مداخله‌گری برنامه‌ریزی‌شده می‌تواند به توسعۀ اقتصادی کشور‌ها و حل مسئلۀ بیکاری جامعه، از جمله بیکاری فارغ‌التحصیلان آموزش عالی  کمک بسیار شایانی کند. به نحوی که به عقیدۀ احمد­پور داریانی (1383)، امروز صحبت از الگوی توسعۀ مبتنی بر کارآفرینی است.

3- ضرورت پژوهش از منظر مضامین برنامه‌های پنج‌سالۀ توسعه، سوم، چهارم و پنجم. در برنامۀ چهارم توسعه، ضمن درک خوب از کارآفرینان دانامحور و تشخیص این مهم که وزارت علوم، تحقیقات و فناوری نقش استراتژیست را به عهده خواهد داشت،  به این نقش در مادۀ 42 (بند‌های الف و د)، مادۀ 45 (بند‌های الف و ه)، مادۀ 21 (بند ج)، مادۀ 39 (بند ز)، مادۀ 46 (بند پ)، مادۀ 48 (بندج) و مادۀ 49 (بند الف و ب) صراحتاً اشاره شده است (سند قانون برنامۀ چهارم توسعۀ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران).

4- ضرورت پژوهش از منظر مضامین چشم‌انداز 20سالۀ نظام در افق 1404 هجری شمسی، در سند چشم‌انداز 20 سالۀ نظام در قسمت اهداف آرمانی (بند 2 سند چشم‌انداز)، بند 9، بند 37 (سیاست‌های ملی)، به دستیابی به اهدافی چون توسعۀ کارآفرینی، پشتیبانی از کارآفرینی، نوآوری و استعداد‌های فنی و پژوهشی، توسعۀ شرکت‌های دانش‌بنیاد، افزایش شبکه‌های تحقیقاتی با رویکرد اقتصادی و نهایتاً افزایش شرکت‌های نوپا مستقر در پارک‌‌ها و مراکز رشد اشاره شده است (سند چشم‌انداز 20 سالۀ نظام در افق 1404 هجری شمسی).

لذا به نظر می‌رسد همان‌گونه که نتایج تحقیقات (طالبی،1387) نیز بیان می­کند، نیل به چنین اهدافی جز از طریق طراحی یک نظام خط‌مشی‌گذاری در حوزۀ آموزش کارآفرینی میسر نمی شود. به این منظور، در چند سال اخیر، در قوانین بودجۀ سنواتی دولت، بخشی از منابع درآمدی به آموزش کارآفرینی ذیل برنامه‌های وزارت‌خانه‌های مختلف، از جمله وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت آموزش و پرورش و. . .، تخصیص یافته است.

بهره‌برداری مطلوب و صحیح از بودجۀ عمومی در بخش آموزش کارآفرینی مستلزم نظام بهینۀ خط‌مشی علمی است. لیکن بررسی روند افزایش فارغ التحصیلان آموزش عالی به همراه نرخ بیکاری آنها در سال‌های اخیر حاکی از آن است که سیاست‌های کنونی برای ایجاد اشتغال فارغ‌التحصیلان آموزش عالی در کشور اثربخش نبوده است (کرد نائیج، 46:1382).

1-4. اهداف پژوهش

هدف اصلی این پژوهش:

شناسایی عوامل مؤثر بر برنامه‌های توسعۀ آموزش کارآفرینی در آموزش‌عالی ایران

اهداف فرعی پژوهش:

• شناسایی عوامل مؤثر بر برنامه‌های توسعۀ آموزش کارآفرینی.
• طبقه‌‌بندی عوامل مؤثر برای برنامه‌های توسعۀ آموزش کارآفرینی.
• آزمون الگوی اندازه‌گیری برنامه­های توسعۀ آموزش کارآفرینی.
• ارزیابی وضع موجود برنامه‌های توسعۀ آموزش کارآفرینی در آموزش‌عالی ایران.
• تعیین فاصلۀ میان وضع موجود و وضع مطلوب

1-5. پرسش‌های پژوهش

بر اساس مسئله، اهداف و چارچوب تحقیق، مهم ترین سؤال‌های پژوهش عبارت‌اند از:

• عوامل مؤثر برای برنامه‌های توسعۀ آموزش کارآفرینی در آموزش عالی ایران کدامند؟
• عوامل مؤثر برای برنامۀ توسعۀ آموزش کارآفرینی به چه ابعادی تقسیم می‌شوند؟
• آیا الگوی اندازه گیری ابعاد شناسایی‌شده برازش مطلوبی با داده‌ها دارد؟
• وضعیت موجود دانشگاه‌های کشور به لحاظ عوامل مؤثر چگونه است؟
• آیا بین وضع موجود و وضع مطلوب تفاوت معناداری وجود دارد؟

 

1-6. تعریف متغیر‌ها و مفاهیم پژوهش

کارآفرینی

واژۀ کارآفرینی از قرن­ها پیش و قبل از آنکه به زبان امروزی مطرح شود، در زبان فرانسه متداول شد. این واژه معادل کلمه فرانسوی Enterprendre به معنای «متعهد شدن» (معادل under Take در زبان انگلیسی) است که در سال 1848 توسط جان استوارت میل به کارآفرینی (Enterpreneur) در زبان انگلیسی ترجمه شد. کارآفرینی فرایند راه‌اندازی کسب وکار جدید یا توسعۀ کسب‌و‌کار فعلی توسط فرد یا گروهی است که مخاطره‌های مالی، حیثیتی و اعتباری آن را پذیرفته و از این طریق کالا یا خدمتی جدید به بازار ارائه می‌کند.

 

آموزش کارآفرینی

منظور از آموزش کارآفرینی، آموزش مهارت‌های کسب‌‌و‌کار (اعم از آموزش‌های تخصصی و عمومی) استاست که برای سطوح مختلف جامعه ارائه می‌شود. بر اساس مطالعات انجام‌شده در ایران، دو دستۀ آموزش کارآفرینی ارائهارائه می‌شود. دستۀ اول آموزش‌های غیر‌رسمی است که دوره‌‌های کوتاه‌مدت آموزش کارآفرینی به همراه ارائۀ گواهینامه می‌را شامل می‌شود. دستۀ دوم که آموزش‌‌های رسمی کارآفرینی نامیده می‌شود عبارت است از دوره‌‌‌های آموزش کارآفرینی که اخذ مدرک تحصیلی از مراجع رسمی (وزارت آموزش و پرورش، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری یا سایر مراجع ذی‌ربط) منوط به گذراندن آن دوره‌هاست. از جمله ارائهۀ تک‌درس کارآفرینی در مقاطع مختلف تحصیلی،  که در این پژوهش، کانون توجه آموزش‌های رسمی است.

 

توسعه^[5]

توسعه را به‌مثابۀ درختی دانسته‌اند که ریشۀ آن را «فرهنگ» و غذای آن را «آموزش» و «سرمایه» تخصیص‌یافته به فعالیت‌‌های توسعه‌ای تشکیل می‌دهد. بر اساس این تعریف، تنه و شاخ و برگ درخت، «نظام مناسب اقتصادی» و میوۀ شیرین آن برطرف شدن فقر و محرومیت، حفظ استقلال و خودکفایی و تأمین اقتصادی ـ اجتماعی مردم است. سازمان ملل متحد، توسعه را فرآیندی می‌داند که «کوشش‌های مردم و دولت را برای بهبود اوضاع اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی هر منطقه متحد و مردم این مناطق را در زندگی یک ملت ترکیب  کرده آنها را به طور کامل برای مشارکت در پیشرفت ملی توانا می‌سازد.

عظیمی (1383) در این زمینه معتقد است با برآوردی از مجموع نظرهای علمای توسعه می­توان «توسعه» را به معنای بازسازی جامعه بر اساس اندیشه‌ها و بصیرت‌های تازه تعبیر  کرد. این اندیشه‌ها و بصیرت‌های تازه در دوران مدرن، شامل سه اندیشۀ «علم‌باوری»، «انسان‌باوری» و «آینده‌باوری» است.

سیاست‌گذاری^[6] و سیاست‌گذاری آموزشی

منظور از سیاست‌گذاری سیاست‌آفرینی، سیاستگری، وضع­خط‌مشی، تعیین خط‌مشی، و خط‌مشی‌سازی است. به عبارتی دیگر، طراحی و برنامه‌ریزی روش‌ها ‌و راه هایی برای دستیابی به اهداف معین در زمینه‌های مشخص است.

بر اساس یک روند کلی، تحلیل کامل از بخش آموزش، مستلزم درک جریان سیاست‌گذاری آموزشی، به معنای این که «چگونه» و «چه موقع» توسعۀ آموزشی انجام شود، خواهد بود. هدف این بخش نیز تعیین یک الگو یا مشخص کردن مرحله‌های مختلف اقداماتی است که به وسیلۀ آنها سیاست‌های روشن و عملی تهیه و تنظیم می‌شوند و پس از آن با یک برنامه‌ریزی مؤثر به اجرا در آمده ارزیابی و طراحی مجدد می‌گردند.

تدوین سیاست

سیاست، تصمیم گروهی یا انفرادی آشکار یا ناآشکاری است که مجموعه‌ای از رهنمود‌ها برای هدایت تصمیمات آینده، شروع یا کند  کردن یک اقدام یا راهنمایی اجرایی در مورد تصمیمات قبلی را فراهم می‌آورد. سیاست‌گذاری، گام اول یک چرخۀ برنامه‌ریزی است و برنامه ریزان قبل از آن که اجرا و ارزیابی یک فرایند را به طور اثربخش، طراحی کنند، باید یک ارزیابی پویا از چگونگی تنظیم سیاست ها، به عمل آورند (وادی و تری، 1379). بنابراین منظور از تدوین خط­مشی در این تحقیق، خط مشی ‌‌ها خرد و کلان دستگاه‌های خط مشی گذار و دانشگاه­های دولتی در زمینۀ آموزش کارآفرینی است.

[1]-Clark

[2]- Kriesner

[3]- Aldrich & Mcevoy

1- Hannon & Scott

[5]- Development

[6]-Policy Making

تعداد صفحه:174

قیمت : 37500 تومان

بلافاصله پس از پرداخت، لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار میگیرد و  همچنین فایل خریداری شده به ایمیل شما نیز ارسال می شود

پشتیبانی سایت :                 [email protected]

دانلود متن کامل پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد رشته  علوم تربیتی

دانشگاه آزاد اسلامی

واحد کرمانشاه

دانشکده ادبیات و علوم انسانی

پایان نامه جهت دریافت کارشناسی ارشد( (M.Aرشته مشاوره و راهنمایی

عنوان:

رابطه هوش معنوی، تاب‌آوری و هوش عاطفی با تعارض زناشویی در زوجین تحت پوشش سازمان بهزیستی شهرستان ایلام

 

مرداد 93

 

 

 

 

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب                      عنوان                                                                                                             صفحه            چکیده…………………………………………………………………………………………………………………………………….1 فصل اول: کلیات پژوهش 1-1 مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………3 1-2 بیان مسئله…………………………………………………………………………………………………………………………6 اهمیت و ضرورت پژوهش………………………………………………………………………………………………..8 3-1 1-4 اهداف پژوهش 1-4-1 هدف کلی……………………………………………………………………………………………………………10   1-4-2 اهداف فرعی………………………………………………………………………………………………………….10   1-5 فرضیه­های پژوهش 1-5-1 فرضیه اصلی……………………………………………………………………………………………………………10 1  -5-2 فرضیه‌های فرعی………………………………………………………………………………………………….10 1-6 تعاریف متغیرها 1-6-1 تعاریف مفهومی……………………………………………………………………………………………………….11 1-6-2 تعاریف عملیاتی………………………………………………………………………………………………………..11 فصل دوم: پیشینه پژوهش 2-1 تعارض زناشویی……………………………………………………………………………………………………………..13 2-1-1 علل تعارضات زناشویی……………………………………………………………………………………………..14 2-1-2 منابع تعارض………………………………………………………………………………………………………….15 2-1-3 چگونگی اداره تعارض زناشویی……………………………………………………………………………….16 2-2 هوش معنوی 2-2-1 تعاریف هوش معنوی……………………………………………………………………………………………..19 2-2-2پیشینه هوش معنوی………………………………………………………………………………………………..20 2-2-3 اهمیت هوش معنوی………………………………………………………………………………………………20 2-2-4 نظریه‌های مربوط به هوش معنوی…………………………………………………………………………….22 2-2-4-1 دیدگاه ویلیم وست…………………………………………………………………………………………..23 2-2-4-2 دیدگاه گروم…………………………………………………………………………………………………….23 2-2-4-3 دیدگاه ویگلزورث…………………………………………………………………………………………….23 2-2-5 مدل­های هوش معنوی از دیدگاه‌های مختلف…………………………………………………………….24 2-2-5-1 مدل زهر و مارشال………………………………………………………………………………………25 2-2-5-2 مدل نوبل……………………………………………………………………………………………………25 2-2-6 اجزای هوش معنوی………………………………………………………………………………………….25 2-2-7 مؤلفه‌های هوش معنوی………………………………………………………………………………………….26 2-3 تاب‌آوری 2-3-1 تعاریف………………………………………………………………………………………………………………27 2-3-2 اهمیت تاب‌آوری…………………………………………………………………………………………………28 2-3-3 عوامل تأثیرگذار در تاب‌آوری………………………………………………………………………………..29 2-3-4 ویژگی‌های افراد تاب­آور……………………………………………………………………………………….29 2-4 هوش عاطفی 2-4-1 تعاریف هوش عاطفی…………………………………………………………………………………………..30 2-4-2 مدل هوش عاطفی سالووی و مایر………………………………………………………………………….31 2-4-3 اهمیت هوش عاطفی…………………………………………………………………………………………….33 2-4-4 اهمیت هوش عاطفی در مقایسه با هوش عمومی……………………………………………………..34 2-4-5 طبقه‌بندی گلمن از هوش عاطفی……………………………………………………………………………36 2-4-6 مؤلفه‌های هوش عاطفی………………………………………………………………………………………..36 2-4-7 مهارت‌های اصلی هوش عاطفی…………………………………………………………………………….37 2-5 پیشینه پژوهش 2-5-1 پژوهش‌های صورت گرفته در داخل کشور……………………………………………………………38 2-5-2 پژوهش‌های صورت گرفته در خارج از کشور………………………………………………………..49 فصل سوم: روش پژوهش 3-1 روش  پژوهش…………………………………………………………………………………………………………54 3-2 جامعه آماری، نمونه و روش نمونه‏گیری………………………………………………………………………54 3-3 ابزار پژوهش 3-3-1 پرسشنامه تعارض زناشویی………………………………………………………………………………….54 3-3-2 مقیاس هوش معنوی……………………………………………………………………………………………55 3-3-3 مقیاس تاب‌آوری کانر ـ دیوید سون……………………………………………………………………..55 3-3-4 مقیاس هوش عاطفی شرینگ………………………………………………………………………………..56 3-4 روش اجرا و جمع‌آوری داده‌ها……………………………………………………………………………………57 3-5 روش تجزیه‌ و تحلیل داده‏ها……………………………………………………………………………………….57 فصل چهارم: یافته­های پژوهش 4-1 داده­های توصیفی………………………………………………………………………………………………………59 4-2 داده­های استنباطی…………………………………………………………………………………………………….64 فصل پنجم: بحث و نتیجه­گیری 5-1 محدودیت‌های پژوهش……………………………………………………………………………………….75 5-2 پیشنهاد‌های پژوهشی…………………………………………………………………………………………..75 5-3 پیشنهاد‌های کاربردی…………………………………………………………………………………………..75 منابع منابع فارسی……………………………………………………………………………………………………………….77 منابع لاتین…………………………………………………………………………………………………………………85     فهرست جداول جدول 4-1 آماره‌های توصیفی سن مردان و زنان جدول 4-2 درصد فراوانی تعداد اعضای خانواده زوجین جدول 4-3 آماره‌های توصیفی درآمد خانوار جدول 4-4 درصد فراوانی نوع شغل زوجین جدول 4-5 درصد فراوانی سطح تحصیلات زوجین جدول شماره 4-6 آماره‌های ضریب همبستگی بین هوش معنوی با تعارض زناشویی در مردان جدول شماره 4-7 آماره‌های ضریب همبستگی بین هوش معنوی با تعارض زناشویی در زنان جدول شماره4-8 آماره‌های ضریب همبستگی بین تاب‌آوری با تعارض زناشویی در مردان جدول شماره 4-9 آماره‌های ضریب همبستگی بین تاب‌آوری با تعارض زناشویی در زنان جدول شماره 4-10 آماره‌های ضریب همبستگی بین هوش عاطفی با تعارض زناشویی در مردان جدول شماره 4-11 آماره‌های ضریب همبستگی بین هوش عاطفی با تعارض زناشویی در زنان پیوست­ها پرسشنامه چکیده به زبان انگلیسی

 

 

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه هوش معنوی، تاب‌آوری و هوش عاطفی با تعارض زناشویی در زوجین تحت پوشش بهزیستی شهرستان ایلام انجام‌گرفته است. بدین منظور75 زوج از زوجین مراجعه‌کننده به مراکز مشاوره شهرستان ایلام به شیوه نمونه‌گیری در دسترس انتخاب‌شده‌اند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه تعارض زناشویی ثنایی، مقیاس هوش معنوی عبداله­زاده و همکاران، تاب‌آوری کانر و دیوید سون و هوش عاطفی شرینگ استفاده‌ شده است. نتایج نشان داد که بین هوش معنوی  با تعارض زناشویی در مردان و زنان رابطه معکوس و معنا‌داری وجود دارد. بین تاب­آوری با تعارض زناشویی در مردان و زنان رابطه معکوس و معنا‌داری وجود دارد. بین هوش عاطفی با  تعارض زناشویی در مردان و زنان رابطه معکوس و معنا‌داری وجود دارد.

واژه­های کلیدی

هوش معنوی، تاب‌آوری، هوش عاطفی، تعارض زناشویی، زوجین

 

 

 

فصل اول

 

کلیات پژوهش

 

 

 

 

1-1مقدمه

انسان آفریده‌ی خدا و مخلوقی در بین خلایق است که بر بسیاری از آن‌ها برتری دارد او را نمی‌توان با هیچ‌یک از پدیده‌های زمینی یا آسمانی مقایسه کرد که او وجودی گرامی و مورد احترام خداست (اسراء/ 70).

خانواده یکی از مهم‌ترین نهادهای اجتماعی است، که بر پایه ازدواج قرارگرفته است. در بین نهادهای مختلف جامعه، کانون مقدس خانواده بهترین مکان برای تربیت جسم و روح است.کودکان با پرورش یافتن در خانه‌ای که رنگ و بوی صمیمیت دارد از رشد مطلوب برخوردار و نهایتاً عضو سالمی از جامعه خواهند بود. خانواده نه تنها محیطی  است که فرد را از لحاظ اجتماعی حمایت و پشتیبانی می‌کند بلکه کانون اخلاق و مهد عواطف و علایق انسان‌هاست. کانون نوع‌دوستی و یگانگی زن و مرد هست و بهترین فرصت را برای اتفاق و اتحاد بر اساس صمیمیت هر چه بیشتر و دوام هر چه افزون‌تر اخلاقی، جسمانی، روانی و اخلاقی به وجود می‌آورد (ابراهیمی بختور، 1364).

دستیابی به جامعه سالم، آشکارا درگرو سلامت خانواده و تحقق خانواده سالم، مشروط بر برخورداری افراد آن از سلامت روانی و داشتن رابطه‌های مطلوب با یکدیگر است. از این رو سالم‌سازی اعضای خانواده و رابطه‌هایشان، بی‌گمان، اثرهای مثبتی را در جامعه به دنبال خواهد داشت (برنشتاین و برنشتاین[1]،1384).

ازدواج، مقدس‌ترین و پیچیده‌ترین رابطه میان دو انسان از جنس مخالف است که ابعاد وسیع، عمیق و هدف‌های متعددی دارد. بی‌شک هیچ نابهنجاری عاطفی و اجتماعی که از تأثیر خانواده  فارغ باشد وجود ندارد. افلاطون می‌گفت برای آنکه یک جمهوری خوب سازمان یابد، باید قوانین اصلی آن قوانینی باشد که روابط زناشویی را سامان بخشد (به پژوه،1380).

به دلایل متعددی چون گذر از سنت به مدرنیته، تغییر نظم خانواده، سست شدن روابط عاطفی، کارآمد نبودن الگوهای ارتباطی و کنترلی والدین، افزایش طلاق، مهاجرت و فشارهای شغلی و اجتماعی، مشکلات و تعارض‌های خانوادگی و زناشویی افزایش چشمگیری یافته‌اند، این در حالی است که جامعه سالم در گرو خانواده‌های سالم است (الیری[2] و همکاران، 1384).

از جمله مسائلی که صمیمیت و کارکردهای خانواده را دچار مشکل می‌کند، تعارض زناشویی است. تعارض زناشویی از ناهماهنگی زن و شوهر در نوع نیازها و روش ارضای آن، خودمحوری، اختلاف در خواسته‌ها، طرح‌واره‌های رفتاری و رفتار غیرمسئولانه نسبت به ارتباط زناشویی و ازدواج است (گلاسر[3]، 2000 به نقل از قربانی،1384).

پژوهش‌ها نشان داده‌اند که تعارض پدر و مادر، کودکان را به استرس، ترس و خشم دچار می‌سازد و تجربه پی‌درپی تعارض پدر و مادر، مشکلات رفتاری  و جسمانی فرزندان را شدت می‌بخشد (کامینگز و دیویس،2003). در این نوع ارتباط زناشویی، رفتارهای خصومت‌آمیز مثل توهین، سرزنش، انتقاد، و حمله فیزیکی وجود دارد و زوجین در آن نسبت به یکدیگر احساس کینه، نفرت و خشم داشته و هر یک اعتقاد دارند که «همسرش انسان نامطلوب ناسازگاری است که موجب رنجش و عذاب او می‌گردد» (فرحبخش،1383). فرایند تعارض، زمانی به وجود می‌آید که یکی از طرفین رابطه احساس کند طرف مقابلش بعضی از مسائل مورد علاقه او را سرکوب می‌کند (شارف[4]، 1996به نقل از فاتحی زاده، بهرامی و افخمی، 1386). تعارض هنگامی رخ می‌دهد که چیزی، رضایت را برای شخص فراهم کرده، در حالی که همان چیز برای دیگری محرومیت به دنبال آورد (توماس، 1976، گریف و براین، 2000). سکستون (1996، قربانی، 1384).

درمانگران سیستمی، تعارض را هر نوع تنازع بر سر تصاحب پایگاه‌ها و منابع قدرت که در جهت اخذ امتیازات دیگری و افزایش امتیازات خود بروز می‌کند، می‌دانند بدیهی است که طرفین نزاع قصد دارند به طرف مقابل خود آسیب برسانند. تاکتیک‌های او را خنثی کرده و بالاخره از صحنه بیرون کنند، بنابراین وجود تعارض زناشویی ناشی از واکنش نسبت به تفاوت‌های فردی است و گاهی اوقات آن‌قدر شدت می‌یابد که احساس خشم، خشونت، کینه، نفرت، حسادت و سوء رفتار کلامی و فیزیکی در روابط زوجین حاکم می‌شود و به شکل حالات تخریب‌گر و ویرانگر بروز می‌کند (یونگ و لانگ[5]،1998).

با توجه به اینکه از عوامل مؤثر  بر سلامت روان، سازه هوش معنوی است. و معنویت به عنوان یکی از ابعاد انسانیت شامل آگاهی و خودشناسی می‌شود، و این سازه بعد تازه‌ای از ابعاد وجودی انسان را مورد توجه قرار می‌دهد و در مورد کیستی، چرا من در این دنیا زندگی می‌کنم، چه چیزی در این دنیا مهم است می‌پردازد، در واقع هوش معنوی از روابط فیزیکی و شناختی و محیط پیرامون خود فراتر می‌رود و وارد حیطه شهودی و متعالی دیدگاه فرد به زندگی می‌گردد. لذا هوش معنوی مثبت و بالا می‌تواند باعث افزایش خودآگاهی و تفکر مثبت و ایجاد تعهد در سطحی بالاتر در زندگی زوجین به‌ویژه در هنگام تعارضات زناشویی شود و باعث شود که تعارض با حداقل هزینه و آسیب در کمترین زمان و به شیوه‌ای کارآمد حل شود. لذا کسانی که دارای هوش معنوی بالاتری هستند، بهتر قادرند در حل و یافتن راهکارهای مثبت و سازنده در زندگی زناشویی موفق شوند.

از میان عوامل تأثیرگذار دیگر بر سلامت روان زوجین، سازه تاب‌آوری است که شامل ظرفیت روبرو شدن، غلبه کردن و حتی قوی‌تر شدن به وسیله تجربه مشکلات و یا آسیب‌هاست، در فرایند تاب‌آوری دو شرط مهم وجود دارد : 1. افراد با تهدیدهای مهم یا سختی‌های شدید روبرو می‌شوند، 2. با وجود سختی‌ها و مشکلات مهم به سازگاری مثبت دست‌یافته و پیشرفت می‌کنند ( لاتر، سیستی و بکر،[6] 2000).

بسیاری از پژوهشگران، تاب‌آوری را به عنوان یک ایده خوب، باارزش کاربردی بالا برای کمک به افراد هنگام مواجهه با ناملایمات و محافظت آنان در برابر خطراتی که در طول زندگی‌شان به وجود می‌آید یادکرده‌اند (هارت، بلینکو و توماس[7]، 2007).

یکی دیگر از عوامل تأثیرگذار بر سلامت روان زوجین، سازه هوش عاطفی است. از دیدگاه بارـ ان هوش عاطفی،  دسته‌ای از مهارت‌ها، استعدادها و توانایی‌های غیر شناختی را شامل می‌شود که توانایی موفقیت فرد را در مقابله با فشارها و اقتضائات محیطی افزایش می‌دهد. بنابراین هوش عاطفی از عوامل موفقیت فرد در زندگی است (گلمن[8]، 1380).

هوش عاطفی در اصل منبع اصلی انرژی، قدرت، آرزو و اشتیاق انسان است و درونی‌ترین ارزش‌ها و هدف‌ها را در زندگی، فعّال می‌سازد و آن‌ها را از مسائلی که انسان درباره‌ی آن فکر می‌کند به صورت چیزهایی که به خاطر آن‌ها زندگی می‌کند، درمی‌آورد با توسعه‌ی عاطفه است که انسان می‌آموزد احساسات خود و دیگران را تأیید کند و برای آن‌ها ارزش قائل شود و به طور مناسب به آن‌ها پاسخ گوید و دریابد که عواطف در هر لحظه از روز، اطلاعاتی حیاتی و سودمند در اختیار او می‌گذارند (گلمن، 1380).

این واکنش قلبی است که نبوغ خلّاق و شهود را شعله‌ور می‌سازد، ما را با خود صادق می‌گرداند، روابط اطمینان‌بخش برقرار می‌کند، تصمیمات مهم را روشن می‌سازد، قطب نمای درونی را برای زندگی و کار فراهم می‌آورد و ما را به پیشامدهای غیر مترقبه و راه‌حل‌های موفقیت‌آمیز رهنمون می‌شود (کوپر[9]، 2007).

با توجه به اینکه سازه هوش معنوی، تاب‌آوری و هوش عاطفیِ بالا و مطلوب می‌توانند به عنوان ملاک‌هایی در جهت کاهش تعارضات زناشویی زوجین مؤثر باشند در این پژوهش سعی شده است تا عوامل مرتبط با کاهش تعارضات زناشویی را مورد بررسی قرار گیرند تا راهکارهای لازم جهت ایجاد محیطی شاداب و پرنشاط برای یک زندگی زناشویی سالم فراهم آید.

 

 

 

 

 

2-1بیان مسئله

“خانواده”یکی از رکن‌های اصلی جامعه به شمار می‌رود. دستیابی به جامعه سالم، آشکارا در گرو سلامت خانواده و تحقق خانواده سالم، مشروط بر برخورداری افراد آن از سلامت روانی و داشتن رابطه‌های مطلوب با یکدیگر است. از این رو سالم‌سازی اعضای خانواده و رابطه‌هایشان، بی‌گمان، اثرهای مثبتی را در جامعه به دنبال خواهد داشت (برنشتاین و برنشتاین، 1384).

ازدواج، یکی از مهم‌ترین رویدادهای زندگی هر فرد است و آغاز آن به قدمت تاریخ و حتی ماقبل تاریخ است. با وجود آنکه هیچ زوجی با هدف جدایی، ازدواج نمی‌کنند و تقریباً همه زوج‌ها به امید یک زندگی درازمدت توأم با آرامش و خوشبختی، پیوند می‌بندند. اما در رهگذر زمان بسیاری از ازدواج‌ها به بن‌بست رسیده و به جدایی ختم می‌شوند. نظریه‌های مختلف، آشفتگی‌های زناشویی را از باورهای غلط و نادرست؛ و نظریه‌های ارتباطی، تعارض و کشمکش‌های موجود در رابطه‌ی زن و شوهر را نتیجه‌ی مهارت‌های نابسنده­ی مراجعان، در برقراری ارتباط و عدم توانایی در حل مؤثر مشکلات تلقی می‌کنند (نیکولز و شوارتز[10]، 1998 ).

با توجه به اینکه تعارض زناشویی تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد  پژوهشگر در این پژوهش بر آن است که هوش معنوی و هوش عاطفی و تاب‌آوری را که به نظر می‌رسد به‌عنوان سازه‌هایی که رابطه زیادی با تعارض زناشویی داشته باشند را مورد بررسی قرار دهد.

با توجه به اینکه از میان عوامل تأثیرگذار در تعارض زناشویی، سازه‌ی هوش معنوی در چند سال گذشته توجه بسیاری از پژوهشگران را به خود جلب کرده است و آن را به عنوان تجربه، تقدس و روحانیت، جستجوی معنی نهایی، هوشیاری بالاتر و بعد ماورایی وجود، در نظر گرفته‌اند (ایمونز[11]،2000).

هوش معنوی به عنوان یکی از مفاهیم جدید هوش، در بردارنده نوعی سازگاری و رفتار حل مسأله است که بالاترین سطوح رشد را در حیطه‌های  مختلف شناختی، اخلاقی، هیجانی، بین فردی و… شامل می‌شود و فرد را در جهت هماهنگی با پدیده‌های اطراف و دستیابی به یکپارچگی درونی و بیرونی یاری می‌نماید. این هوش به فرد، دید کلی در مورد زندگی و همه تجارب و رویدادها را می‌دهد و او را قادر می‌سازد به چارچوب‌بندی و تفسیر مجدد تجارب خود پرداخته، شناخت و معرفت خویش را عمق بخشد.

با توجه به این‌که از میان عوامل تأثیرگذار  بر سلامت روانِ زوجین، سازه‌ی تاب‌آوری طی چند سال گذشته توجه بسیاری از محققان را به خود جلب کرده است و آن را به عنوان مقاومت موفقیت‌آمیز فرد در  برابر موقعیت‌های تهدیدآمیز و چالش‌برانگیز، تعریف کرده‌اند (مندل[12]و همکاران، 2006)

بسیاری از محققان بین تاب‌آوری و مشکلات روان‌شناختی رابطه‌ی معنی‌دار و منفی گزارش کرده‌اند و چنین بیان می‌کنند که این سازه می‌تواند به عنوان عامل میانجی بین سلامت روانی و بسیاری دیگر از متغیرها قرار گیرد و با ارتقای تاب‌آوری، فرد می‌تواند در برابر عوامل استرس‌زا، اضطراب‌آور و همچنین عواملی که مسبب به وجود آمدن بسیاری از مشکلات روان‌شناختی آن‌ها می‌شود از خود مقاومت نشان داده و بر آن‌ها غلبه نماید.

اهداف پژوهش

1-4-1 هدف کلی

بررسی رابطه هوش معنوی، تاب‌آوری و هوش عاطفی با تعارض زناشویی در زوجین تحت پوشش سازمان بهزیستی شهرستان ایلام در سال 1393 است.

1-4-2 اهداف فرعی

– تعیین رابطه هوش معنوی با تعارض زناشویی در مردان

– تعیین رابطه هوش معنوی با تعارض زناشویی در زنان

– تعیین رابطه تاب‌آوری  با تعارض زناشویی در مردان

– تعیین رابطه تاب‌آوری  با تعارض زناشویی در زنان

– تعیین رابطه هوش عاطفی با تعارض زناشویی در مردان

– تعیین رابطه هوش عاطفی با تعارض زناشویی در زنان

 

1-5 فرضیه‌های پژوهش

1-5-1 فرضیه اصلی

بین هوش معنوی، تاب‌آوری و هوش عاطفی با تعارض زناشویی در زوجین تحت پوشش سازمان بهزیستی شهرستان ایلام رابطه وجود دارد.

1-5-2 فرضیه‌های فرعی

– بین هوش معنوی با تعارض زناشویی در مردان رابطه معنادار وجود دارد.

– بین هوش معنوی با تعارض زناشویی در زنان رابطه معنادار وجود دارد.

– بین تاب‌آوری با تعارض زناشویی در مردان رابطه معنادار وجود دارد.

– بین تاب‌آوری  با تعارض زناشویی در زنان رابطه معنادار وجود دارد.

– بین هوش عاطفی با تعارض زناشویی در مردان رابطه معنادار وجود دارد.

– بین هوش عاطفی با تعارض زناشویی در زنان رابطه معنادار وجود دارد.

 

 

1-6 تعاریف متغیرها

1-6-1 تعاریف مفهومی

تعارض زناشویی: عبارت است از نوعی ارتباط زناشویی که در آن رفتارهای خصومت‌آمیز مثل توهین، سرزنش، انتقاد، و حمله فیزیکی وجود دارد و زوجین در آن نسبت به یکدیگر احساس کینه، نفرت و خشم داشته و هر یک اعتقاد دارند که «همسرش انسان نامطلوب و ناسازگاری است که موجب رنجش و عذاب او می‌گردد» (فرحبخش،1383).

هوش معنوی: از نظر آمرم[13] (2007 ) عبارت است از مجموعه از توانایی‌ها برای کاربست و ابراز منابع ارزش‌ها و ویژگی‌های معنوی در جهت افزایش کنش و بهزیستی روزانه.

تاب‌آوری : به تاب‌آوری به‌عنوان یکی از عوامل محافظتی در مقابل عوامل خطرساز آینده توجه شده است در روان‌شناسی، ظرفیت مثبت افراد برای سازگاری با استرس و فجایع را تاب‌آوری نامیده‌اند. تاب‌آوری را، انعطاف‌پذیری مؤثر در برابر حوادث زندگی می‌دانند و بیان می‌کنند که تاب‌آوری سازگاری مناسب در هنگام روبارویی با زمینه‌های استرس‌زا و خطرناک یا تهدیدهای مهم است به عبارت دیگر، آن‌ها تاب‌آوری را توانایی، بهبود، جبران و انعطاف‌پذیری بعد از رویا‌رویی با حوادث و ترومای استرس‌زا معرفی می‌کنند (مندل و همکاران، 2006).

هوش عاطفی: پیتر سالووی (1990) در تعریف هوش عاطفی گفته است که هوش عاطفی شامل ارزیابی درست هیجان و احساس در خود و دیگران ، بیان صحیح احساس، و تنظیم انطباقی احساسات به شیوه‌ای است که سطح زندگی بهبود یابد.

 

1-6-2 تعاریف عملیاتی

تعارض زناشویی: نمره‌ای است که زوجین از پرسشنامه تعارض زناشویی ثنایی به دست می‌آورند.

هوش معنوی: نمره‌ای است که زوجین از پرسشنامه‌ی عبداله­زاده و همکاران به دست می‌آورند.

تاب‌آوری: نمره‌ای است که زوجین پس از اجرای آزمون  25 سؤالی کانر و دیویدسون به دست می‌آورند.

هوش عاطفی: نمره‌ای است که زوجین پس از اجرای آزمون 33 سؤالی شرینگ به دست می‌آورند.

 

1.Bernstein&Bernstein

.Elire2

[3].Glasser

[4].Sharf

[5].Young&Lung

[6].Later,Sisti&Bekr

2. Hart,Blincow&Thomas

[8].Golmman

[9].Kooper

[10].Nichols&Schwartz

[11].Emmons

3.Mendel

[13].Amram

تعداد صفحه:101

قیمت : 37500 تومان

بلافاصله پس از پرداخت، لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار میگیرد و  همچنین فایل خریداری شده به ایمیل شما نیز ارسال می شود

پشتیبانی سایت :                 [email protected]

دانلود متن کامل پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد رشته  علوم تربیتی

دانشکده ادبیات و علوم انسانی

بخش روان­شناسی

پایان نامه تحصیلی برای دریافت درجه کارشناسی ارشد رشته مشاوره گرایش خانواده

 

رابطه ساده و چندگانه سلامت خانواده اصلی، حمایت اجتماعی و حل مشکل خانواده با عملکرد ازدواج

 

 

دیماه 1393

 

 

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                 صفحه

فصل اوّل (طرح پژوهش)

1-1- مقدمه  2

1-2- بیان مسئله. 3

1-3- ضرورت انجام تحقیق.. 5

1-4- اهداف پژوهش…. 7

1-4-1- اهداف اصلی.. 7

1-4- 2- اهداف فرعی.. 7

1-5- فرضیه­های پژوهش…. 7

1-5-1- فرضیه­های اصلی.. 7

1-5-2- فرضیه­های فرعی.. 7

1-6- انواع متغیرها از لحاظ نقش آن­ها در پژوهش…. 8

1-7- تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای پژوهش…. 8

1-7-1- تعاریف مفهومی.. 8

1-7-1-1- عملکرد ازدواج و ابعاد آن. 8

1-7-1-2- سلامت خانواده اصلی و ابعاد آن. 9

1-7-1-3- حمایت اجتماعی و ابعاد آن. 9

1-7-1-4- حل مشکل خانواده و ابعاد آن. 10

1-7-2- تعاریف عملیاتی.. 10

1-7-2-1- عملکرد ازدواج.. 10

1-7-2-2- سلامت خانواده اصلی.. 10

1-7-2-3- حمایت اجتماعی.. 10

1-7-2-4- حل مشکل خانواده. 11

فصل دوم (پیشینه پژوهش)

2-1- مقدمه…………… 13

2-2- پیشینه نظری… 13

2-2-1- ازدواج… 13

2-2-1-1- تعاریف ازدواج.. 13

2-2-1-2- مراحل انتخاب همسر. 14

2-2-1-3- ویژگی­های روابط زوجین.. 14

2-2-1-4- انواع ازدواج.. 15

2-2- 1-5- سلامت ازدواج.. 16

2-2-1-6- عوامل مختل­کننده روابط زوجین.. 17

2-2-1-7- وظایف زوجین.. 17

2-2-2- سلامت خانواده اصلی… 19

2-2-2-1- تأثیر خانواده اصلی بر روابط زوجین… 19

2-2-2-1-1- دیدگاه­های روان­تحلیلی.. 19

2-2-2-1-1-1- نظریه دلبستگی.. 20

2-2-2-1-1-2- ایماگودرمانی.. 21

2-2-2-1-1-3- روابط موضوعی.. 21

2-2-2-1-2- دیدگاه­های سیستمی.. 22

2-2-2-1-2-1- نظریه میلان. 22

2-2-2-1-2-2- نظریه بوئن.. 22

2-2-2-2- سلامت خانواده اصلی… 23

2-2-2-2-1- ابعاد هشت­گانه سلامت خانواده از نظر بارنهیل.. 23

2-2-2-2-2- کنش­های خانواده از نظر فلک…. 24

2-2-2-2-3- طرح سه محوری تسنگ و مک درموت… 25

2-2-2-2-4- الگوی کارکرد خانواده مک مستر. 25

2-2-2-2-5- الگوی منحنی اولسون. 27

2-2-2- 2-6- سلامت خانواده از دیدگاه تجربه­گرایان. 27

2-2-2-2-7- مدل بیورز. 29

2-2-2-2-8- مدل بوئن.. 31

2-2-2-3-ابعاد سلامت خانواده اصلی.. 33

2-2-2-3-1- صمیمیت… 33

2-2-2-3-2- استقلال و خودمختاری.. 35

2-2-3- حمایت اجتماعی.. 35

2-2-3-1- تعاریف مختلف از حمایت اجتماعی.. 36

2-2-3-2- انواع حمایت اجتماعی.. 37

2-2-3-3- کارکردهای حمایت اجتماعی.. 38

2-2-4- حل مشکل خانواده. 39

2-2-4-1- مهارت­های حل مشکل.. 40

2-2-4-2- بررسی رویکردهای مختلف به حل مشکل.. 41

2-2-4-2-1- دیدگاه رفتاری.. 41

2-2-4-2-2- دیدگاه فلدمن.. 42

2-2-4-2-3- دیدگاه راه­حل­محور. 42

2-2-4-2-4- دیدگاه روایت درمانی.. 43

2 -2-4-2-5- رویکرد مشکل­مدار مک مستر. 43

2-2-4-2-6- مدل کایرین، ماگویری و هرلبوت… 43

2-2-4-2-7- مدل فوکِس…. 44

2-3- پیشینه پژوهش…. 46

2-3-1- پژوهش­های انجام شده مرتبط با موضوع در ایران. 46

2-3-1-1- عملکرد ازدواج.. 46

2-3-1- 2- خانواده اصلی.. 46

2-3-1-3- حمایت اجتماعی.. 49

2-3-1-4- حل مشکل خانواده. 52

2-3-2- پژوهش­های انجام شده مرتبط با موضوع در خارج.. 54

2-3-2-1- خانواده اصلی.. 54

2-3-2-2- حمایت اجتماعی.. 55

2-3-2-3- حل مشکل.. 57

فصل سوم (روش­شناسی پژوهش)

3-1- روش­ پژوهش…. 60

3-2- جامعه پژوهش، نمونه و روش نمونه گیری.. 60

3-3- روش گردآوری داده­ها 60

3-4- داده­های مورد نیاز متناسب با سوال­ها و فرضیه­های تحقیق.. 61

3-5- نحوه توصیف و تحلیل اطلاعات… 61

3-6- مشخصات ابزار جمع­آوری اطلاعات… 61

3-6-1- مقیاس عملکرد ازدواج.. 61

3-6-2- مقیاس سلامت خانواده اصلی.. 62

3-6-3- مقیاس حمایت اجتماعی.. 63

3-6-4- مقیاس حل مشکل خانواده. 64

فصل چهارم (یافته­های پژوهش)

4-1- مقدمه. 67

4-2- یافته­های توصیفی.. 67

4-2-1 توصیف ویژگی­های دموگرافیک زوجین.. 67

4-2-1-1- توزیع جنسیت… 67

4-2-1-2- توزیع سن.. 67

4-2-1-3- توزیع میزان تحصیلات… 68

4-2-2- یافته­های توصیفی متغیرهای پژوهش…. 69

4-2-2-1- مقیاس عملکرد ازدواج… 69

4-2-2-2- مقیاس سلامت خانواده اصلی.. 69

2-4-2-3- مقیاس حمایت اجتماعی 70

4-2-2-4- مقیاس حل مشکل خانواده. 70

4-3- یافته­های استنباطی.. 71

4-3-1- فرضیه­های اصلی.. 71

4-3-1-1- فرضیه اول. 71

4-3-1-2- فرضیه دوم. 71

4-3-1-3- فرضیه سوم. 73

4-3-1-4- فرضیه چهارم. 73

4-3-1-5- فرضیه پنجم.. 74

4-3-1-6- فرضیه ششم.. 74

4-3-1-7- فرضیه هفتم.. 75

4-3-1-8- فرضیه هشتم.. 75

4-3-2- فرضیه­های فرعی.. 76

4-3-2-1- فرضیه اول. 76

4-3-2-2- فرضیه دوم. 78

4- 3-2- 3- فرضیه سوم . 79

4-3-2-4- فرضیه چهارم 79

4-3-2-5- فرضیه پنجم.. 80

فصل پنجم (بحث و نتیجه­گیری)

5-1- مقدمه. 86

5-2- بحث و نتیجه­گیری.. 83

5- 2- 1- فرضیه­های اصلی.. 83

5-2-2- فرضیه­های فرعی.. 87

5-2- 3- نتیجه­گیری.. 88

5-3- محدودیت­های پژوهش…. 89

5-4- پیشنهادات… 90

منابع و مآخذ  92

پیوست­ها…………………. 105

 

 

 

 

فصل اوّل

طرح پژوهش

 

1-1- مقدمه

خانواده بعنوان یک نهاد کوچک اجتماعی، یک سیستم طبیعی و یا یک منظومه است که با ازدواج شروع می­شود و ابعاد دیگر خانواده مانند زیرمنظومه زناشویی، زیرمنظومه فرزندان و زیرمنظومه والدین را دربرمی­گیرد. ارتباط با والدین اولین­ ارتباطی است که فرزند با دنیای بیرون برقرار می­کند. لذا والدین نقطه شروع آشنایی کودک با محیط اطراف هستند و می­توانند ذهن کودک را شکل دهند. این شکل­دهی می­تواند بصورت آشنایی با محیط فیزیکی، قوانین، یا چگونگی مواجهه با خطرات بیرونی و موازین اجتماعی باشد. علاوه بر این ساختار ارتباطی پیچیده و اثرگذار والدین و کودک، خود زیرمنظومه زناشویی ابعاد مختلفی دارد. یک زوج که با یکدیگر زندگی مشترک را شروع می­کنند براساس ساختار طبیعی نیازهایی را از یکدیگر مرتفع می­سازند. طی رابطه زناشویی، موازینی بین یک زوج برقرار می­شود. موازین بین یک زوج می­تواند دامنه­های مختلف ارتباطی، نحوه برخورد با تعارض­ها و ارتباط با فرزند را شامل شود که می­تواند ریشه در گذشته فرد داشته باشد که از خانواده الهام گرفته شده است (مینوچین[1] و فیشمن[2]، 1996). در کشور ما کانون خانواده و ازدواج به دلیل مسائل خاص فرهنگی و ارزشی، اهمیت بیشتری در مقایسه با کشورهای غربی دارد، لذا تلاش برای استحکام و تداوم خانواده و ارضای نیازهای عاطفی و روانی اعضاء، بویژه همسران در چارچوب خانواده از اهمیت بیشتری برخوردار است. علاوه براین، به دلیل اهمیت و نقش خانواده در فرهنگ ایران، وجود مشکلات، تعارض ها و نهایتاً از هم پاشیدگی خانواده می تواند آثار زیانباری بر زوجین، فرزندان و جامعه در مقایسه با ­داشته باشد (نظری و نوابی­نژاد، 1385). عوامل مختلفی هستند که می­توانند زندگی زوجین را تحت تأثیر قرار دهند. تاریخچه زندگی فرد و نحوه تعامل والدین و خانواده­اش در دوران قبل از ازدواج می­تواند از جمله عواملی باشد که بر زندگی زوجین و رفتار آن­ها با یکدیگر تأثیر بگذارد. همچنین حمایت اطرافیان از جمله حمایت دوستان و خانواده و کسب مهارت­های مختلف مانند حل مشکل نیز از موارد دیگری هستند که در زندگی زوجین می­توانند اثر داشته باشند. لذا در این پژوهش به بررسی رابطه ساده و چندگانه سلامت خانواده اصلی[3]، حمایت اجتماعی[4] و حل مشکل خانواده[5] با عملکرد ازدواج[6] پرداخته شده است.

1-2- بیان مسئله

زوج­ها با آرمان زندگی مشترک و برخورداری از حمایت و آرامش به سوی تشکیل خانواده گام برمی­دارند خانواده با هویتی به مثابه یک موجود زنده تحول می­یابد. نولر1 و فینی2 (2002) اعتقاد دارند زوج­ها بعنوان واحدی نگریسته می­شوند که هریک از طرفین با الگوهای رفتاری از پیش تعیین­شده، زمینه را برای واکنش فرد مقابل فراهم می­سازد که وی نیز فضای روانی و نوع رفتار آماده خود را دارد. در این فضا که شناخت و عواطف و رفتار هریک از زوج­ها در آن نقش بسزایی ایفا می­کنند، اگر یکی از زوج­ها با تعاملات مثبت یا منفی، فضا را آماده یا آلوده سازد، زوج دیگر نیز در این فضا درگیر می­شود و گویا دریچه­ای با عواطف مشترک به دوسو گشوده می­شود. لارسون3 و هولمن4 (1994) سه دسته عوامل خاص را در رضایت زناشویی موثر می­دانند. نخست عوامل بافتی مانند بافت کنونی و عوامل فرهنگی و اجتماعی، دوم خصایص و رفتارهای فردی زوجین و سوم فرایند تعاملی زوجین. آنان نتیجه می­گیرند که موارد مرتبط با این عوامل، پیش­بینی­کننده مناسبی از رضایت زناشویی هستند. همچنین نظریات متعددی هستند که تاثیر والدین و خانواده اصلی بر شکل­گیری شخصیت و نوع برخورد فرد با مسائل در آینده بخصوص زندگی مشترک را بیان می­کنند. از جمله این نظریات می­توان به نظریه روان­کاوی فروید اشاره کرد که بیان می­دارد رفتار والدین تا حد زیادی شکل­دهنده شخصیت کودک است (بارکر5، 1981). نظریه بعدی که می­توان به آن اشاره کرد نظریه یادگیری اجتماعی بندورا است؛ که طبق آن کودک چگونه رفتارکردن را از والدین یاد می­گیرد و چنانچه والدین با یکدیگر تعارض داشته باشند کودک فرصت یادگیری درست­ رفتار­کردن را از دست می­دهد (حسینیان، یزدی و جاسبی، 1386). همچنین کسب حمایت اجتماعی از دوستان و خانواده نیز از جمله عواملی هستند که در میزان رضایت زوجین نقش دارند. افراد وقتی که می­دانند از طرف خانواده، دوستان و نزدیکان حمایت می­شوند، احساس خشنودی بیشتری دارند و در مقابله با مشکلات با منطق و عملکرد بهتری عمل می­کنند. بدیهی است که همه انسان­ها در هنگام گرفتاری­ها به حمایت اطرافیان و دوستان خود نیاز دارند تا احساس امنیت کنند. در واقع هرچه حمایت اجتماعی دیگران بیشتر باشد، امیدواری­شان نیز بیشتر می­شود. پژوهش­ها نیز نشان داده­اند افرادی که از منابع حمایت اجتماعی بیشتری برخوردارند، سلامت روانی بهتری داشته و بهتر با تغییرات سازگار می­شوند (کوهن1 و ویلز2، 1985). پژوهش نبوی و شهریاری (1391) نشان داد که حمایت اجتماعی با تحت تاثیر قراردادن ابهام نقش خانوادگی، تعارض در خانواده را کاهش می­دهد؛ بنابراین حمایت دوستان و خانواده می­تواند به زوجین کمک ­کند تا بتوانند مشکلاتشان را با فشار روانی کمتری حل نمایند.

حل مشکل بطور کارآمد متغیر دیگری است که می­تواند به عملکرد سالم زندگی زناشویی منجر شود. احمدی (1386) نشان داد که حل مشکل خانواده با رضایت زناشویی همبستگی دارد. چمپیون3 و پاور4 (2000)، نیز به این نتیجه رسیدند که حل مشکل خانواده تعامل بین زوجین را تسهیل می­کند. از طرفی کراپلی5 (2005) بیان می­دارد زوجینی که تعاملات منفی بیشتری بین آن­ها رد و بدل می­شود، فرصتی برای استفاده از این مهارت­ها نمی­یابند به نظر می­رسد ارتباط بین استفاده از مهارت­ها و تعامل مثبت زناشویی یک ارتباط دوسویه است یعنی مهارت­ها می­توانند تعامل مثبت را ایجاد کنند و هم تعامل منفی موجب ناتوانی زوجین در استفاده از مهارت­ها می­شود؛ بنابراین لازم است تا مشخص شود حل مشکل خانواده بعنوان یک مهارت تا چه حد می­تواند عملکرد سالم ازدواج را پیش­بینی کند. باتوجه به ارتباطی که متغیرهای ذکر شده می­توانند با عملکرد ازدواج داشته باشند و پژوهش­های محدود در این زمنیه این پژوهش در صدد است تا به پیش­بینی عملکرد ازدواج بر اساس سلامت خانواده اصلی، حمایت اجتماعی و حل مشکل خانواده بپردازد.

 

1-3- ضرورت انجام تحقیق

درمورد اهمیت خانواده همین بس که اولین تاثیرات محیطی که فرد دریافت می­کند از محیط خانواده است و حتی تاثیرپذیری فرد از سایر محیط­ها می­تواند توسط خانواده تعدیل شود. از این رو خانواده پایه­گذار بخش مهمی از سرنوشت انسان است و در تعیین سبک و خط مشی زندگی، اخلاق، سلامت و عملکرد فرد در آینده نقش بزرگی بر عهده دارد. سلامت خانواده، تعادل شخصیتی والدین و آشنایی آن­ها با اصولی که می­تواند محیط خانواده را سالم­تر سازد، برای کودکان بسیار حائز اهمیت است. خانواده در عین حال که کوچک­ترین واحد اجتماعی است. مبنا و پایه هر اجتماع بزرگ است. افراد سالم، موفق و فعال جامعه از داخل خانواد­ه­های سالم بیرون آمده­اند. همانطور که اغلب افراد ناسالم، پرورش­یافته خانواده­های ناسالم بوده­اند. انسان­ها با ورود به اجتماع، ویژگی­های سالم یا ناسالمی را که در خانواده دریافت کرده­اند وارد اجتماع می­کنند، از این لحاظ سلامت یک جامعه به سلامت خانواده­های آن وابسته است (نظری، 1386).

علیرغم اهمیت زیاد خانواده، امروزه نتایج آمارها حکایت از گسستن خانواده در عصر حاضر دارد. طبق آمار سازمان ثبت احوال ایران در سال (1392)، 155369 طلاق در کل کشور ثبت شده است. بعبارتی در مقابل هر 5 ازدواج یک مورد طلاق گزارش شده است. در سال 92 نسبت به سال 91 حدود 5000 مورد طلاق بیشتری ثبت شده است. همچنین در سال 91 در مقابل هر 5/5 ازدواج یک طلاق ثبت شده است (www.sabteahval.ir). طی تحقیقات صورت­گرفته به نظر می­رسد یکی از عوامل اثرگذار بر زندگی بعدی فرد، یعنی زندگی مشترک، خانواده اصلی باشد. نتایج پژوهش­های حسینیان، یزدی و جاسبی (1386) و خمسه و حسینیان (1389) نیز نشان می­دهند که بین رضایت و صمیمیت زناشویی با خانواده اصلی و تجربه خشونت در دوران کودکی همبستگی معنی­داری وجود دارد. یافته­های جاکت1 و سورا2 (2001) از پژوهشی با شرکت 232 زوج نیز نشان داد، زنانی که در خانواده­های گسسته (مطلقه) بزرگ شده بودند، در مقایسه با زنانی از خانواده­های باثبات، در روابط جاری خود با همسرانشان بیشتر از بدبینی و تعارض و کمتر از اعتماد و رضایت گزارش دادند. این نتایج نشان می­دهد، افرادی که در خانواده­های مشکل­دار پرورش می یابند احتمالاً مستعد تکرار تجارب و مشاهدات گذشته در زندگی زناشویی خود هستند. از طرف دیگر انسان موجودی اجتماعی است که بسیاری از نیازهایش را از طریق ارتباط با دیگران برآورده می­سازد. ادراکی که فرد از حمایت دیگران دریافت می­کند می­تواند به او در کاهش تنش­های حاصل از موقعیت­های مختلف کمک کند. یافته­های لی3، یه چانگ4، پارک5 و هونگ چانگ6، (2004) نشان می­دهند که حمایت اجتماعی نیرومندترین نیروی مقابله­ای برای رویارویی موفقیت­آمیز و آسان در زمان درگیری با شرایط تنش­زا شناخته شده و تحمل مشکلات را برای بیماران تسهیل می­کند. دوشه7 و همکاران، (2006) نیز به این نتیجه رسیدند که مشکلات روانی در زنان پس از یائسگی با حمایت اجتماعی آنان ارتباط دارد؛ بنابراین حمایت اجتماعی به افراد برای مقابله با موقعیت­های مختلف کمک می­کند همچنین زندگی زناشویی فرد را با کاهش تنش­ها تحت تأثیر قرار دهد.

توانایی در حل مشکلات نیز یکی از مهارت­هایی است که می­تواند در زندگی زناشویی تأثیرگذار باشد. همانطور که پژوهش جاکوبسن1 (1996) عنوان می­کند زمانی­که همسران دچار مشکلات ارتباطی و حل مسئله شوند، کار با همدیگر را مشکل می­یابند و پذیرش تفاوت­های همدیگر برای آنها دشوار می­شود.

بنابراین بدلیل اهمیت خانواده و از طرفی بصدا در آمدن زنگ خطر درباره گسستگی خانواده ضرورت وجود داشت تا ابعاد بیشتری از عوامل مؤثر بر مسائل زناشویی و ازدواج بررسی شوند.

 

1-4- اهداف پژوهش

1-4-1- اهداف اصلی

• بررسی رابطه بین سلامت خانواده اصلی و عملکرد ازدواج.
• بررسی رابطه بین حمایت اجتماعی دوستان، خانواده و عملکرد ازدواج.
• بررسی رابطه بین حل مشکل خانواده و عملکرد ازدواج.
• بررسی ارتباط چندگانه بین سلامت خانواده اصلی، حمایت اجتماعی خانواده، حمایت اجتماعی دوستان و حل مشکل خانواده با عملکرد ازدواج.
• بررسی تفاوت بین حوزویان و دانشجویان در سطح سلامت خانواده اصلی.
• بررسی تفاوت بین حوزیان و دانشجویان در میزان حمایت دوستان و خانواده.
• بررسی تفاوت بین حوزویان و دانشجویان در میزان حل مشکل خانواده.
• بررسی تفاوت بین حوزویان و دانشجویان در میزان عملکرد ازدواج.

 

1-4-2- اهداف فرعی

• بررسی رابطه بین سلامت خانواده اصلی، حمایت اجتماعی خانواده و دوستان و حل مشکل خانواده با مؤلفه­های عملکرد ازدواج شامل ارتباط، ابرازگری عاطفی، حل مسئله، نقش، انعطاف­پذیری، فرزندپروری، اقتصاد، خانواده و دوستان، ارزش­ها، مراقبت جسمانی و روانی و عملکرد کلی.
• بررسی تفاوت بین مردان و زنان در سطح سلامت خانواده اصلی.
• بررسی تفاوت بین مردان و زنان در میزان حمایت دوستان و خانواده.
• بررسی تفاوت بین مردان و زنان در میزان حل مشکل خانواده.
• بررسی تفاوت بین مردان و زنان در میزان عملکرد ازدواج.

 

1- Minuchin

2-Fishman

3- origin family health

4- social support

5- family problem solving

6- marital functioning

1- Noller

2- Feeney

3- Larson

4- Holman

5- Barker

1- Cohen

2- Wills

3- Champion

4- Power

5- Cropley

1- Jacquet

2- Surra

3- Lee

4- Yae Chung

5- Park

6- Hong Chung

7- Duche

1- Jacobson

تعداد صفحه:137

قیمت : 37500 تومان

بلافاصله پس از پرداخت، لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار میگیرد و  همچنین فایل خریداری شده به ایمیل شما نیز ارسال می شود

پشتیبانی سایت :                 [email protected]

 دانلود متن کامل پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد رشته  علوم تربیتی

دانشکده علوم انسانی

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد(M.A)

رشته: علوم تربیتی

گرایش : تاریخ و فلسفه آموزش و پرورش

عنوان پایان نامه :

تحلیل و تبیین مبانی فلسفی آموزش جهانی  و میزان توجه به  آن در سند تحول بنیادین  آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران

 

زمستان 1392

   برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب

عنوان    شماره صفحه

فصل اول ………………………………………………………………………………………………………………………………….

1-1 مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………….. 1

1-2بیان مسئله ……………………………………………………………………………………………………………………….. 2

1-3هدف کلی ……………………………………………………………………………………………………………………….. 6

1-4 اهداف  جزیی …………………………………………………………………………………………………………………. 7

1-5سوال های تحقیق………………………………………………………………………………………………………………. 7

 فصل دوم مبانی نظری پیشینه تحقیق ……………………………………………………………………………………….. 8

2-1تعریف نظری مفاهیم تحقیق ………………………………………………………………………………………………. 9

2-2 الف)مبانی نظری ……………………………………………………………………………………………………………. 11

2-2-1مفهوم فلسفه ………………………………………………………………………………………………………………. 11

2-2-2 هستی شناسی …………………………………………………………………………………………………………….12

2-2-3 معرفت شناسی ……………………………………………………………………………………………………………13

2-2-4 ارزش شناسی ……………………………………………………………………………………………………………. 14

2-2-5 زیباشناسی ………………………………………………………………………………………………………………….15

2-3 مفهوم تربیت …………………………………………………………………………………………………………………..15

2-4 رابطه فلسفه با تربیت ……………………………………………………………………………………………………….17

2-5 چیستی آموزش جهانی……………………………………………………………………………………………………. 19

2-6 تاریخچه آموزش جهانی …………………………………………………………………………………………………. 20

2-7 ویژگیهای آموزش جهانی ……………………………………………………………………………………………….. 27

2-8 پیشینه تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………. 29

2-8-1پیشینه داخلی ……………………………………………………………………………………………………………….29

2-8-2پیشینه خارجی. …………………………………………………………………………………………………………… 38

2-9 جمع بندی مبانی نظری و پیشینه تحقیق ……………………………………………………………………………. 41

2-10 چهارچوپ نظری و مفهومی …………………………………………………………………………………………. 44

فصل سوم (روش شناسی تحقیق) …………………………………………………………………………………………… 45

روش شناسی تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………….46

3-1 روش پژوهش ………………………………………………………………………………………………………………..46

3-2 جامعه متنی …………………………………………………………………………………………………………………….46

3-3 نمونه متنی ……………………………………………………………………………………………………………………. 46

3-4 ابزار تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………… 47

3-5 مراحل انجام تحقیق ……………………………………………………………………………………………………….. 47

فصل چهار ( تجزیه و تحلیل یافته ها) …………………………………………………………………………………….. 49

4-1 مبانی فلسفه برنامه  آموزش جهانی چیست ؟ ……………………………………………………………………. 50

4-1-1 الف ) هستی شناسی ……………………………………………………………………………………………………50

4-1-2 ب) انسان شناسی ………………………………………………………………………………………………………..56

4-1-3ج ) معرفت شناسی ………………………………………………………………………………………………………61

4-2 سوال دوم :اهداف آموزش جهانی چیست؟ ……………………………………………………………………….. 68

4-2-1اهداف کلی ………………………………………………………………………………………………………………… 69

4-2-2 اهداف عینی ………………………………………………………………………………………………………………71

4-3 سوال سوم: مولفه های آموزش جهانی  چیست؟ ………………………………………………………………….72

4-4سوال چهارم:  مبانی فلسفی  سند تحول بنیادین تا چه میزان با مبانی فلسفی آموزش جهانی همخوانی دارد ………………………………………………………………………………………………………………………76

4-4-1هستی شناسی در سند تحول بنیادین ……………………………………………………………………………….76

4-4-2 انسان شناسی  در سند تحول بنیادین ……………………………………………………………………………. 80

4-4-3 معرفت شناسی در سند تحول بنیادین …………………………………………………………………………….86

4-5 سوال اهداف ………………………………………………………………………………………………………………..101

فصل پنجم نتایج پژوهش ………………………………………………………………………………………………………128

5-1 خلاصه پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………129

5-2 پیشنهاد ………………………………………………………………………………………………………………………..135

5-3 محدودیت پژوهش ………………………………………………………………………………………………………..136

5-4منابع ……………………………………………………………………………………………………………………………..137

5-4-1 منابع داخلی …………………………………………………………………………………………………………….137.

5-4- 2منابع خارجی ……………………………………………………………………………………………………………140

 

 

 

 

فهرست جدول ها ………………………………………………………………………………………………………………………

جدول 4-1 بررسی میزان توجه به مبانی آموزش جهانی در سند تحول بنیادین از نظر هستی     شناسی ………………………………………………………………………………………………………………………..96

جدول 4-2 بررسی میزان توجه به مبانی آموزش جهانی در سند تحول بنیادین از نظر انسان ….. 101

جدول 4-3 بررسی میزان توجه به مبانی آموزش جهانی در سند تحول بنیادین از نظر معرفت …107

جدول 4-4 بررسی میزان توجه به اهداف آموزش جهانی در سند تحول بنیادین ……………..115

جدول 4-5 میزان توجه به مولفه آموزش محیطی در سند تحول بنیادین ………………………………………………….. 120

جدول 4-6 میزان توجه به مولفه آموزش محیطی در سند تحول بنیادین ……………………………………………………122

جدول 4-7 میزان توجه به مولفه آموزش چندفرهنگی در سند تحول بنیادین ……………………………………………. 123

جدول 4-8 میزان توجه به مولفه آموزش صلح  در سند تحول بنیادین ……………………………………………………. 124

جدول 4-9 میزان توجه به مولفه آموزش سلامت در سند تحول بنیادین …………………………………………………. 125

جدول 4-10 میزان توجه به مولفه آموزش شهروندی در سند تحول بنیادین ……………………………………………. 126

 

 

 

 

فصل اول

کلیات پژوهش

 

 

 

 

1-1 مقدمه

دوران نوین در جهان آن چنان با شتاب به سمت تغییر و تحول در عرصه های گوناگون درحرکت است که زندگی انسان ها و مناسبات بین آن ها را عمیقا تحت تاثیر قرار داده است. یکی از بنیادی ترین اقدامات دولت های جهان درهم گامی با پیشرفت و توسعه جهانی ، تغییر نگرش به آموزش کشور در سطوح متفاوت و تربیت نسلی جدید و نو اندیش برای جامعه است. و با توجه به تحولات عظیمی که در سه دهه ی اخیر در ایران و جهان روی داده است. از جمله وقوع انقلاب اسلامی و تبعات آن در ایران ، پایان جنگ سرد و پی آمدهای آن در جهان، و نیز پاره ای از مسائل اخیر در سطح جهان مانند بحران محیط زیست – تروریسم ، علم و فن آوری ،جهانی شدن- گسترش ارتباطات و مانند اینها که بر فکر و ذهن انسان ها و بویژه بر آموزش و پرورش بسیار موثر است و باعث شده است که امروزه تربیت نیروی انسانی توانمند با توجه به شرایط جهانی و ،هنجارها و ارزشهای حاکم بر هر جامعه  و مختصات  خاص فرهنگی و اجتماعی هر کشوری ،از زیر ساخت های مهم توسعه و پیشرفت محسوب می شود.

انسان امروز ،صرفا موجودی منحصر در خانواده و جامعه و کشور خود نیست بلکه بخش جدایی ناپذیر از جهان بشری و مناسبات جهانی است. ما چه بخواهیم و چه نخواهیم هر فردی متاثر از مناسبات جهانی است و بصورت موجودی جهانی درآمده است نقیب زاده با اشاره به چالش اساسی آموزش و پرورش در این مورد اعتقاد دارد نظامهایی که می خواهند فرزندان خود را مطابق الگوهای ویژه فرهنگ خود تربیت کنند و آنها را بر طبق هنجارهای سنتی و ایدئولوژیک پرورش دهند، در واقع ، واگرایی دانش آموز را افزایش داده و خود را در برابر عصیان آنها قرار می دهند و نتیجه می گیرد هرچه بر خاص گرایی و تعلیمات ویژه تاکید شود آسیب پذیری جامعه در برابر چالشهای جهانی بیشتر خواهد شد. (نقیب زاده ؛ 1383 ص :139).

 

1-2 بیان مسأله:

        بررسی تحولات جهانی در نیم قرن اخیر نشان می دهد که تغییراتی بسیار عمیق در باورها و ارزشها و سبک زندگی مردم جهان به وقوع پیوسته است و گسترش جهانی این تغییرات همواره دامنه و شدت بیشتری می یابد. این تغییرات که ناشی از تحولات سیاسی و اقتصادی جهان و پیشرفت های فناوری اطلاعات در عصر حاضر است. متقابلا تاثیری عظیم بر جوانب گوناگون زندگی اجتماعی و فرهنگی به جای گذاشته و افراد را از مرزهای محلی و ملی به انسانهای جهانی تبدیل کرده است(رفیعی و گل محمدی 1381)

در عصر کنونی با گسترش جهانی شدن ،فرهنگ ها به همدیگر نزدیک شده بطوریکه باعث به هم پیوستگی و در هم تنیدگی و آمیختگی مسائل جهانی شده است. مسائلی مانند بیماریهای واگیردار جنسی ، کمبود امنیت ، کمبود بهداشت ، تخریب محیط زیست مسائل مشترکی هستند که خواه ناخواه گریبان گیر همه انسان ها می باشد. و بدین جهت و برای مقابله با این بحرانها و گرفتاری های انسانها در عصر حاضر باید اقدامات خاص و ویژه ای را اندیشید و به دنبال دیدگاه جدید و جهان نگری باشیم و داشتن دیدگاه جهان نگر منجربه پیدایش نگاه تازه ای نسبت به آموزش یعنی آموزش جهانی می شود. و می توان برنامه آموزش جهانی را این چنین تعریف کرد که به عنوان یک برنامه اصلاحی که هدفش همگام کردن امر آموزش با تحولات و واقعیت های موجود در صحنه جهانی می باشد.

از نظر کیامنش (1383)  آموزش جهانی[1] بر این مسئله تاکید دارد که آموزش باید دانش آموزان را به شیوه ای آماده نماید که بتوانند با حداقل مشکل ، با نیازهای جدید و پرشتاب و پر تغییری که در آن زندگی می کنند ،کنار بیایند.

اصطلاح آموزش جهانی( آموزش همه جانبه) معادل فارسی کلمه Global education  است و در زبان عربی تحت عنوان«التربیه الشمولیه» شناخته می شود.در این رابطه سلبی ۲(2000 )از طراحان اصلی برنامه آموزش جهانی معتقد است : آموزش جهانی یک پارادایم کلی نگر است که در آن جوامع ،سرزمین ها و مردم پیوسته هستند.همه پدیده های طبیعی ،فرهنگی ،اجتماعی ارتباط متقابل دارند،گذشته حال و آینده ماهیت بهم پیوسته دارند و عوامل شناختی ،عاطفی ،فیزیکی و ابعاد روحی وجود انسان ماهیتی مکمل دارند. آموزش جهانی مباحث توسعه ،برابری ،صلح ،عدالت اجتماعی و محیطی و توانایی حفظ محیطی را در بر دارد و گستره آن شخصی ،محلی و ملی و سیاره ای است و هماهنگ با چشم اندازها و رویکرد آن تجربه ای ،تعاملی ،کودک محور،دمکراتیک ،مشارکتی و تغییر محور است. آموزش جهانی که مورد بحث می باشد روایتی از تربیت جهانگرا است و با مباحثی مانند مباحث ذیل در ارتباط می باشد:آموزش شهروندی – آموزش حقوق بشر –آموزش توسعه –آموزش چند فرهنگی –آموزش صلح و آموزش جهانی شدن (حکیم زاده1385 )

و به تبع تغییرات جهانی، نظام آموزش کشور ما هم متاثر از این تغییرات می باشد و نظام آموزش کشور ما نیز برای هماهنگی با این دگرگونی ها و مواجهه با چالش های برآمده از آنها نیازمند نوآوری، تغییر و تحول است. نظام آموزش در تکاپوی برای ایفای نقش موثر و اجرای ماموریت های کلیدی خود، باید الگوهای جدید را جایگزین الگوهایی کند که تجربه و بروندادهای نظام آموزش کنونی نشان داده است که کارایی لازم را ندارند.بهبود نظام آموزش مستلزم تحول می باشد(شهرزاد بخشایش ؛1391 )

از آنجائیکه آموزش و پرورش به علت تاثیر مستقیم و خاصی که بر آینده یک کشور دارد از اهمیت بیشتری برخوردار است و همچنین آموزش و پرورش نیزبه عنوان یک نهاد دارای منشاء هایی است که باعث ایجاد، استمرار و تحول آن می باشند. در این بین سند تحول آموزش و پرورش به عنوان پایه بازنگری و اصلاح نظام آموزش از جایگاه خاصی برخوردار است.

این منشور که به عنوان زیرساخت تحول بنیادین به تایید شورای عالی انقلاب فرهنگی رسیده است مبنای تمام سیاست گذاری ها ، برنامه ریزی ها درنظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی جمهوری اسلامی ایران قرار گرفته است که دارای هفت فصل :شامل کلیات، بیانیه ارزشها، بیانیه ماموریت، چشم انداز ، اهداف کلان و راهبردهای عملیاتی و راهکارها؛است(سند تحول آموزش و پرورش ؛ 1390)

با توجه به شرایط جهانی و تغییرات پیوسته و مداوم حاکم بر جامعه می توان گفت که آموزش جهانی با توجه به ساختار و شرایط جهان به عنوان یک برنامه آموزشی اصلاحی جهان مطرح شده است و یک نوع نوآوری آموزشی محسوب می شود که دارای کارکرد و اثربخشی زیادی می باشد. نوآوری در آموزش و پرورش و نوسازی آن در جهان کنونی امری اجتناب ناپذیر است . لکن برای آنکه کارساز باشد نخستین گام در این کار ،شناخت وضع موجود و کمبودها وکاستی های آن در مقایسه با وضع مطلوب یعنی وضعی است که نیل به هدفهای جدید را ممکن می سازد. گام دوم فراهم کردن شرایطی است که در آن الگوهای نو می توانند صورت عملی به خود بگیرند. در اینجا بدیهی است که به محض مشاهده کمبودهای وضع موجود نمی توان از الگوهایی که در فرهنگ و اوضاع اجتماع دیگری ساخته و پرداخته شده اندتقلید کرد و گام آخر،آگاه کردن گروههای درگیر در کاربا ضرورت نوآوری مد نظر است (کاردان ؛ 1381 :ص19).

با عنایت به اینکه این برنامه از سال 1380 با همکاری یونیسف و وزارت آموزش و پرورش در چهار استان کشور به صورت آزمایشی  اجرا شده است این پژوهش به دنبال تحلیل و بررسی مبانی فلسفی آموزش جهانی می باشد , واز سوی دیگر درصدد بررسی این موضوع است  که در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران به چه میزان به آموزش جهانی توجه شده  است ؟ و همچنین در تلاش است که به چه اندازه مولفه های آموزش جهانی و اهداف آن در سند تحول بنیادین بکار رفته است؟.

 

1-3 اهمیت و ضرورت تحقیق :     1-3-1 اهمیت نظری:   -1      بسط و گسترش دامنه نظری علوم از لحاظ اندیشه های فلسفی مطرح  در باب آموزش و پرورش 2- آشنایی با مبانی فلسفی آموزش جهانی باعث فهم دقیق تر و کامل تر این اندیشه فلسفی و تاثیر آن بر روی آموزش و پرورش می گردد. 1-3-2 اهمیت کاربردی : 1-    کمک به دست اندرکاران نظام تعلیم و تربیت جهت بهره گیری از اندیشه های فلسفی مطرح در جهان با توجه به شرایط و پیچیدی گیهای جامعه امروزی در تدوین منابع درسی  . 2-    . زمینه سازی برای استفاده بیشتر معلمان از اندیشه های فلسفی 3-    شناسایی این مبانی فلسفی موجب درک بهتر چگونگی تاثیر یا عدم تاثیر آموزش جهانی برسند تحول می شود. 4-   کمک به رفع ایرادات سند تحول در راستای مقابله با چالش ها و کسب حداکثر بهره برداری از فرصت های شرایط بوجود آمده در کشور .        1-4 اهداف  تحقیق :   1-4-1 هدف کلی:         هدف کلی این پژوهش:  تحلیل و تبیین مبانی فلسفی آموزش جهانی و میزان توجه به آن در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران   –

1-4-2 اهداف جزیی:

             

• تحلیل و تبیین مبانی فلسفی آموزش جهانی
• شناسایی اهداف آموزش جهانی
• شناسایی مولفه های آموزش جهانی
• بررسی میزان توجه دست اندر کاران تدوین سند تحول بنیادین به مبانی فلسفی آموزش جهانی
• بررسی اهداف و مولفه های مربوط به آموزش جهانی در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش

 

1-5 سؤال های تحقیق :

• مبانی فلسفی برنامه آموزش جهانی چیست ؟
• اهداف برنامه آموزش جهانی چیست ؟
• مولفه های برنامه آموزش جهانی چیست ؟

4-مبانی فلسفی برنامه آموزش جهانی به چه میزان با مبانی فلسفی سند تحول بنیادین هم خوانی دارد ؟

5-اهداف و مولفه های مربوط به آموزش جهانی به چه میزان در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش مورد توجه قرار گرفته است ؟

[1]-1Global education

2- Selby  . D

تعداد صفحه:158

قیمت : 37500 تومان

بلافاصله پس از پرداخت، لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار میگیرد و  همچنین فایل خریداری شده به ایمیل شما نیز ارسال می شود

پشتیبانی سایت :                 [email protected]

دانلود متن کامل پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد رشته  علوم تربیتی

دانشگاه بیرجند

دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی

گروه علوم تربیتی  

پایان نامه

جهت دریافت مدرک کارشناسی ارشد برنامه­ریزی درسی

عنوان

تأثیر یادگیری از طریق تلفن­همراه بر یادگیری و انگیزه پیشرفت دانشجویان دانشگاه بیرجند در درس زبان انگلیسی عمومی

 

 

تابستان1390

 

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

                                                                       فهرست مطالب                                                                 

عنوان                                                                                                                                                       صفحه

فصل اول: کلیات تحقیق

1- 1 –  بیان مقدمه. 2

1- 2 –  بیان مسأله. 3

1- 3 – اهمیت و ضرورت تحقیق.. 5

1- 4- اهداف کلی پژوهش…. 7

1- 4- 1- اهداف فرعی پژوهش…. 7

1- 5- فرضیه­های پژوهش…. 7

1- 6- تعریف متغیرها و اصطلاحات پژوهش…. 8

1- 6- 1- تعریف متغیرها 8

1- 6- 1- 1-  تعریف مفهومی یادگیری از طریق تلفن­همراه 8

1- 6-1-2-  تعریف عملیاتی یادگیری از طریق تلفن­همراه 8

1- 6- 1-3-  تعریف مفهومی یادگیری.. 8

1- 6- 1- 4-  تعریف عملیاتی یادگیری.. 8

1- 6- 1 -5-  تعریف مفهومی انگیزه پیشرفت… 8

1- 6- 1- 6-  تعریف عملیاتی انگیزه پیشرفت… 8

فصل دوم: مبانی نظری

2-1- مقدمه. 10

2-2- بخش اول: فراگیری زبان دوم. 10

2- 2- 1- مکتب­های فکری در فراگیری زبان دوم. 10

2-2- 1- 1 – ساخت­گرایی (رفتارگرایی) 11

2-2- 1- 2- عقل گرایی و روانشناسی شناختی (کارکردی/نقشی) 11

2- 2- 1-3- دیدگاه تعاملی/ساختگرایان.. 12

2-2-2- نظریه­های آموزش زبان.. 12

2-2-2-1- نظریه ناظر استفن دی کراشن (فرضیه درون نهاد) 13

2-2-2-2- نظریه موقعیتی.. 14

2-2- 2-3- نظریه ساخت­گرایی زبان.. 15

2-2- 2- 4 – نظریه یادگیری جمیزآشر. 16

2-2-2-5- نظریه زبانشناسی گاتگنو (طریق خاموش) 17

2-2- 2- 6-  نظریه یادگیری اجتماعی زبان.. 17

2-2-2- 7- نظریه تلقینی لازانف… 18

2-2- 2- 8- نظریه زبان کل­گرا 19

2-2-2- 9 – نظریه هوش­های چندگانه. 19

2-2-2-10- نظریه واژگانی.. 19

2-2-2- 11- نظریه توانش ارتباطی.. 20

2-2-2- 12- نظریه یادگیری جمعی.. 21

2-2-2-13- نظریه محتوا محور 21

2-2-3- الگوهای آموزش… 23

2-2-3-1- الگوهای آموزش زبان و فناوری رایانه­ای آموزش زبان.. 23

2-2-3-1- 1- الگوی ریچاردز راجرز در آموزش زبان.. 23

2-2-3-1- 2- الگوی تحلیل آموزش زبان مک­کی.. 24

2-2-3-1- 3- الگوی آموزش محتوا محور 24

2-2-3- 1- 3- 1- آموزش زبان مضمون محور 24

2-2-3- 1- 3- 2- آموزش زبان  حمایت شده 24

2-2-3- 1- 3- 3- آموزش ضمیمه. 24

2-2-3- 1- 3- 4- رویکرد تدریس گروهی.. 25

2-2-3- 1- 3- 5- رویکرد مهارت محور 25

2-2-3- 1- 4- الگوهای شناختی.. 25

2-2-3- 1- 4- 1- الگوهای  پردازش توجه مک لالین.. 25

2-2-3- 1- 4- 2- الگوهای  ضمنی و صریح.. 26

2-2- 3- 1- 5- الگوی ساختارگرایی اجتماعی.. 27

2-2- 3- 1- 5- 1- فرضیه کنش متقابل لانگ… 27

2-2- 3- 1- 6-  الگوی هاربارد در فناوری آموزش زبان.. 27

2- 2- 4- رویکردهای تدریس در زبان انگلیسی.. 28

2-2- 4- 1- رویکردهای سنتی درآموزش زبان انگلیسی.. 28

2-2- 4- 2- رویکردهای نوین در آموزش زبان انگلیسی.. 29

2-2- 4- 2- 1- رویکردهای مبتنی بر نظریه­ی روانشناسی سازه­گرایی.. 29

2-2- 4- 2- 2- رویکردهای مبتنی برفناوری.. 29

2-2- 4- 2- 3- رویکردهای مبتنی بریادگیری الکترونیکی.. 29

2-2- 4- 2- 4- نرم­افزار آموزشی.. 30

2-2- 4- 2- 5- یادگیری سیار در آموزش زبان انگلیسی.. 31

2-2- 4- 2- 6- پیام متنی.. 32

2-3- بخش دوم: فناوری و آموزش… 32

2-3- 1- کاربردهای فنآوری در آموزش… 33

2-3- 1-1- نقش­های یاددهی-یادگیری فاوا 34

2-3- 1- 2- نقش فاوا در تسهیل یاددهی- یادگیری.. 34

2-3- 1- 3- نقش فاوا در انگیزه یادگیری.. 34

2-3- 1- 4- نقش فاوا یادگیری شادگر محور 34

2-3- 1- 5- نقش فاوا در سنجش و ارزیابی.. 35

2-3- 1- 5- 1- ارزیابی یادگیری آموزشگاهی (یادگیری دروس) 35

2-3- 1- 5- 2- ارزیابی مهارت­های فاوا 35

2-3- 1- 5- 3- نقش فاوا در بهبود مهارت­های تفکر. 35

2-3- 2- یادگیری مادام العمر و فناوری.. 36

2- 3- 3- یادگیری از طریق موبایل.. 37

2- 3- 3- 1- انواع وسایل موبایل.. 39

2-3-3- 1- 1- دستیار دیجینال شخصی(PDA) 39

2-3-3- 1-2- گوشی­های هوشمند. 39

2-3- 3- 1-3- تلفن­همراه 39

2-3-3 -1- 4- لپ تاب شخصی و نوت بوک… 40

2-3- 3- 2- رابطه یادگیری از طریق موبایل، یادگیری الکترونیکی و یادگیری از راه دور 40

2- 3- 3- 3- فواید به کارگیری یادگیری از طریق موبایل در آموزش عالی.. 41

2-3-3- 4- مشخصات و ویژگی­های ابزار موبایل.. 41

2-3- 3- 4- 5- اهداف یادگیری از طریق موبایل.. 42

2-3- 3- 6- ویژگیهای یادگیری از طریق موبایل.. 42

2-3- 3-7-  مزایای یادگیری از طریق موبایل.. 43

2-3-3- 8-  معایب یادگیری از طریق موبایل.. 43

2-3-3-9- الگوهای (مدل) یادگیری از طریق موبایل.. 43

2-3- 3- 9- 1- مدل فریم(FRAME ) 43

2-3-3-9- 1- 1- خلاصه الکوی فریم. 45

2-3-3-9- 2- مدل یادگیری سیار در کشورهای در حال توسعه. 46

2-3-3-9-2- 1- عوامل موفقیت در الگوی مالینسون.. 48

2-3-3-9-3- الگوهای فرهنگی.. 48

2-3-3-9-3- 1- الگوی (مدل)Hofsteds 48

2-3-3- 9-3-2- الگوی Hall 49

2-3-3-9-4- مدل tenseITS.. 49

2-3-3- 9- 5- مدل یادگیری تلفیقی از طریق موبایل (مدل تلفیقی) 49

2-3-3- 9- 5- 1- جنبه تکنولوژیکی.. 50

2-3-3- 9- 5-2- جنبه­های مربوط به دانشگاه 51

2-3- 3- 9-5-3- جنبه­های مربوط به دانشجو. 51

2-3-4- تلفن­همراه 51

2-3- 4- 1- تاریخچه آموزش مبتنی بر موبایل (تلفن­همراه) 54

2-3- 4-2- دلایل به گارگیری تلفن­همراه درآموزش… 55

2-3- 4-3- مدل­های یادگیری از طریق تلفن­همراه 57

2-3- 4- 4- پیام کوتاه (اس­ام­اس) 57

2-3-4- 5- محدودیت­های تلفن­همراه 58

2-3-4- 5- 1- محدودیت روانشناسی.. 58

2-3- 4- 5- 2- محدودیت آموزشی تلفن­همراه 59

2-3- 4- 5- 3- محدودیت فنی و تکنولوژیکی.. 59

2-3- 4- 5 – 4- محدودیت از نظر هزینه و امکانات.. 59

2-3-4-5- 5- محدودیت­های فرهنگی.. 59

2-4- بخش سوم: پیشینه تحقیق.. 59

2-4- 1- دسته اول.. 59

2-4- 1- 1- تحقیقاتی که روش­های مخلف تدریس را با هم مقایسه کرده­اند. 59

2-4- 1- 2- تحقیقاتی که فناوری را در آموزش زبان به کار برده­اند. 61

2-4- 2- دسته دوم تحقیقاتی که در مورد انگیزه پیشرفت انجام گرفته است… 62

2-4-3- دسته سوم تحقیقاتی که در مورد موبایل و تلفن­همراه انجام شده است… 64

2-4-3- 1- تحقیقاتی که در مورد یادگیری از طریق موبایل انجام شده است… 64

2-4-3- 2- تحقیقاتی که در مورد یادگیری از طریق تلفن­همراه انجام شده است… 66

2-4-3- 2- 1- تحقیقات داخلی.. 66

2-4-3- 2- 2- تحقیقات خارجی.. 67

2-4-4- دسته­بندی تحقیقات.. 72

2-4-5-  جمعبندی.. 73

فصل سوم: روش تحقیق

3-1- مقدمه. 75

3- 2- روش تحقیق.. 75

3- 3- جامعه و نمونه آماری.. 75

3-4- روش نمونه گیری.. 75

3-5- متغیرهای تحقیق.. 76

3- 5- 1- متغیر مستقل.. 76

3- 5-2- متغیر وابسته. 76

3- 6- ابزار جمع آوری اطلاعات.. 76

3- 6- 1- پرسشنامه انگیزه پیشرفت.. 76

3- 6- 2- آزمون معلم ساخته در درس زبان انگلیسی.. 77

3- 6-3- مصاحبه. 77

3- 7- روش اجرا 77

3- 8- روش­های آماری.. 78

 

 

فصل چهارم یافته­های تحقیق

4- 1- مقدمه. 80

4- 2- اطلاعات توصیفی گروه نمونه. 80

4- 3- آمار استنباطی.. 83

4- 4- داده­های کیفی پژوهش ( مصاحبه) 87

4- 4- 1- قسمت اول. 87

4- 4- 2- قسمت دوم. 88

4- 5- نتیجه­گیری.. 89

فصل پنجم بحث و نتیجه­گیری

5-1- بحث و نتیجه گیری.. 91

5- 2- آزمون فرضیه­ها 92

5- 3- نتیجه­گیری از داده­های کیفی.. 93

5-4- نتیجه­گیری کلی.. 93

5- 5- محدودیت­های پژوهش… 93

5- 6- پیشنهادات تحقیق.. 93

5- 6- 1- پیشنهادات برخاسته از تحقیق.. 94

5- 6- 2- پیشنهادات برای تحقیقات آینده 94

5- 6- 3- پیشنهادات کاربردی.. 94

منابع. 95

پیوست­ها 103

 

 

 

 

 

«فهرست شکل­ها»

شکل 2- 1- رابطه بین یادگیری از طریق موبایل، یادگیری الکترونیک و یادگیری از راه دور 41

شکل (2) مدل FRAME مارگریت کول (2009). 44

شکل(3) مدل یادگیری سیار در کشورهای در حال توسعه بارکر و مالینسون (2005). 47

شکل (4) مدل یادگیری تلفیقی از طریق موبایل غریبی و محمدی (2009). 50

 

 

 

 

فهرست نمودارها

نمودار 4- 1- توزیع فراوانی افراد مورد مطالعه به تفکیک گروهها 80

نمودار 4 -2- مقایسه میانگین و انحراف استاندارد نمره آزمون زبان انگلیسی در مرحله اول و دوم در گروه کنترل… 83

نمودار 4- 3- مقایسه میانگین و انحراف استاندارد نمره زبان قبل و بعد از مداخله در گروه آزمایش…… 84

نمودار 4 – 4-  مقایسه میانگین تغییرات نمره  زبان انگلیسی  قبل و بعد از مداخله دردو گروه مورد مطالعه.. 85

 

 

 

فهرست جداول

جدول شماره 3- 1 طرح تحقیق.. 75

جدول شماره 3- 2 روند نمونه گیری… 76

جدول 4- 1 توزیع فراوانی افراد مورد مطالعه به تفکیک گروهها 80

جدول4- 2 حداقل، حداکثر، میانگین و انحراف استاندارد متغیرهای مورد مطالعه در گروه کنترل… 81

جدول4-3 حداقل، حداکثر، میانگین و انحراف استانداردهای متغیرهای مود مطالعه در گروه آزمایش…… 82

جدول 4-4 مقایسه میانگین نمره آزمون زبان انگلیسی مرحله اول و دوم در گروه کنترل… 83

 جدول 4-5 مقایسه میانگین نمره آزمون زبان انگلیسی قبل و بعد از مداخله در گروه آزمایش….. 84

جدول 4-6 مقایسه میانگین  تعییرات نمره قبل و بعد از آزمون زبان در دو گروه مورد مطالعه. 85

جدول4- 7- مقایسه میانگین نمره انگیزه پیشرفت بعد از مداخله در دو گروه کنترل و آزمایش قبل از تعدیل… 86

جدول 4- 8- مقایسه میانگین نمره انگیزه پیشرفت بعد از مداخله در دو گروه بعد از تعدیل بر اساس نمره قبل… 86

جدول 5 – 1- خلاصه فرضیه­ها…………………………………………………………………………………………………………………………………92

 

 

1-1- مقدمه

زبان در اجتماعات انسانی و در زندگی گروهی و روابط اجتماعی، به واسطۀ نیاز انسان­ها به یکدیگر پدید آمد و در یک تحولات طولانی چند هزار ساله، شکل­های گوناگونی به خود گرفت. هر زبان افق­های تازه­ای در برابر چشمان بشر­ می­گشاید و می­تواند وسیلۀ ارتباط فرهنگی، علمی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی گردد. از این جهت است که زبان را رفتاری اجتماعی دانسته­اند که به اعتقاد برخی از زبان شناسان، مهم­ترین نقش آن ایجاد ارتباط است (نوشین­فر، نقل در عباسی، احمدی و لطفی، 1388).

امروزه با توجه به پیشرفت علم و فنآوری و تحولات پی­درپی، زبان انگلیسی به عنوان زبان بین­المللی و اصلی شناخته شده است (عباسی، احمدی و لطفی، 1388). بنابراین، یادگیری زبان انگلیسی به عنوان یکی از مهم­ترین ابزارهای ارتباطی برای استفاده از منابع و مآخذ علمی و پژوهشی و بهره­گیری از فنآوری­های پیشرفته، از اساسی­ترین مهارت­های مورد نیاز برای زندگی در جهان امروز است. فراگیری زبان انگلیسی کار دشواری است. موفقیت در دستیابی به پیچیدگی­های زبانی نیازمند تلاش فراوان می­باشد. کلاس­های زبان انگلیسی مکانی برای بهبود زبان و ارائه نوآوری­های آموزگاران و فراگیران زبان به منظور تسهیل این روند دشوار است. هدف این نوآوری، بهبود فرایند یادگیری و کاهش تأثیرات نامطلوبِ دشواری­های یادگیری زبان می­باشد (محمدی، 1388). به نظر محققین یکی از مهم­ترین عوامل مؤثر در یادگیری زبان رویکردهای یاددهی- یادگیری (روش تدریس) است. مثلاً موهاشان^[1] (به نقل از ّبیرمی، لیاقت دار و شریف، 1387) روش تدریس کارآمد را به عنوان مهم­ترین عامل تأثیر گذار در یادگیری زبان انگلیسی ذکر نموده است.

در طی چند سال اخیر، آموزش کارآمد زبان انگلیسی از عمده­ترین دغدغه­های مسئولان امر برنامه­ریزی درسی کشور بوده است؛ زیرا به رغم صرف مقدار زیاد زمان، انرژی و سرمایه، میلیون­ها ایرانی پس از چند سال آموزش زبان انگلیسی در نهایت از دستیابی به توانایی برقراری ارتباط مفید و مؤثر عاجزند. عوامل این ناکامی را می­شود در روش نامناسب آموزش معلمان زبان انگلیسی، محتوای آموزشی نامناسب، روش­های تدریس ناکارآمد، بی­انگیزه بودن، دیر شروع کردن آموزش و عدم به کارگیری آموخته­ها جستجو کرد (بیرمی، لیاقت دار و شریف، 1387). از این رو به منظور بهبود آموزش و ارتقای کیفیت یادگیری زبان انگلیسی بایستی شیوه­های سنتی آموزشی زبان انگلیسی مورد تجدید نظر، بازبینی و حتی تغییر قرار گیرد در این راستا توجه به طراحی آموزشی، ابداع الگوها­ی آموزشی و توجه به رویکردها­ی نوین در آموزش زبان انگلیسی جزء مهم­ترین راهکارها­ی عملی برای ارتقاء و پیشرفت در یادگیری زبان­های خارجی بویژه زبان انگلیسی محسوب می­گردد.

 1-2- بیان مسأله

زبان به عنوان وسیله­ای برای ارتباط فرهنگی، علمی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی، نقش انکار ناپذیری در جامعه­ی انسانی و شکل­گیری تمدن بشری ایفا می­کند. بنابراین آموزش و فراگیری زبان در عرصه­ی تعلیم و تربیت از اولویت خاصی برخوردار است. امروزه حدود 60 درصد جمعیت دنیا دو زبانه و یا چند زبانه محسوب می­شود (بهرامی، 1388، ص 3). در نتیجه یادگیری زبان خارجی (زبان دوم) در دنیای امروز امری مهم و ضروری تلقی می­شود؛ که آگاهی از روش­های آموزش و یادگیری آن دارای اهمیت فراوان است.

زبان انگلیسی به عنوان یکی از پرکاربردترین زبان­های زنده دنیا، اهمیت اساسی در محافل علمی و بین­المللی دارد. بنابراین، توجه به بازنگری در یادگیری و روش­های تدریس آن امری ضروری محسوب می­شود. در سال­های 1940و قبل از آن، تدریس و یادگیری زبان انگلیسی و از چنین اهمیتی برخوردار نبوده، اما بعد از جنگ جهانی اول و دوم در پی گسترش فعالیت­های مختلف، زبان انگلیسی در اکثر کشورها رایج گردید (فهیم و حقانی، 1384). از آن زمان تاکنون روش­های مختلفی ایجاد شدند. ولی با وجود صرف هزینه­های فراوان نتایج حاصله از روش­های سنتی چندان رضایت بخش به نظر نمی­رسند. تجربه نشان داده است که این آموزش­ها چه در سطح دبیرستان و چه در دانشگاه­ها ناموفق بوده و هرگونه تغییر در امر آموزش زبان تاکنون با شکست مواجه شده است (پیشقدم، 1387).

طبق نظرکارشناسان، روش­های سنتی نیاز فراگیران را در مهارت­های اساسی یادگیری زبان انگلیسی مانند شنیدن، بیان کردن، خواندن و نوشتن به خوبی برآورده نمی­کنند. در مواردی که انگلیسی به عنوان زبان خارجی تدریس می­شود، امکان استفاده از مهارت­های یاد شده کلاس درس برای آنان وجود ندارد. زبان انگلیسی در چنین جاهایی ممکن است برای گرفتن مدرک تحصیلی مورد نیاز باشد؛ در آن صورت زبان انگلیس به عنوان موضوعی مثل علوم دیگر نگریسته می­شود. برای این فراگیران، مفهوم نیاز بیرون از کلاس اهمیت بسیار کمی دارد. و آموخته­ها در زندگی واقعی به­کار گرفته نمی­شوند (عباسی، احمدی و لطفی، 1388). لذا با توجه به این مشکلات در سال­های اخیر محققین به منظور غلبه بر این مشکلات متوجه رویکردهای آموزشی نوین و نظریات تعاملی در آموزش زبان شده­اند. یک دسته از رویکردهای نوینی که در سال­های اخیر مورد توجه قرارگرفته است؛ رویکرد مبتنی بر فناوری است.

فناوری با پیشرفت روزافزون تأثیر شگرفی در ارتقاء و تحول آموزش داشته است. هدف اساسی فناوری آموزشی تسهیل، توسعه و تقویت فرآیند آموزش و یادگیری است. توسعه فنآوری اطلاعات و ارتباطات^[2] در برنامه­های آموزشی و پرورشی، گامی مؤثر و ماندگار بوده که توانسته تحول کیفی در اهداف، برنامه­ها روش­ها و شیوه­ها ایجاد کند و در نتیجه اثربخشی آموزش و پرورش را به دنبال داشته باشد. پیش­بینی می­شود با توسعه فنآوری، رویاهای دیرینه و مشکلات لاینحل از قبیل کاربردی کردن آموزش و پرورش، تمرکز بر توانایی و نیازهای یادگیرندگان، نهادینه کردن دانش­آموز محوری و تغییر نقش معلم به عنوان راهنما و بالاخره اصالت بخشیدن به آموزش مادام­العمر محقق شود (زکی نژاد نقل در حیدری، مدانلو، نیاز آذری و جعفری، 1389). تحقیقات مختلف در نقاط مختلف دنیا حاکی از اثربخشی رویکردهای نوین، بخصوص رویکردهای مبتنی بر فناوری (یادگیری الکترونیکی، یادگیری سیار و …) در امر آموزش و یادگیری زبان است. در زیر به چند نمونه از این تحقیقات اشاره می­شود.

چان کونگ^[3] در تحقیقی به بررسی تأثیر شبکه­­های اینترنتی در یادگیری بخش­های مختلف زبان انگلیسی پرداخت و در پایان به این نتیجه رسید که استفاده از این امکانات می­تواند یادگیری را در بخش­های مختلف زبان انگلیسی افزایش دهد. همچنین دلاکال فاسونی^[4](2001) تأثیر کاربرد کامپیوتر و اینترنت را در یادگیری زبان انگلیسی مورد بررسی قرار داد و به این نتیجه رسیدکه این ابزارها باعث افزایش یادگیری دانش­آموزان می­شود و همکاری و مشارکت را در بین آنان بالا می­برد (نقل در حیدری، مدانلو، نیاز آذری و جعفری، 1389).

در سال­های اخیر یادگیری با ظهور فناوری­های جدید مانند چند رسانه­ای­ها، فرا رسانه­ها، ارتباطات از راه دور و یادگیری موبایل دستخوش تغییرات اساسی شده است. این روش­ها سبب افزایش علاقه، انگیزه و میل به یادگیری در دانشجویان می­گردد و قابلیت­هایی را برای معلمان و فراگیران در آموزش و یادگیری بخصوص یادگیری زبان انگلیسی فراهم می­آورد. در زمینه­ی به­کارگیری موبایل در آموزش نیز تحقیقاتی صورت گرفته است.

پاتریشیا و کریس^[5] (2005) تعداد 100 کلمه انگلیسی را به تلفن­های 44 دانشجوی ژاپنی ارسال کردند. در پایان نتایج نشان داد دانشجویانی که این لغات را از طریق تلفن­همراه دریافت نموده­اند، یادگیری بیشتری داشته­اند. همچنین نادایر و دوگان^[6](2007) ضمن به­کارگیری تلفن­همراه در یادگیری زبان انگلیسی، بر تأثیر این روش بر عملکرد و یادگیری دانشجویان نسبت به روش­های معمول تأکید کردند.

یادگیری با استفاده از موبایل (تلفن­همراه) از راهبردهای نوین در آموزش­های رسمی و غیررسمی است. استفاده از تکنولوژی موبایل در تعلیم و تربیت بر انگیزه، همکاری، اشتراک اطلاعات، در دسترس بودن و تعامل یادگیرنده تاثیر می­گذارد و فرصت­هایی را برای یادگیرنده، معلم و دانشگاه فراهم می کند (غریبی و محمدی 2009).

یادگیری از طریق موبایل بویژه تلفن­همراه با توانایی­های بالقوه­ای که دارد؛ اخیراً مورد توجه تعداد زیادی از محققین قرارگرفته است. یکی از مهم­ترین کاربردهای تلفن­همراه در آموزش، یادگیری لغات انگلیسی با استفاده از پیام متنی^[7] است. نقش مهم دیگر تلفن­همراه در آموزش، ایجاد انگیزه برای یادگیری و مشارکت فعالانه در امر آموزش است. طبق یک نظر سنجی که درسال (2010) در کشور تایوان صورت گرفت، مشخص شد، اولین دلیل اصلی منجر به ناکامی و ناامیدی آکادمیکیِ دانش­آموزان، کاهش انگیزه برای یادگیری است. برای ارتقاء انگیزه یادگیری و کارایی تدریس، «بخصوص در درس زبان» فناوری­های رایانه­ای و ارتباطات سیار پدیدار گشته است، که به طور جدی مورد توجه محققین قرارگرفته است (لوئن^[8] رائو^[9]، گائو^[10] و وو^[11] ،2006). با وجود این مطالعات اندکی در مورد پیامدهای آموزشیِ یادگیری سیار، بویژه یادگیری از طریق تلفن­همراه صورت گرفته است؛ لذا، با توجه به اهمیت و ضرورت روز افزون یادگیری سیار بویژه یادگیری از طریق تلفن­همراه در یادگیری زبان انگلیسی، ناکارآمدی روش­های سنتی، اهمیت ایجاد انگیزه در یادگیری زبان انگلیسی، اهمیت تمرین و تکرار با فواصل زمانی و ارائه محتوا در قطعات کوچک که از ویژگی­های تلفن­همراه محسوب می­شود؛ این تحقیق در صدد بررسی تأثیر به­کارگیری تلفن­همراه به عنوان یکی از روش­های نوین در بالا بردن یادگیری و انگیزه پیشرفت دانشجویان در درس زبان انگلیسی است. بنابراین با توجه به اینکه زبان انگلیسی یک زبان خارجی است، و فقط در کلاس آموزش داده می­شود و در خارج از کلاس آموزش داده نمی­شود، قسمت اصلی تلاش بر عهده فراگیراست. سیر زمانی حفظ کردن و یادگیری با فواصل زمانی مختلف بخش مهمی از آموزش محسوب می­شود؛ که مورد حمایت نظریه­های روانشناسی و یادگیری است. روانشناسی شناختی معتقد است اگر قرار است چیزی حفظ شود، در فواصل زمانی طولانی و تکرار امکان پذیر خواهد بود. بنابراین دراین پژوهش لغات جدید در قالب جملات مختلف در فواصل زمانی معین همراه با تمرین و تکرار برای دانشجویان ارسال گردید؛ و سعی شد، با انجام عمل آزمایش (استفاده از یادگیری مبتنی بر تلفن­همراه) تأثیر روش حاضر بر انگیزه پیشرفت و همچنین یادگیری زبان انگلیسی عمومی دانشجویان دانشگاه بیرجند مورد بررسی قرار گیرد.

 

1-3–  اهمیت و ضرورت تحقیق  

امروزه کاربرد فناوری­های جدید اطلاعات و ارتباطات، تحولات شگفت انگیزی در کار و زندگی مردم بوجود آورده است. ورود فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) به عرصه فعالیت­های بشر و گسترش روزافزون آن در قرن حاضر، ابزار بسیار کارآمدی در اختیار متخصصان و متولیان تعلیم و تربیت به منظور تغییر و بهبود روش­های یاددهی­- یادگیری، تعالی بخشی به اهداف تربیتی و اصطلاحات آموزشی قرارداده است (رحمانی، موحدی نیا و سلیمی، 1385).

یادگیری با استفاده از موبایل از راهبردهای نوین در آموزش­های رسمی و غیررسمی است. کوچک سازی تجهیزات، فنآوری­های سیار جدیدی راه اندازی کرده است. یادگیری با ابزارهای سیار معرف استفاده از ابزارهای متحرک در فرایند آموزش و یادگیری است. این امر، امکان یادگیری مستقل از محدودیت­های زمانی و مکانی با قابلیت جابجایی و اتصال بهینه را فراهم می­سازد (باتستا و پریرا[12]، 2008).

لوئن، رائو، گائو و وو، (2006) معتقدند، فنآوری ارتباطی سیار جدید، سبب تشویق و تعامل بین دانش­آموز و معلم می­گردد در نتیجه می­تواند در بهبود و کارایی یادگیری مؤثر باشد. بنابراین یادگیری از طریق موبایل از این جهت که در هر زمان و مکانی امکان دسترسی به مواد یادگیری و محتوای متفاوت را فراهم می­کند، دارای اهمیت است.

یادگیری از طریق موبایل تنها منحصر به محیط یادگیری الکترونیکی نیست، بلکه به همان خوبی که در کلاس حضوری کاربرد دارد در محیط­های تلفیقی نیز کاربرد دارد (غریبی و محمدی،2009).

یادگیری از طریق موبایل بر تفکر انتقادی و یادگیری مشارکتی تأثیر می­گذارد و منجر به شخصی شدن روش­های آموزشی یادگیرندگان­ می­شود. یادگیری سیار سبک­های متفاوت یادگیری را پشتیبانی می­کند از طریق مبادله پیام­های کوتاه^[13]( اس­ام­اس) و پیام­های چند رسانه­ای^[14] (ام­ام­اس) یا پست الکترونیکی^[15] یادگیرندگان با هم مشارکت می­کنند (ناردی و همکاران، 2009). به علاوه، محتوا و اطلاعات در قطعه­های کوچک که امکان یادگیری مؤثر را آسان می­کند، ارائه می شوند، در این معنا می­توان از یادگیری سیار برای پشتیبانی فرایند طبیعی یادگیری استفاده کرد (سراج و ویجایاکوماران، نقل در عطاران 1388).

بدون شک توسعه و گسترش بی­وقفه سیستم­های آموزشی مبتنی بر یادگیری­های الکترونیکی و موبایلی اکنون ضرورتی انکار ناپذیر در رویارویی با تحولات جدید داشته، و جامعه را به سوی دانایی محوری هدایت می­کند. دسترسی و تسلط بر فناوری اطلاعات و ارتباطات نظیر تلفن­همراه به منظور بهره­گیری از آن در برنامه­ریزی­های استراتژیک جامعه در امر آموزش، یکی از مؤلفه­های اساسی قدرت و توانمندی­های نظام آموزشی محسوب می­شود و از طرفی با توجه به سرعت افزاینده دانش و توسعه­ی وسایل ارتباطی نظیر تلفن­همراه فراهم ساختن بستر و زمینه استفاده از این فناوری برای استفاده در دانشگاه­ها و سایر مؤسسات آموزشی به منظور کمک به بهبود تدریس و یادگیری از مباحث مهم و جدید محسوب می­شود این وسیله فراگیران را برای همگام شدن با محیط دائم التغییر اطراف خود و شیوه­های جدید برای انتقال دانش و افزایش یادگیری آماده می­کند (سلیمانی، پاپ زن، سلیمانی، 1389).

در سال­های اخیر فناوری موبایل بویژه تلفن­همراه به­طور چشمگیری در یادگیری زبان انگلیسی مورد استفاده محققین قرار گرفته است. مزایای متعدد تلفن­همراه و سایر ابزارهای همراه، از جمله استفاده در زمان­ها و مکان­های مختلف، ارائه محتوا در قطعات کوچک، دسترسی آسان، سهولت استفاده، امکان تمرین و تکرار و چند رسانه­ای بودن و… را می­توان دلایل گسترش استفاده از تلفن­همراه به حساب آورد. تلفن­همراه با داشتن چنین مزایایی می­تواند نقش مهمی در یادگیری زبان انگلیسی ایفا نماید. بنابراین در این پژوهش با توجه به نقش مهم انگیزه در یادگیری که مورد توجه محققین زیادی است و همچنین با توجه به  نقشی که ابزارهای سیار می­توانند در یادگیری و انگیزه پیشرفت داشته باشند اقدام به­کارگیری تلفن­همراه در آموزش نمودیم. از طرفی با توجه به اینکه تحقیقی که تلفن­همراه در افزایش انگیزه پیشرفت دانشجویان به­کار گرفته باشد؛ توسط محقق یافت نشد، این تحقیق از این لحاظ دارای اهمیت است.

همچنین این وسیله و نتایج به­دست آمده از این تحقیق به دلیل دارا بودن ویژگی­های (تکنولوژی مخابره­ای، دریافت و انباشت، نمایش و کنترل، انعطاف­پذیری زمانی و مکانی و تمرکز زدایی) دارای موارد استفاده بی­شماری در زمینه آموزش می­باشد، که می­تواند مورد استفاده دست اندرکاران آموزش زبان انگلیسی بویژه اساتید گروه زبان انگلیسی و کلیه زبان­آموزان و دانشجویان قرار بگیرد. ازطرف دیگر نتایج این تحقیق می­تواند به عنوان مبنایی برای انجام تحقیقات در زمینه یادگیری از طریق موبایل و سایر زمینه­ها مشابه گردد. همچنین نتایج تحقیق می­تواند؛ به متخصصین برنامه­ریزی درسی جهت فراهم آوردن محتوای مناسب برای یادگیری از طریق تلفن­همراه کمک کند.

 

1-4- اهداف کلی پژوهش

هدف کلی پژوهش حاضر عبارت است از بررسی تأثیر روش یادگیری از طریق موبایل (تلفن­همراه) بر یادگیری و انگیزه پیشرفت، در درس زبان انگلیسی عمومی دانشجویان دانشگاه بیرجند درسال تحصیلی 90-89 .

 

1-4-1- اهداف فرعی

• سنجش تأثیر روش یادگیری از طریق تلفن­همراه بر روی یادگیری زبان (پیشرفت تحصیلی).
• سنجش تأثیر روش یادگیری از طریق تلفن­همراه بر روی انگیزه پیشرفت دانشجویان.

1-5- فرضیه­های پژوهش

• یادگیری از طریق تلفن­همراه بر یادگیری دانشجویان در درس زبان انگلیسی عمومی تأثیر دارد.
• یادگیری از طریق تلفن­همراه بر انگیزه پیشرفت دانشجویان درس زبان انگلیسی (عمومی) تأثیر دارد.

1-6- تعریف متغیرها و اصطلاحات پژوهش

1-6-1- تعریف متغیرها

1-6-1-1 – تعریف مفهومی یادگیری از طریق تلفن­همراه

منظور از یادگیری از طریق تلفن­همراه عبارت است از: یادگیری در قطعات کوچک و کم حجم که از طریق خدمات پیام کوتاه (اس­ام­اس) یا سرویس پیام چند رسانه­ای^[16] (ام­ام­اس) صورت می­گیرد.

 

1-6-1-2- تعریف عملیاتی یادگیری از طریق تلفن­همراه

در این تحقیق منظور از یادگیری از طریق موبایل (تلفن­همراه)، عبارت است از ارسال پیام متنی (اس­ام­اس) در درس زبان انگلیسی عمومی به دانشجویان در فواصل زمانی معین بطوری که فرصت یادگیری همراه با تمرین و تکرار را برای دانشجویان فراهم نماید. لازم به ذکر است که روش آزمایش مورد نظر به­طور کامل در فصل سوم ارائه شده است.

 

1-6-1-3- تعریف مفهومی یادگیری

یادگیری عبارت است ایجاد تغییرات نسبتاً پایدار در رفتار بالقوه یادگیرنده، مشروط بر اینکه این تغییرات در اثر تجربه رخ دهد (سیف، 1383).

 

[1] Mohashan

[2].Information & Communication Technology (ICT)

[3] Chuan kung

[4] Dela cal Fasoni

[5] Patricia & Chris

4Nadire & Dogan

[7] Text messaging

[8] luen

[9]  rau

[10] Gao

[11] wu

[12] Batista & Pereira

[13] SMS

[14] Multimedia

[15] E-mail

[16] MMS

تعداد صفحه:132

قیمت : 37500 تومان

بلافاصله پس از پرداخت، لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار میگیرد و  همچنین فایل خریداری شده به ایمیل شما نیز ارسال می شود

پشتیبانی سایت :                 [email protected]